Etnozentrismo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor app edizioa
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:


{{lanean|sator}}
{{lanean|sator}}
'''Etnozentrismoa''', gauzak ikusteko erabat da, non norberaren taldea den guztiaren zentroa eta eredua beste talde guztiak neurtzeko eta sailkatzeko<ref>Sumner, William Graham: ''Folkways: a study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores, and morals'' (Boston: Ginn and Co., 1906)</ref>. Beste modu batera esanda, etnozentrismoa talde bakoitzak daukan ohitura bat da uste izatekoa bere kultura hobea dela besteena baino<ref>Horton, Paul B., eta Hunt, Chester L. (1994): Soziologia, Leioa: UPV/EHU.80. or.</ref>.
'''Etnozentrismoa''', gauzak ikusteko erabat da, non norberaren taldea den guztiaren zentroa eta eredua beste talde guztiak neurtzeko eta sailkatzeko<ref>Sumner, William Graham: ''Folkways: a study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores, and morals'' (Boston: Ginn and Co., 1906)</ref>. Beste modu batera esanda, etnozentrismoa talde bakoitzak daukan ohitura bat da uste izatekoa bere kultura hobea dela besteena baino<ref>Horton, Paul B., eta Hunt, Chester L. (1994): ''Soziologia'', Leioa: UPV/EHU.80. or.</ref>. Etnozentrismoak norbere kultura bihurtzen du eredu eta horrekin neurtzen dira beste kultura guztiak eta on edo txar bezala kalifikatzen dira, aurrerakoi edo atzerakoi, itxurazko edo itxuragabe dira norberaren antzekoak edo desberdinak diren heinean.

Etnozentrismoa fenomeno unibertsala da, gizarte guztietan gertatzen da, baita gizarte baten barruan dauden azpitaldeen artean ere<ref>Horton, Paul B., eta Hunt, Chester L. (1994): ''Soziologia'', Leioa: UPV/EHU.81. or.</ref>. Hala, badakigu instituzio edo elkarteek (anaidi, eliza, kolegioak...) euren organizazioaren prestigioa soberesten dutela<ref>Caplow, Theodore (1964): ''Principles of organization''. 123. or.</ref>.

[[Franz Boas]] eta [[Bronisław Malinowski]] bezalako antropologoek uste zuten zientziek, zientzialariak gizabanako gisa zuen etnozentrismoa gainditzen lagundu behar ziotela. Boas-ek kultura-erlatibismoaren kontzeptua garatu zuen eta Malinowski-k funtzionalismoa ezarri zuen kultura desberdinen ikerketa ez etnozentrikoak egiteko jarraibide gisa. Antropologia ez etnozentrikoaren adibide bezala, Malinowski-ren ''The Sexual Life of Savages'', [[Ruth Benedict]]-en ''Patterns of Culture'' eta [[Margaret Mead]]-en ''Coming of Age in Samoa'' liburuak ditugu.





11:27, 2 urtarrila 2015ko berrikusketa

Etnozentrismoa, gauzak ikusteko erabat da, non norberaren taldea den guztiaren zentroa eta eredua beste talde guztiak neurtzeko eta sailkatzeko[1]. Beste modu batera esanda, etnozentrismoa talde bakoitzak daukan ohitura bat da uste izatekoa bere kultura hobea dela besteena baino[2]. Etnozentrismoak norbere kultura bihurtzen du eredu eta horrekin neurtzen dira beste kultura guztiak eta on edo txar bezala kalifikatzen dira, aurrerakoi edo atzerakoi, itxurazko edo itxuragabe dira norberaren antzekoak edo desberdinak diren heinean.

Etnozentrismoa fenomeno unibertsala da, gizarte guztietan gertatzen da, baita gizarte baten barruan dauden azpitaldeen artean ere[3]. Hala, badakigu instituzio edo elkarteek (anaidi, eliza, kolegioak...) euren organizazioaren prestigioa soberesten dutela[4].

Franz Boas eta Bronisław Malinowski bezalako antropologoek uste zuten zientziek, zientzialariak gizabanako gisa zuen etnozentrismoa gainditzen lagundu behar ziotela. Boas-ek kultura-erlatibismoaren kontzeptua garatu zuen eta Malinowski-k funtzionalismoa ezarri zuen kultura desberdinen ikerketa ez etnozentrikoak egiteko jarraibide gisa. Antropologia ez etnozentrikoaren adibide bezala, Malinowski-ren The Sexual Life of Savages, Ruth Benedict-en Patterns of Culture eta Margaret Mead-en Coming of Age in Samoa liburuak ditugu.


Etnozentrismo motak

  • Alderantzizko etnozentrismoa, edo xenozentrismoa: pentsatzea norberaren kultura besteak gutxiago dela eta garapen pertsonalerako oztopo dela pentsatzea.
  • Etnozentrismo arraziala: pentsatzea kultura edo etnia bateko kideek ezaugarri genetiko hobeagoak dituztela zibilizazioaren garapenerako.
  • Etnozentrismo linguistikoa: pentsatzea norberaren hizkuntza konplexuena, sotilena eta pentsamendurako egokiena dela gainerako herrien hizkuntzen aldean; horiek, barbaroak, zakarrak, eta zenbait zioetarako eskasak eta zurrunak kontsideratzen dira.
  • Etnozentrismo erlijiosoa: pentsatzea norberaren sinismen erlijiosoa besteen gainetik dagoela benetako bakarra delako, gainerako praktikak eta sinismenak idolatriak kontsideratuz.

Erreferentziak

  1. Sumner, William Graham: Folkways: a study of the sociological importance of usages, manners, customs, mores, and morals (Boston: Ginn and Co., 1906)
  2. Horton, Paul B., eta Hunt, Chester L. (1994): Soziologia, Leioa: UPV/EHU.80. or.
  3. Horton, Paul B., eta Hunt, Chester L. (1994): Soziologia, Leioa: UPV/EHU.81. or.
  4. Caplow, Theodore (1964): Principles of organization. 123. or.

Ikus, gainera