San Anton eliza: berrikuspenen arteko aldeak
Puntuazio akats batzuk |
tNo edit summary |
||
| 4. lerroa: | 4. lerroa: | ||
'''San Anton''' [[Bilbo]]ko bigarren eliza nagusia da, [[Bilboko Donejakue katedrala|Donejakue katedralaren]] ostean. [[Zazpikaleak]] eta [[Atxuri]]ko auzoen artean dago, Bilboko errekaren ondoan. Antzinako Bilboko mugak zehazten zituen hormaren aztarnak aurkitu dira elizaren azpian, baita Bilboko hiriaren sorrera baino lehenagoko aztarnak ere. |
'''San Anton''' [[Bilbo]]ko bigarren eliza nagusia da, [[Bilboko Donejakue katedrala|Donejakue katedralaren]] ostean. [[Zazpikaleak]] eta [[Atxuri]]ko auzoen artean dago, Bilboko errekaren ondoan. Antzinako Bilboko mugak zehazten zituen hormaren aztarnak aurkitu dira elizaren azpian, baita Bilboko hiriaren sorrera baino lehenagoko aztarnak ere. |
||
Bilboko San Anton abadearen eliza aurrez leku berean zegoen gaztelu zahar baten orubean jasotakoa da. Aurrez aurre, hiriko kaleak ditu, eta oinetan zubia eta itsasadarra, Bilbo hiriko ikur adierazgarri nagusiak, hain zuzen ere. Kokaguneak berak, gotorturiko leku aldapatsu eta estu batean egoteak, elizaren tipologia eta espazio-banaketa baldintzatzen du; bestalde, itsasadarrak berak, eta aurrean dituen hiri-espazio publikoek ere, plaza irekiak, alegia, eraikitzeko mugak eta zailtasunak areagotu egiten dituzte toki jakin batera mugatu beharrak aurrez ezartzen baitu eraikinaren forma eta tamaina. Nafarroatik barrena sartutako estilo gotikoaren ereduei jarraitzen badie ere, kasu honetan aipatu diren espazioaren aldeko muga horietara egokituko zen irtenbide bat aurkitu behar zen. |
Bilboko San Anton abadearen eliza aurrez leku berean zegoen gaztelu zahar baten orubean jasotakoa da. Aurrez aurre, hiriko kaleak ditu, eta oinetan zubia eta itsasadarra, Bilbo hiriko ikur adierazgarri nagusiak, hain zuzen ere. Kokaguneak berak, gotorturiko leku aldapatsu eta estu batean egoteak, elizaren tipologia eta espazio-banaketa baldintzatzen du; bestalde, itsasadarrak berak, eta aurrean dituen hiri-espazio publikoek ere, plaza irekiak, alegia, eraikitzeko mugak eta zailtasunak areagotu egiten dituzte, zeren eta toki jakin batera mugatu beharrak aurrez ezartzen baitu eraikinaren forma eta tamaina. Nafarroatik barrena sartutako estilo gotikoaren ereduei jarraitzen badie ere, kasu honetan aipatu diren espazioaren aldeko muga horietara egokituko zen irtenbide bat aurkitu behar zen. |
||
[[Fitxategi:Bilbao - San Anton 01.JPG|thumb|300px|Eliza [[San Antongo zubia|San Antongo zubitik]] ikusita.]] |
[[Fitxategi:Bilbao - San Anton 01.JPG|thumb|300px|Eliza [[San Antongo zubia|San Antongo zubitik]] ikusita.]] |
||
17:53, 21 otsaila 2014ko berrikusketa
San Anton Bilboko bigarren eliza nagusia da, Donejakue katedralaren ostean. Zazpikaleak eta Atxuriko auzoen artean dago, Bilboko errekaren ondoan. Antzinako Bilboko mugak zehazten zituen hormaren aztarnak aurkitu dira elizaren azpian, baita Bilboko hiriaren sorrera baino lehenagoko aztarnak ere.
Bilboko San Anton abadearen eliza aurrez leku berean zegoen gaztelu zahar baten orubean jasotakoa da. Aurrez aurre, hiriko kaleak ditu, eta oinetan zubia eta itsasadarra, Bilbo hiriko ikur adierazgarri nagusiak, hain zuzen ere. Kokaguneak berak, gotorturiko leku aldapatsu eta estu batean egoteak, elizaren tipologia eta espazio-banaketa baldintzatzen du; bestalde, itsasadarrak berak, eta aurrean dituen hiri-espazio publikoek ere, plaza irekiak, alegia, eraikitzeko mugak eta zailtasunak areagotu egiten dituzte, zeren eta toki jakin batera mugatu beharrak aurrez ezartzen baitu eraikinaren forma eta tamaina. Nafarroatik barrena sartutako estilo gotikoaren ereduei jarraitzen badie ere, kasu honetan aipatu diren espazioaren aldeko muga horietara egokituko zen irtenbide bat aurkitu behar zen.
Jatorrian areto-motako estilo gotikoko eliza zen, baina gerora, XVI. mendean, egitura korapilatu egin zen, iparraldeko aldean hiru kapera erantsi zitzaizkionean.
Bestalde, txit deigarria gertatzen da aldareaurrea edo absidea nabarmentzen duen elementu bereizgarririk ez izatea. Izan ere, burualde zuzeneko tenplu gisa eraturik dago; ezaugarri hori Errenazimentuaren garaiko eliza askotan ikus badaiteke ere, oso gutxitan agertzen da hiru nabeko estilo gotikoko eraikuntzetan; eta eliza honen eraikuntzan, estilo gotikoko elementuak dira nagusiak.
Beraz, kontuan izanik orubearen neurriak eta aurretik azaldutako espazio-muga horiek, batetik eta bestetik, erdiko nabeak garrantzitsuena izan behar zuela alboko beste bi nabeen aldean, estilo gotikoan gehien erabilitako aukera, bestalde, geometriaren bideari ekin behar izan zitzaion sorturiko arazoei erantzun egoki bat emateko. Beraz, albora utzi behar izan ziren garai hartako eraikuntza-mota horretan irizpide nagusi izan ohi ziren balio estetikoak.
Eraikinean ageri diren arkitektura-elementu guztiak estilo gotikoaren barnean sartzen dira zalantzarik gabe, oina, garaierak, gangak, oinarriak, zutabeak, arkuak, guztiak baitira gotikoak, baita gainerako elementu apaingarriak ere. Ataurrea, ordea, oso ospetsua, XVI. mendeko Errenazimentu garaiko obra bikaina da, eta garai hartako eraikuntza-elementu adierazgarrienak ageri ditu; adibidez, arku karpanela eta zutabe korintoarren arteko horma-sargunea.
Ataurrearen eraikuntza-data, 1543. urtea, ageri da bestalde arkuari eusten dion goiko aldeko giltzarrian.
Ikus, gainera
Kanpo-loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: San Anton eliza  |
- (Ingelesez) Elizaren argazkiak
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.