Oliver Cromwell: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
15. lerroa: 15. lerroa:
| bukaera3 = [[1629]]
| bukaera3 = [[1629]]
| jaiodata = [[1599]]ko [[apirilaren 25]]a
| jaiodata = [[1599]]ko [[apirilaren 25]]a
| jaiolekua = Huntingdon, [[Cambridgeshire]]</br> {{ENG|1}}
| jaiolekua = [[Huntingdon]], [[Huntingdonshire]]</br> {{ENG|1}}
| hildata = [[1658]]ko [[irailaren 3]]a (59 urte)
| hildata = [[1658]]ko [[irailaren 3]]a (59 urte)
| hillekua = Whitehall, [[London]]</br>{{ENG|1}}
| hillekua = Whitehall, [[Londres]]</br>{{ENG|1}}
| ezkontidea = Elizabeth Bourchier
| ezkontidea = Elizabeth Bourchier
| senideak = Robert Cromwell (Aita)</br>Elizabeth Cromwell (Ama)
| senideak = Robert Cromwell (Aita)</br>Elizabeth Cromwell (Ama)
30. lerroa: 30. lerroa:
'''Oliver Cromwell''' ([[1599]]ko [[apirilaren 25]]a - [[1658]]ko [[irailaren 3]]a) [[Ingalaterra]]ko militar eta politikaria izan zen, herrialdea errepublikara eramateagatik eta errepublika horren burua izateagatik ezaguna.
'''Oliver Cromwell''' ([[1599]]ko [[apirilaren 25]]a - [[1658]]ko [[irailaren 3]]a) [[Ingalaterra]]ko militar eta politikaria izan zen, herrialdea errepublikara eramateagatik eta errepublika horren burua izateagatik ezaguna.


Lehenengo berrogei urtetan erdi mailako nekazaria izan zen, baina eskarmentu erlijioso batek erlijioa bizitzako bihotzean jarrarazi zion. Soldadu bikaina, mailak igo zituen armadaren bururaino. Politikoki, [[Ingalaterra]], [[Eskozia]] eta [[Irlanda]] bere aginpean egon ziren [[1653]]ko [[abenduaren 16]]tik hil zen arte. Polemika handiko pertsonaia da, zeren, historialari batzuen ikuspuntutik, erregea erahil zuen diktadorea baitzen, eta besteen aburuz, askatasunaren heroia.
Lehenengo berrogei urtetan erdi mailako nekazaria izan zen, baina eskarmentu erlijioso batek erlijioa bizitzako bihotzean jarrarazi zion. Soldadu bikaina, mailak igo zituen armadaren bururaino. Politikoki, [[Ingalaterra]], [[Eskozia]] eta [[Irlanda]] bere agindupean egon ziren [[1653]]ko [[abenduaren 16]]tik hil zen arte. Polemika handiko pertsonaia da, zeren, historialari batzuen ikuspuntutik, erregea erail zuen diktadorea baitzen, eta besteen aburuz, askatasunaren heroia.


Kontraesanez beteriko bizitzan; [[Ingalaterrako Charles I.a|Charles I.a]] hiltzera bidali zuenetakoa izanda, koroa arbuiatu zuen, nahiz eta errege horrek baino botere handiagoa eskuratu zuen; parlamentua bertan behera uzteko parlamentaria izan zen. Bere aginpean, erlijio askatasuna indarrean jarri zen arren, blasfemia egiten zutenak torturatzen ziren. Denontzako justizia aldarrikatuta, Parlamentuaren baimenik gabe zergak igotzeagatik kritikatzen ziotenak espetxeratzen zituen. Cromwellen aldekoek, halere, tirania amaitu eta errepublika nahiz askatasuna aupatu zituela goresten dute. Erregezaleek boterea berreskuratuta, bere gorpua hilobitik atera zuten, eta, kateatuta, burua moztu zioten.
Kontraesanez beteriko bizitzan; [[Karlos I.a Ingalaterrakoa|Karlos I.a]] hiltzera bidali zuenetakoa izanda, koroa arbuiatu zuen, nahiz eta errege horrek baino botere handiagoa eskuratu zuen; parlamentua bertan behera uzteko parlamentaria izan zen. Bere agindupean, erlijio askatasuna indarrean jarri zen arren, arnegu egiten zutenak torturatzen ziren. Denontzako justizia aldarrikatuta, Parlamentuaren baimenik gabe zergak igotzeagatik kritikatzen ziotenak espetxeratzen zituen. Cromwellen aldekoek, halere, tirania amaitu eta errepublika nahiz askatasuna aupatu zituela goresten dute. Erregezaleek boterea berreskuratuta, bere gorpua hilobitik atera zuten, eta, kateatuta, burua moztu zioten.


== Zinema ==
== Zinema ==
[[1970]]an haren bizitzan oinarritutako ''[[Cromwell (filma)|Cromwell]]'' filma estreinatu zen, [[Richard Harris]] irlandar aktoreak Oliver Cromwellen papera antzeztu zuelarik.
[[1970]]ean haren bizitzan oinarritutako ''[[Cromwell (filma)|Cromwell]]'' filma estreinatu zen, [[Richard Harris]] irlandar aktoreak Oliver Cromwellen papera antzeztu zuelarik.


{{commonskat}}
{{commonskat}}


[[Kategoria:Ingalaterrako errege-erreginak|Cromwell, Oliver]]
[[Kategoria:Ingalaterrako errege-erreginak]]
[[Kategoria:Ingalaterrako historia|Cromwell, Oliver]]
[[Kategoria:Diktadoreak]]
[[Kategoria:Diktadoreak|C]]
[[Kategoria:Nekazari eta abeltzainak]]
[[Kategoria:Nekazari eta abeltzainak|C]]
[[Kategoria:Cambridgeshire konderriko jendea|C]]
[[Kategoria:1599ko jaiotzak|Cromwell, Oliver]]
[[Kategoria:1658ko heriotzak|Cromwell, Oliver]]
[[Kategoria:Cambridgeko Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Cambridgeko Unibertsitateko ikasleak]]
[[Kategoria:Cambridgeshire konderriko jendea]]
{{bizialdia|1599ko|1658ko|Cromwell, Oliver}}

21:05, 26 abuztua 2014ko berrikusketa

Txantiloi:Agintari infotaula

Oliver Cromwell (1599ko apirilaren 25a - 1658ko irailaren 3a) Ingalaterrako militar eta politikaria izan zen, herrialdea errepublikara eramateagatik eta errepublika horren burua izateagatik ezaguna.

Lehenengo berrogei urtetan erdi mailako nekazaria izan zen, baina eskarmentu erlijioso batek erlijioa bizitzako bihotzean jarrarazi zion. Soldadu bikaina, mailak igo zituen armadaren bururaino. Politikoki, Ingalaterra, Eskozia eta Irlanda bere agindupean egon ziren 1653ko abenduaren 16tik hil zen arte. Polemika handiko pertsonaia da, zeren, historialari batzuen ikuspuntutik, erregea erail zuen diktadorea baitzen, eta besteen aburuz, askatasunaren heroia.

Kontraesanez beteriko bizitzan; Karlos I.a hiltzera bidali zuenetakoa izanda, koroa arbuiatu zuen, nahiz eta errege horrek baino botere handiagoa eskuratu zuen; parlamentua bertan behera uzteko parlamentaria izan zen. Bere agindupean, erlijio askatasuna indarrean jarri zen arren, arnegu egiten zutenak torturatzen ziren. Denontzako justizia aldarrikatuta, Parlamentuaren baimenik gabe zergak igotzeagatik kritikatzen ziotenak espetxeratzen zituen. Cromwellen aldekoek, halere, tirania amaitu eta errepublika nahiz askatasuna aupatu zituela goresten dute. Erregezaleek boterea berreskuratuta, bere gorpua hilobitik atera zuten, eta, kateatuta, burua moztu zioten.

Zinema

1970ean haren bizitzan oinarritutako Cromwell filma estreinatu zen, Richard Harris irlandar aktoreak Oliver Cromwellen papera antzeztu zuelarik.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Oliver Cromwell Aldatu lotura Wikidatan