Taimyr (penintsula): berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

22:18, 15 uztaila 2014ko berrikusketa

74°00′N 98°00′E / 74.000°N 98.000°E

Artikulu hau Errusiako penintsulari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Taimyr».

Taimyr penintsula^[1] (errusieraz: Таймы́рский полуо́стров, translit.: Taymyrsky Poluostrov) Siberiako ipar-erdialdean dagoen penintsula handia da. Eurasiako lur-masarik iparraldekoena da. Administratiboki Errusiako Krasnoiarsk kraiari dagokio^[2].

Geografia

Mendebaldean Jeniseiko golkoa eta Kara itsasoa ditu, ekialdean Laptev itsasoa eta Khatangako golkoa^[2], eta hegoaldean, kontinente aldera, Khatanga ibaiaren ibilbidea. Penintsula zeharkatzen duten Taimyr eta Piassina ibaiek Kara itsasoan dute ahoa.

Biztanleria

Nganasan herria nahikoa bakartuta bizi izan da penintsulan; horregatik xamanismo-praktikak, besteak beste, XX. mendera arte gorde izan dituzte.

Fauna eta flora

Paleartikoko eskualde ekologikoaren eremua da Taimyr penintsula: "Erdialdeko Siberiako eta Taimyr penintsulako tundra" deritzonaren eskualdea, hain zuzen ere.

Taimyr penintsulan bizi izan ziren Ipar Amerikatik kanpoko azken idi musketadunak. Duela 2000 urte inguru desagertu ziren^[3], baina 1975ean berriz sartu zituzten.

Klima

Datu klimatikoak (Txeliuskin lurmuturra)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	-26	-26	-24	-16	-8	1	5	4	0	-10	-19	-22	-11.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-33	-33	-33	-26	-15	-5	-3	-3	-5	-16	-26	-30	-19
Pilatutako prezipitazioa (mm)	8	9	9	8	9	18	21	22	22	15	9	11	201
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	15	15	14	12	11	12	11	12	15	16	13	16	162
Eguzki orduak	0	0	124	270	217	150	186	124	62	0	0	0	1133
Iturria: World Climate Guide^[4]

Erreferentziak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Taimyr (penintsula)

↑ 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2011-04-11).
↑ ^a ^b Taymyr Peninsula Global.britannica.com
↑ Muskox Suffered Loss Of Genetic Diversity At Pleistocene/Holocene Transition Sciencedaily.com
↑ World climate Guide. Climate Data for Mys Chelyuskin. .

[euskaltzaindia-1] 159. araua. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2011-04-11).

[brit-2] Taymyr Peninsula Global.britannica.com

[3] Muskox Suffered Loss Of Genetic Diversity At Pleistocene/Holocene Transition Sciencedaily.com

[climate-4] World climate Guide. Climate Data for Mys Chelyuskin. .

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ 2. lerroa: / 2. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Kara sea2TY.PNG|thumb|Taimyr penintsularen kokapena]]
 {{argitzeko|Errusiako penintsulari|Taimyr}}
-'''Taimyr penintsula'''<ref name="euskaltzaindia">{{Web erref|izena=53 or.|izenburua=159. araua|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0159.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=2011-04-11}}</ref> ({{lang-ru|Таймы́рский полуо́стров|Taymyrsky Poluostrov}}) [[Siberia]]ko ipar-erdialdean dagoen [[penintsula]] handia da. [[Eurasia]]ko lur-masarik iparraldekoena da. Administratiboki [[Errusia]]ko [[Krasnoiarsk kraia]]ri dagokio<ref>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/584942/Taymyr-Peninsula Taymyr Peninsula] Global.britannica.com</ref>.
+'''Taimyr penintsula'''<ref name="euskaltzaindia">{{Web erref|izena=53 or.|izenburua=159. araua|url=http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0159.pdf|argitaletxea=Euskaltzaindia|sartze-data=2011-04-11}}</ref> ({{lang-ru|Таймы́рский полуо́стров|Taymyrsky Poluostrov}}) [[Siberia]]ko ipar-erdialdean dagoen [[penintsula]] handia da. [[Eurasia]]ko lur-masarik iparraldekoena da. Administratiboki [[Errusia]]ko [[Krasnoiarsk kraia]]ri dagokio<ref name=brit>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/584942/Taymyr-Peninsula Taymyr Peninsula] Global.britannica.com</ref>.
 == Geografia ==
-Mendebaldean [[Jeniseiren golkoa]] du, iparraldean [[Kara itsasoa]], ekialdean [[Laptev itsasoa]] eta Khatanga golkoa, eta hegoaldean, kontinente aldera, [[Khatanga ibaia]]ren ibilbidea. Penintsula zeharkatzen duten [[Taimyr (ibaia)|Taimyr]] eta [[Piassina]] ibaiek [[Kara itsasoa]]n dute ahoa.
+Mendebaldean [[Jeniseiko golkoa]] eta [[Kara itsasoa]] ditu, ekialdean [[Laptev itsasoa]] eta [[Khatangako golkoa]]<ref name=brit></ref>, eta hegoaldean, kontinente aldera, [[Khatanga ibaia]]ren ibilbidea. Penintsula zeharkatzen duten [[Taimyr (ibaia)|Taimyr]] eta [[Piassina]] ibaiek [[Kara itsasoa]]n dute ahoa.
 == Biztanleria ==
@@ 14. lerroa: / 14. lerroa: @@
 Paleartikoko eskualde ekologikoaren eremua da Taimyr penintsula: "Erdialdeko Siberiako eta Taimyr penintsulako tundra" deritzonaren eskualdea, hain zuzen ere.
+Taimyr penintsulan bizi izan ziren Ipar Amerikatik kanpoko azken [[idi musketadun]]ak. Duela 2000 urte inguru desagertu ziren<ref>[http://www.sciencedaily.com/releases/2005/10/051006085912.htm ''Muskox Suffered Loss Of Genetic Diversity At Pleistocene/Holocene Transition''] Sciencedaily.com</ref>, baina [[1975]]ean berriz sartu zituzten.
-Taimyr penintsulan bizi izan zen inguruetako azken [[idi musketadun]]a, bertakoa.
 == Klima ==