Sedimentologia: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia: no:Sedimentologi
37. lerroa: 37. lerroa:
[[pt:Sedimentologia]]
[[pt:Sedimentologia]]
[[sk:Sedimentológia]]
[[sk:Sedimentológia]]
[[sr:Седиментологија]]
[[tr:Sedimantoloji]]
[[tr:Sedimantoloji]]

09:22, 21 ekaina 2007ko berrikusketa

Sedimentologia arroka sedimentarioak sortzen dituzten sedimentu gorputzen formazio, garraio eta metatzea ikertzen dituen geologiaren azpiatala da. Iraganeko ingurune sedimentarioak interpretatu eta berreraikitzeko asmoa du. Oso harreman handia du estratigrafiarekin, baina honek ez bezala, ez ditu arrokak deskribatzen baizik eta berauek sortu zirenean zegoen egoera.

Oinarizko printzipioak

Aktualismoaren printzipioa
Printzipio hau oinarrizkoa da Geologiaren ikerketan. Ingelesez aktualismo hitza ez da erabiltzen, baizik eta uniformitarismoa edo uniformismoa. James Huttonek XVIII. mendean proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganeran giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berdinean gertatu dira, eta beraz prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira.
Hasierako horizontaltasun printzipioa
Printzipio honen arabera sedimentuak hasieran beti horizontalean metatzen dira. Orain arte egindako ikerketa guztietan argi ikusten da generalizazio hau orokorrean egia dela, nahiz eta inklinazio apur bat izan dezaketen hainbat sedimentuk.
Gainezartze printzipioa
Printzipio honen arabera tektonikoki aldatu gabeko arroken sekuentzia batean behekoa zaharragoa izango da gainean duena baino. Logikoki, beraz, gazteagoa den arroka bat ezin da egon zaharragoa den baten azpian sedimentatua egon. Printzipio honekin arroka sedimentarioak denbora-lerro bat bailiran azter daitezke.

Sedimentologiaren historia

Gizakiak antzinatetik harriak erabili baditu ere interes ekonomikorako XIX. menderarte ez da ikerketarik egin sedimentologiaren alorrean. Izena bera 1932ean sortu zuen Wadellek.

1960ko hamarkadan sedimentologiak aurrerapausu handiak izan zituen hidrokarburoen ustiapena zela eta, hauek reserborio handienak arroka sedimentarioetan daudelako. Gaur egun kostaldeko inguruetako ekologian ere sedimentologia erabiltzen da.

Ikus, gainera