Batallón Vasco Español: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t fixing dead links
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Batallón Vasco Español''' (BVE) [[Espainia]]ko zerbitzu sekretuek [[gerra zikina|gerra zikinerako]] [[1975]]etik [[1982]]ra artean erabili zuten izenetako bat da. Ekintza ugari hartu zituen bere gain batez ere militante abertzaleen kontra, horietako asko [[Ipar Euskal Herria]]n. 27 hildako eta 24 zauritu leporatzen zaizkio<ref>{{es}} Julio Anguita: [http://pce.es/secretarias/seccomunicacion/pl.php?id=1346 "El laberinto vasco"]</ref>.
'''Batallón Vasco Español''' (BVE) [[Espainia]]ko zerbitzu sekretuek [[gerra zikin (argipena)|gerra zikinerako]] [[1975]]etik [[1982]]ra artean erabili zuten izenetako bat da. Ekintza ugari hartu zituen bere gain batez ere militante abertzaleen kontra, horietako asko [[Ipar Euskal Herria]]n. 27 hildako eta 24 zauritu leporatzen zaizkio<ref>{{es}} Julio Anguita: [http://pce.es/secretarias/seccomunicacion/pl.php?id=1346 "El laberinto vasco"]</ref>.


Espainiako zerbitzu sekretuen menpean ziharduen sareak BVE izenaz gain, beste izen batzuk ere erabili zituen mota horretako ekintzetarako: [[Triple A]] (edo [[Alianza Apóstolica Anticomunista]]), ([[Guerrilleros de Cristo Rey]], [[Anti Terrorismo ETA]] (ATE), [[Primera Línea de Fuerza Nueva]], [[Grupos Armados Españoles]], [[Accion Nacional Española]] ... Askotan ere, izen desberdinak erabiltzen ziren egileak berberak izan arren.
Espainiako zerbitzu sekretuen menpean ziharduen sareak BVE izenaz gain, beste izen batzuk ere erabili zituen mota horretako ekintzetarako: [[Triple A]] (edo [[Alianza Apóstolica Anticomunista]]), ([[Guerrilleros de Cristo Rey]], [[Anti Terrorismo ETA]] (ATE), [[Primera Línea de Fuerza Nueva]], [[Grupos Armados Españoles]], [[Accion Nacional Española]] ... Askotan ere, izen desberdinak erabiltzen ziren egileak berberak izan arren.


BVE 1982. urtean desagertu zen, otsailaren 23ko estatu kolpearen inguran [[CESID]]en barruan sortutako iskanbilen testuinguruan. Dena dela, Espainiako gobernua [[PSOE]]ren eskura pasatzerakoan [[GAL]] siglak sortu ziren gerra zikinaren ekintzak aldarrikatzeko.
BVE 1982. urtean desagertu zen, otsailaren 23ko estatu kolpearen inguran [[CESID]]en barruan sortutako iskanbilen testuinguruan. Dena dela, Espainiako gobernua [[Espainiako Langile Alderdi Sozialista|PSOEren]] eskura pasatzerakoan [[GAL]] siglak sortu ziren gerra zikinaren ekintzak aldarrikatzeko.


== BVEri leporatutako ekintza batzuk ==
== BVEri leporatutako ekintza batzuk ==
9. lerroa: 9. lerroa:
* [[1975]]eko [[ekainaren 6]]a: Jose Antonio Urrutikoetxea ''Josu Ternera'' eta Mikel Mugiro errefuxiatuen aurkako ekintza prestatzen ari zirela bonba lehertu eta Marcel Cardona Amoros, OASeko kide ohia hil eta Mario Silvasi (hasiera batean David Williams Edwards bezala identifikatua) zauritu dira. Frantziako poliziak Dominique Poulidoro eta Miguel Sanchez Pajares industriala, Playboy aldizkariaren Espainiako ordezkaria, atxilotuko zituen hurrengo egunean. Atxilotuek esan zuten Julio Conde, Espainiako armadako komandanteak eta Candico Acedo, Guardia Zibileko kapitainak kontratatu zituztela.
* [[1975]]eko [[ekainaren 6]]a: Jose Antonio Urrutikoetxea ''Josu Ternera'' eta Mikel Mugiro errefuxiatuen aurkako ekintza prestatzen ari zirela bonba lehertu eta Marcel Cardona Amoros, OASeko kide ohia hil eta Mario Silvasi (hasiera batean David Williams Edwards bezala identifikatua) zauritu dira. Frantziako poliziak Dominique Poulidoro eta Miguel Sanchez Pajares industriala, Playboy aldizkariaren Espainiako ordezkaria, atxilotuko zituen hurrengo egunean. Atxilotuek esan zuten Julio Conde, Espainiako armadako komandanteak eta Candico Acedo, Guardia Zibileko kapitainak kontratatu zituztela.
* [[1976]]ko otsailean : [[Angel Iturbe Abasolo]]ren autoan bonba bat jarri zuten.
* [[1976]]ko otsailean : [[Angel Iturbe Abasolo]]ren autoan bonba bat jarri zuten.
* 1976ko [[uztailaren 23]]a : [[Eduardo Moreno Bergaretxe]] "Pertur" [[Biriatu]]n bahitu eta desagertarazi dute. [[AAA]], [[ATE]] eta BVE izenekoek hartu zuten bere gain ekintza hau. Batzuek ETA(pm)ko Bereziak saileko arduradunei leporatu zieten. Saenz de Santamaria generalak behin baino gehiagotan iradoki du estatuaren gerra zikineko ekintza izan zela<ref>[http://personales.mundivia.es/lbouza/saenz.htm Fragmentos de una entrevista al General Saenz de Santamaria] Tiempo</ref>. Italiako epaileek egindako ikerketa baten arabera Espainiako zerbitzu sekretuentzat lan egiten zuten italiar faxisten talde batek Pertur bahitu eta Espainiako poliziei entregatu zien. Horren arabera Pier Luigi Concutelli izan zitekeen egileetako bat <ref>[http://tinyurl.com/2nvptw De confirmarse las declaraciones del italiano, sólo cabe que sea `Pertur´] gara.net</ref>. ETA (p-m) erakundeak Donostiako [[Brigada Politiko-sozial]]eko hiru polizia identifikatu zituen egun horretan Behobian ikusi zituztelako: Ferreiros, Lopez Arribas eta Escudero izenekoak. Escudero hori Informazioko Brigada Zentraleko buru izendatuko zuen PSOEko gobernuak<ref>[http://tinyurl.com/39or3c Pertur, otra víctima de la guerra sucia española] gara.net</ref>.
* 1976ko [[uztailaren 23]]a : [[Eduardo Moreno Bergaretxe]] "Pertur" [[Biriatu]]n bahitu eta desagertarazi dute. [[AAA]], [[ATE]] eta BVE izenekoek hartu zuten bere gain ekintza hau. Batzuek ETA(pm)ko Bereziak saileko arduradunei leporatu zieten. Saenz de Santamaria generalak behin baino gehiagotan iradoki du estatuaren gerra zikineko ekintza izan zela<ref>[http://personales.mundivia.es/lbouza/saenz.htm Fragmentos de una entrevista al General Saenz de Santamaria] Tiempo</ref>. Italiako epaileek egindako ikerketa baten arabera Espainiako zerbitzu sekretuentzat lan egiten zuten italiar faxisten talde batek Pertur bahitu eta Espainiako poliziei entregatu zien. Horren arabera Pier Luigi Concutelli izan zitekeen egileetako bat <ref>[http://tinyurl.com/2nvptw De confirmarse las declaraciones del italiano, sólo cabe que sea `Pertur´] gara.net</ref>. ETA (p-m) erakundeak Donostiako [[Brigada Politiko-soziala|Brigada Politiko-sozialeko]] hiru polizia identifikatu zituen egun horretan Behobian ikusi zituztelako: Ferreiros, Lopez Arribas eta Escudero izenekoak. Escudero hori Informazioko Brigada Zentraleko buru izendatuko zuen PSOEko gobernuak<ref>[http://tinyurl.com/39or3c Pertur, otra víctima de la guerra sucia española] gara.net</ref>.
* [[1977]]ko [[abuztuaren 2]]a : [[Juan J. Lopetegi Carrasco]] hil zuten [[Angelu]]n ([[Lapurdi]]).
* [[1977]]ko [[abuztuaren 2]]a : [[Juan J. Lopetegi Carrasco]] hil zuten [[Angelu (argipena)|Angelun]] ([[Lapurdi]]).
* 1978ko [[apirilaren 5]]a: [[Antonio Cubillo]] [[Kanariar uharte]]etako independentziaren aldeko militantea hiltzen saiatu eta larri zauritu zuten, labankada batzuk sartuz, [[Arjel]]go bere etxeko atarian. Roberto Conesak Jose Luis Espinosa Pardo poliziaren mertzenarioari agindu zion Antonio Cubillo hiltzea <ref>[https://archive.is/20120716193024/personal.telefonica.terra.es/web/mleal/articles/tribuna/18.htm Justo Fernandez Rodriguez]</ref> <ref>[http://tinyurl.com/2lstmg Werner Mauss, Espinosa y cómo acabar con el PCE(r) y los GRAPO fisicamente]</ref> .
* 1978ko [[apirilaren 5]]a: [[Antonio Cubillo]] [[Kanariar uharte]]etako independentziaren aldeko militantea hiltzen saiatu eta larri zauritu zuten, labankada batzuk sartuz, [[Aljer|Arjelgo]] bere etxeko atarian. Roberto Conesak Jose Luis Espinosa Pardo poliziaren mertzenarioari agindu zion Antonio Cubillo hiltzea <ref>[https://archive.is/20120716193024/personal.telefonica.terra.es/web/mleal/articles/tribuna/18.htm Justo Fernandez Rodriguez]</ref> <ref>[http://tinyurl.com/2lstmg Werner Mauss, Espinosa y cómo acabar con el PCE(r) y los GRAPO fisicamente]</ref> .
* [[Maiatzaren 29]]a: Martín Merquelanz Sarriegui taxilaria hil zuten Oiartzunen, buruan bi tiro eginda.<ref>[http://www.addh.org.es/Tomo%20VI%20%20Batallon%20vasco%20espanol.pdf ''Todas las víctimas del Terrorismo. Tomo VI: Batallón Vasco Español'']. Eusko Jaurlaritza, Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko Zuzendaritza.</ref>
* [[Maiatzaren 29]]a: Martín Merquelanz Sarriegui taxilaria hil zuten Oiartzunen, buruan bi tiro eginda.<ref>[http://www.addh.org.es/Tomo%20VI%20%20Batallon%20vasco%20espanol.pdf ''Todas las víctimas del Terrorismo. Tomo VI: Batallón Vasco Español'']. Eusko Jaurlaritza, Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko Zuzendaritza.</ref>
* [[Uztailaren 2]]a : Juan Jose Etxabe eta bere emazte Agurtzane Arregi tirokatu zituzten [[Donibane Lohitzune]]n; Arregi hil eta Etxabe larri zauritu. Triple A-k hartu zuen ekintza bere gain. Perret anaiek eta Joseph Zuritak egin zuten ekintza.<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>
* [[Uztailaren 2]]a : Juan Jose Etxabe eta bere emazte Agurtzane Arregi tirokatu zituzten [[Donibane Lohizune|Donibane Lohitzunen]]; Arregi hil eta Etxabe larri zauritu. Triple A-k hartu zuen ekintza bere gain. Perret anaiek eta Joseph Zuritak egin zuten ekintza.<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>
* 1978ko [[abenduaren 21]]a : [[Jose Miguel Beñaran]], "Argala" hil zuten Angelun. Ekintza Jean Pierre Cherid, Mario Ricci "Carlo Vannoli" eta Jose Maria Boccardo Romanek osatutako taldeak burutu zuen<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>.
* 1978ko [[abenduaren 21]]a : [[Jose Miguel Beñaran Argala|Jose Miguel Beñaran]], "Argala" hil zuten Angelun. Ekintza Jean Pierre Cherid, Mario Ricci "Carlo Vannoli" eta Jose Maria Boccardo Romanek osatutako taldeak burutu zuen<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>.
* 1979ko [[urtarrilaren 13]]a : Jose Manuel Pagoaga Gallastegi Peixoto tirokatu eta larri zauritu zuten Donibane Lohitzunen. BVEk eta Triple A-k hartu zuten ekintza beren gain. Perret anaiek egin zuten ekintza hau.<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>
* 1979ko [[urtarrilaren 13]]a : Jose Manuel Pagoaga Gallastegi Peixoto tirokatu eta larri zauritu zuten Donibane Lohitzunen. BVEk eta Triple A-k hartu zuten ekintza beren gain. Perret anaiek egin zuten ekintza hau.<ref>Amedo: el estado contra ETA</ref>
* 1979ko [[ekainaren 25]]a : [[Enrique Gomez Alvarez]] "Korta" tirokatu eta hil zuten Baionan.
* 1979ko [[ekainaren 25]]a : [[Enrique Gomez Alvarez]] "Korta" tirokatu eta hil zuten Baionan.
35. lerroa: 35. lerroa:


== Ikusi ==
== Ikusi ==
* [[Estatu terrorismoa]]
* [[Estatu terrorismo]]a
* [[Gerra zikina]]
* [[Gerra zikin (argipena)|Gerra zikina]]
* [[GAL]]
* [[GAL]]


18:27, 4 apirila 2015ko berrikusketa

Batallón Vasco Español (BVE) Espainiako zerbitzu sekretuek gerra zikinerako 1975etik 1982ra artean erabili zuten izenetako bat da. Ekintza ugari hartu zituen bere gain batez ere militante abertzaleen kontra, horietako asko Ipar Euskal Herrian. 27 hildako eta 24 zauritu leporatzen zaizkio[1].

Espainiako zerbitzu sekretuen menpean ziharduen sareak BVE izenaz gain, beste izen batzuk ere erabili zituen mota horretako ekintzetarako: Triple A (edo Alianza Apóstolica Anticomunista), (Guerrilleros de Cristo Rey, Anti Terrorismo ETA (ATE), Primera Línea de Fuerza Nueva, Grupos Armados Españoles, Accion Nacional Española ... Askotan ere, izen desberdinak erabiltzen ziren egileak berberak izan arren.

BVE 1982. urtean desagertu zen, otsailaren 23ko estatu kolpearen inguran CESIDen barruan sortutako iskanbilen testuinguruan. Dena dela, Espainiako gobernua PSOEren eskura pasatzerakoan GAL siglak sortu ziren gerra zikinaren ekintzak aldarrikatzeko.

BVEri leporatutako ekintza batzuk

Ikusi

Erreferentziak

  1. ↑ (Gaztelaniaz) Julio Anguita: "El laberinto vasco"
  2. ↑ Fragmentos de una entrevista al General Saenz de Santamaria Tiempo
  3. ↑ De confirmarse las declaraciones del italiano, sólo cabe que sea `Pertur´ gara.net
  4. ↑ Pertur, otra víctima de la guerra sucia española gara.net
  5. ↑ Justo Fernandez Rodriguez
  6. ↑ Werner Mauss, Espinosa y cómo acabar con el PCE(r) y los GRAPO fisicamente
  7. ↑ Todas las víctimas del Terrorismo. Tomo VI: Batallón Vasco Español. Eusko Jaurlaritza, Terrorismoaren Biktimei Laguntzeko Zuzendaritza.
  8. ↑ Amedo: el estado contra ETA
  9. ↑ Amedo: el estado contra ETA
  10. ↑ Amedo: el estado contra ETA
  11. ↑ Werner Mauss, Espinosa y cómo acabar con el PCE(r) y los GRAPO fisicamente

Liburuak

  • EL GAL. El terrorismo de Estado en la Europa de las democracias CEDRI. Txalaparta, 1990 - ISBN 84-86597-25-0
  • AMEDO. El Estado contra ETA Melchor Miralles - Ricardo Arques. Plaza&Janes/Cambio16, 1989 - ISBN 84-7863-006-6
  • INDARKERIA POLITIKAREN ONDORIOZ IZANDAKO GIZA ESKUBIDEEN URRAKETEN BIKTIMAK. Jon Mirena Landa Gorostiza.

argitaletxea Eusko Jaurlaritza, Justiza, Lan eta Gizarte Segurantza Saila. Gasteiz, 2009.- ISBN 978-84-457-2915-1

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Batallón_Vasco_Español&oldid=4808288"(e)tik eskuratuta