Atoloi: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa: 1. lerroa:
[[Fitxategi:Bokak Atoll.png|thumb|200px|thumb|Atoloi bat satelite irudian]]
[[Fitxategi:Bokak Atoll.png|thumb|200px|thumb|Atoloi bat satelite irudian]]
[[Fitxategi:Atoll forming-i18.png|200px|thumb|Eraketa: sumenditik atoloira]]
[[Fitxategi:Atoll forming-i18.png|200px|thumb|Eraketa: sumenditik atoloira]]
'''Atoloi''' bat eraztun itxurako [[koral]]ezko [[uharte (geografia)|uhartea]] da, ozeano [[tropiko|tropikaletan]] kokatua. Atoloiak erdian [[aintzira]] bat inguratzen duen koralezko [[uharri]]z osatua daude, urperatutako [[sumendi]] baten ertzeko kare deposituetan oinarrituak. Laguna hauek [[ur]] gezakoak edo gazikoak izan daitezke.
'''Atoloi''' bat eraztun itxurako [[koral]]ezko [[uharte]]a da, ozeano [[tropiko|tropikaletan]] kokatua. Atoloiak erdian [[aintzira]] bat inguratzen duen koralezko [[uharri]]z osatua daude, urperatutako [[sumendi]] baten ertzeko kare deposituetan oinarrituak. Laguna hauek [[ur]] gezakoak edo gazikoak izan daitezke.


''Atollo'' hitza [[divehi]]zko ''atholhu'' ( އަތޮޅު ) hitzetik dator, [[Maldivak|Maldivetako]] hizkuntza indo-ariarretik. Europako hizkuntzetan [[1625]] urtetik erabiltzen da.
''Atollo'' hitza [[maldivera|divehizko]] ''atholhu'' ( އަތޮޅު ) hitzetik dator, [[Maldivak|Maldivetako]] hizkuntza indo-ariarretik. Europako hizkuntzetan [[1625]] urtetik erabiltzen da.


== Zenbait atoloi ==
== Zenbait atoloi ==
14. lerroa: 14. lerroa:


Atoloiak honela eratzen dira:
Atoloiak honela eratzen dira:
* [[Lur]]razala zulatu egiten da, [[magma]] irtenaraziz. Horrela [[sumendi]] edo uharte bolkaniko bat sortzen da.
* [[Lurra]]zala zulatu egiten da, [[magma]] irtenaraziz. Horrela [[sumendi]] edo uharte bolkaniko bat sortzen da.
* [[Koral]]a uhartearen inguruan ezartzen da, ''[[Koralezko uharri#Koralezko uharri motak|bazterreko uharri]]'' forman.
* [[Koral]]a uhartearen inguruan ezartzen da, ''[[Koralezko uharri#Koralezko uharri motak|bazterreko uharri]]'' forman.
* Uhartea hondoratzen hasten denean, koralak uhartearen inguru guztia kolonizatzen du, ''[[Koralezko uharri#Koralezko uharri motak|barrera uharri]]'' forman.
* Uhartea hondoratzen hasten denean, koralak uhartearen inguru guztia kolonizatzen du, ''[[Koralezko uharri#Koralezko uharri motak|barrera uharri]]'' forman.

16:32, 4 apirila 2015ko berrikusketa

Atoloi bat satelite irudian
Eraketa: sumenditik atoloira

Atoloi bat eraztun itxurako koralezko uhartea da, ozeano tropikaletan kokatua. Atoloiak erdian aintzira bat inguratzen duen koralezko uharriz osatua daude, urperatutako sumendi baten ertzeko kare deposituetan oinarrituak. Laguna hauek ur gezakoak edo gazikoak izan daitezke.

Atollo hitza divehizko atholhu ( އަތޮޅު ) hitzetik dator, Maldivetako hizkuntza indo-ariarretik. Europako hizkuntzetan 1625 urtetik erabiltzen da.

Zenbait atoloi

Munduko atoloi handiena, azalerari dagokionez, Christmas uhartekoa da, Kiribatin. Berau munduko zaharrena ere da. Laguna handiena duena Kwajalein da, Marshall Uharteetan kokatua.

Tuvalu, munduko estatu txikienetakoa, atoloiz baino ez dago osatua.

Eraketa

Atoloiak honela eratzen dira:

  • Lurrazala zulatu egiten da, magma irtenaraziz. Horrela sumendi edo uharte bolkaniko bat sortzen da.
  • Korala uhartearen inguruan ezartzen da, bazterreko uharri forman.
  • Uhartea hondoratzen hasten denean, koralak uhartearen inguru guztia kolonizatzen du, barrera uharri forman.
  • Uhartea guztiz hondoratzen da, korala hazten jarraitzen duen bitartean atoloi forman.

Ikus, gainera

Kanpo loturak


Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Atoloi