Maria II.a Diaz Harokoa: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Bot: hizkuntza arteko 1 lotura lekualdatzen; aurrerantzean Wikidata webgunean izango dira, d:Q3290937 orrian
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{Agintari infotaula
'''Maria II.a''' Bizkaiko anderea izan zen ([[1334]]-[[1348]])
| izena = Maria Diaz Harokoa
| irudia =
| tamaina =
| irudioina =
| armarria = House_of_Haro_COA.svg
| hasiera = [[1334]]
| bukaera = [[1348]]
| kargua = [[Bizkaiko jaurerria|Bizkaiko andrea]]
| aurrekoa = [[Maria Diaz Harokoa|Maria Diaz]]
| ondorengoa = [[Nuño I.a Larakoa|Nuño I.a]]
| jaiodata = c. [[1320]]
| jaiolekua = [[?]]
| hildata = {{data|1348|9|16}}
| hillekua = [[?]]
| ezkontidea =
| senideak =
| semeak =
| egoitza = [[Baiona]]
| sinadura =
| erlijioa = [[Kristautasuna|Kristaua]]
}}
'''Maria Harokoa''' (c. [[1320]] - {{data|1348|9|16}}) [[Bizkaiko Jaurerria|Bizkaiko hamabigarren andrea]] izan zen<ref>{{erreferentzia | abizena = Rodríguez García|izena = Francisco|argitaletxea = Maxtor Librería|izenburua = Crónica del Señorío de Vizcaya|edizioa = 1|urtea = 2002|isbn = 84-9761-029-6}}</ref> Joan Harokoaren alaba eta Maria Diaz Harokoaren ondorengoa. Joan Nuñez Lara Gaztelako noblearekin ezkondu zen, eta areagotu ziren bere garaian Gaztelako koroak Bizkaiko jaurerria hartzeko ahaleginak.{{lur erref}}


== Biografia ==
Maria jaio zen [[1320]]an.
Aita [[Joan Harokoa]] Bizkaiko jauna eta ama [[Elisabet Portugalgoa]] izan zituen. 1320 inguruan jaio zen.


Aitak ez zuen luzaroan iraun agintaldian. Mariak bi urte inguru zituela jarauntsi zuen baina bere eragina zabaltzea saiatzeagatik 1326ko urriaren 31n [[Alfontso XI.a Gaztelakoa]]k hala aginduta [[Toro]]n erail zuten. Erregeak Joanen ondasunak konfiskatu zituen eta sei urte zituen Maria [[Baiona]]ra erbesteratu zen. Gaztelar erregeak amonaren eskubideak erosteko eskaintza egin zuen baina Maria Diazek saltzeari uko eta Jaurerrira itzuli zen.
Hil zen [[1348]]ko [[irailaren 16]]an, [[Larako Nuño I.a|Nuño]] semea jaio eta egun gutxira.

1331n, Baionan zegoela, hamabi urte zituen Maria gazteak [[Joanes III.a Nuñez Larakoa|Joanes III.a Nuñez]] Larako jauna ezkondu zuen.<ref>{{erreferentzia| abizena = Estepa Díez|izena = Carlos|urtea = 2006|izenburua = Doña Juana Núñez y el señorío de los Lara| aldizkaria = Revue interdisciplinaire d’études hispaniques médiévales|argitaletxea= SEMH-Sorbonne|lekua= París| url = http://e-spania.revues.org/index315.html}}</ref>

1334an Maria bere ilobaren alde karguari uko egin zion.<ref>{{erreferentzia| abizena1 = Novia de Salcedo| izena1 = Pedro| egile1-lotura = Pedro Novia de Salcedo| argitaletxea = Librería de Delmas e Hijo| izenburua = Defensa histórica, legislativa y económica del señorío de Vizcaya y provincias de Alava y Guipúzcoa |liburukia= II| url = http://books.google.es/books?id=RLxDAAAAYAAJ&printsec=frontcover&dq=defensa+historica+legislativa#v=onepage&q=&f=false| urtea = 1851| lekua = Bilbo|oclc =32334935}}</ref> Mariak hamalau urte zituen.

Alfontso XI.aren erreinaldiaren lehenengo zatian, Joan Nuñez bere senarrak Joan Harokoaren ondasunen eske aritu zen, zenbait alditan erregearen aurka matxinatuz. Behin erregeak [[Lerma (Burgos)|Lerman]] Joan Nuñez setiatu eta mendean hartu zuen, bakezkoak egin zituzten.<ref>{{erreferentzia|abizena1 = Núñez de Villaizán|izena1 = Juan|abizena2 = Catalán |izena2= Diego| argitaletxea = Editorial Gredos|izenburua = Gran crónica de Alfonso XI|edizioa = 1| urtea = 1977| lekua = Madril|isbn = 8460007979}}</ref> Orduan, erregeak Mariaren titulua berretsi zuen, 1332tik aurrera berarentzat aldarrikatu izan zuen arren.

Maria amama, jada hirurogeita hamar urtetik gorakoa zelarik, 1342ko urriaren 3an, asteazkena, egunsentian hil zen.

{{data|1348|9|16}}n, Nuño semez erditu zenean hil zen. Nuñok jaurerria jarauntsi zuen eta lau urte geroago [[Burgos]]en hil zen arte baita mantendu ere. [[Palentzia]]ko San Frantzisko komentuan lurperatu zuten.<ref>{{erreferentzia | abizena = Arco y Garay| izena = Ricardo del| argitaletxea = Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas
| izenburua = Sepulcros de la Casa Real de Castilla| urtea = 1954| lekua = Madril| oclc =11366237}}</ref> Egun komentuaren elizak baino ez du zutik iraun.


== Familia ==
== Familia ==
{| class="wikitable" border = "1" width="100%"
{| class="wikitable" border = "1" width="100%"
|-
|-
| width="25%" align="center"| '''Aitona'''<br /> [[Joanes Gaztelakoa|Joanes]]<br /> Valenciako jauna
| width="25%" align="center"| '''Aitona'''<br /> [[Joanes Alfontso Gaztelakoa|Joanes Alfontso]]<br /> Valencia de Camposko jauna
|width="25%" align="center"| '''Amona'''<br /> [[Haroko Maria Diaz I.a|Maria I.a]]<br /> Bizkaiko anderea
|width="25%" align="center"| '''Amona'''<br /> [[Maria Diaz Harokoa|Maria Diaz]]<br /> Bizkaiko andrea
| width="25%" align="center"| '''Aitona'''<br /> [[Alfontso Portugalgoa|Alfontso]]<br /> Portalegreko jauna
| width="25%" align="center"| '''Aitona'''<br /> [[Alfontso Portugalgoa|Alfontso]]<br /> Portalegreko jauna
| width="25%" align="center"| '''Amona'''<br /> [[Iolanda Manuel Peñafielgoa|Iolanda <br />Peñafielgoa]]
| width="25%" align="center"| '''Amona'''<br /> [[Yolanda Manuel Peñafielgoa|Yolanda<br />Peñafielgoa]]
|-
|-
| colspan="2" align="center"| '''Aita''' <br /> [[Gaztela-Haroko Joanes I.a|Joanes I.a]]<br /> Bizkaiko konde
| colspan="2" align="center"| '''Aita''' <br /> [[Joan Harokoa]]<br /> Bizkaiko konde
| colspan="2" align="center"| '''Ama'''<br /> [[Elisabet Portugalgoa|Elisabet<br />Portugalgoa]]
| colspan="2" align="center"| '''Ama'''<br /> [[Elisabet Portugalgoa|Elisabet<br />Portugalgoa]]
|-
|-
| colspan="4" align="center"| Maria II.a<br />Bizkaiko anderea
| colspan="4" align="center"| Maria Harokoa<br />Bizkaiko andrea
|}
|}


== Ezkontza eta seme-alabak ==
== Ezkontza eta seme-alabak ==
Mariak [[Joanes III.a Nuñez Larakoa|Joanes III.a Nuñez]] Larako jauna ezkondu zuen. Hau [[Alfontso X.a Gaztelakoa]]ren birbiloba izan zen.


⚫
Bikoteak lau seme-alaba izan zituzten:
Maria [[1331]]an ezkondu zen [[Baiona]]n Larako jauna zen [[Larako Joanes Nuñez IV.a|Joanes Nuñez IV.arekin]].
* [[Joana I.a Larakoa|Joana]] (1333-1359), Bizkaiko andrea, [[Tello I.a Gaztelakoa]] ezkondu zuena.
⚫
Hiru seme-alaba izan zituzten:
* Lope (c. 1337–1350), gaztetan hilda.
⚫
* [[Larako Nuño I.a|Nuño I.a]] ([[1348]]-[[1352]]), Bizkaiko jauna
⚫
* [[Elisabet Larakoa|Elisabet]] (c. 1335-1361), [[Aragoi]]ko infantea zen [[Aragoiko Joanes|Joan]] 1354an ezkondu zuena.
* [[Larako Joana I.a|Joana I.a]] (?-[[1359]]), Bizkaiko anderea
⚫
* [[Nuño I.a Larakoa|Nuño]] (1348-1352), Bizkaiko jauna.
⚫
* [[Larako Ixabel|Ixabel]] (?-?), [[Aragoi]]ko infantea zen [[Aragoiko Joanes|Joanesekin]] ezkondua [[1354]]an.

== Ikus, gainera ==


== Erreferentziak ==
* [[Bizkaiko jaurerri]]a.
{{erreferentzia zerrenda}}


{{kutxa hasiera}}
<br />
{{oinordekotza kutxa
<table border="1" width=75% align="center">
| aurrekoa = [[Maria Diaz Harokoa|Maria Diaz]]
<tr>
| titulua = [[Bizkaiko jaurerria|Bizkaiko andrea]]
<td width="30%" align="center">'''Aurrekoa:'''<br />
| epea = [[1334]] - [[1348]]
'''[[Haroko Maria Diaz I.a|Maria I.a]]'''
| ondorengoa = [[Nuño I.a Larakoa|Nuño]]
</td>
}}
<td width="40%" align="center">'''Maria II.a'''<br />[[Bizkaiko jaurerria|Bizkaiko andrea]]<br />(1334-1348)
{{kutxa amaiera}}
</td>
<td width="30%" align="center">'''Ondorengoa:'''<br />
'''[[Larako Nuño I.a|Nuño I.a]]'''<br />
</tr>
</table>


[[Kategoria:Bizkaiko jaun-andereak|Maria II.a]]
[[Kategoria:Bizkaiko jaun-andereak]]
[[Kategoria:Haro leinua|Maria II.a]]
[[Kategoria:Gaztelako Erresumako noblezia]]
[[Kategoria:1320ko jaiotzak|Maria II.a]]
[[Kategoria:Erdi Aroko emakumeak]]
[[Kategoria:1348ko heriotzak|Maria II.a]]
[[Kategoria:Haro leinua]]
{{bizialdia|1320ko|1348ko|Harokoa, Maria 02}}

18:37, 8 abuztua 2014ko berrikusketa

Txantiloi:Agintari infotaula Maria Harokoa (c. 1320 - 1348ko irailaren 16a) Bizkaiko hamabigarren andrea izan zen[1] Joan Harokoaren alaba eta Maria Diaz Harokoaren ondorengoa. Joan Nuñez Lara Gaztelako noblearekin ezkondu zen, eta areagotu ziren bere garaian Gaztelako koroak Bizkaiko jaurerria hartzeko ahaleginak.[2]

Biografia

Aita Joan Harokoa Bizkaiko jauna eta ama Elisabet Portugalgoa izan zituen. 1320 inguruan jaio zen.

Aitak ez zuen luzaroan iraun agintaldian. Mariak bi urte inguru zituela jarauntsi zuen baina bere eragina zabaltzea saiatzeagatik 1326ko urriaren 31n Alfontso XI.a Gaztelakoak hala aginduta Toron erail zuten. Erregeak Joanen ondasunak konfiskatu zituen eta sei urte zituen Maria Baionara erbesteratu zen. Gaztelar erregeak amonaren eskubideak erosteko eskaintza egin zuen baina Maria Diazek saltzeari uko eta Jaurerrira itzuli zen.

1331n, Baionan zegoela, hamabi urte zituen Maria gazteak Joanes III.a Nuñez Larako jauna ezkondu zuen.[3]

1334an Maria bere ilobaren alde karguari uko egin zion.[4] Mariak hamalau urte zituen.

Alfontso XI.aren erreinaldiaren lehenengo zatian, Joan Nuñez bere senarrak Joan Harokoaren ondasunen eske aritu zen, zenbait alditan erregearen aurka matxinatuz. Behin erregeak Lerman Joan Nuñez setiatu eta mendean hartu zuen, bakezkoak egin zituzten.[5] Orduan, erregeak Mariaren titulua berretsi zuen, 1332tik aurrera berarentzat aldarrikatu izan zuen arren.

Maria amama, jada hirurogeita hamar urtetik gorakoa zelarik, 1342ko urriaren 3an, asteazkena, egunsentian hil zen.

1348ko irailaren 16an, Nuño semez erditu zenean hil zen. Nuñok jaurerria jarauntsi zuen eta lau urte geroago Burgosen hil zen arte baita mantendu ere. Palentziako San Frantzisko komentuan lurperatu zuten.[6] Egun komentuaren elizak baino ez du zutik iraun.

Familia

Aitona
Joanes Alfontso
Valencia de Camposko jauna 		Amona
Maria Diaz
Bizkaiko andrea 		Aitona
Alfontso
Portalegreko jauna 		Amona
Yolanda
Peñafielgoa
Aita
Joan Harokoa
Bizkaiko konde 		Ama
Elisabet
Portugalgoa
Maria Harokoa
Bizkaiko andrea

Ezkontza eta seme-alabak

Mariak Joanes III.a Nuñez Larako jauna ezkondu zuen. Hau Alfontso X.a Gaztelakoaren birbiloba izan zen.

Bikoteak lau seme-alaba izan zituzten:

Erreferentziak

  1. ↑ Rodríguez García, Francisco. (2002). Crónica del Señorío de Vizcaya. (1. argitaraldia) Maxtor Librería ISBN 84-9761-029-6..
  2. ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
  3. ↑ Estepa Díez, Carlos. (2006). «Doña Juana Núñez y el señorío de los Lara» Revue interdisciplinaire d’études hispaniques médiévales (París: SEMH-Sorbonne).
  4. ↑ Novia de Salcedo, Pedro. (1851). Defensa histórica, legislativa y económica del señorío de Vizcaya y provincias de Alava y Guipúzcoa. II Bilbo: Librería de Delmas e Hijo OCLC .32334935.
  5. ↑ Núñez de Villaizán, Juan; Catalán, Diego. (1977). Gran crónica de Alfonso XI. (1. argitaraldia) Madril: Editorial Gredos ISBN 8460007979..
  6. ↑ Arco y Garay, Ricardo del. (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madril: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas OCLC .11366237.


Aurrekoa
Maria Diaz 		Bizkaiko andrea
1334 - 1348 		Ondorengoa
Nuño
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_II.a_Diaz_Harokoa&oldid=4614802"(e)tik eskuratuta