Iparraldeko goi nafarrera: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
7. lerroa: 7. lerroa:
|- style="vertical-align: top;"
|- style="vertical-align: top;"
! Euskalkia:
! Euskalkia:
| [[Goi-nafarrera]]
| [[Nafarrera|Goi-nafarrera]]
|- style="vertical-align: top;"
|- style="vertical-align: top;"
! Hitz egiten den eremua:
! Hitz egiten den eremua:
| [[Nafarroa]]: [[Sakana]], [[Leitzaldea]], [[Malerreka]], [[Bortziri]], [[Ultzamaldea]], [[Arakil]] eta [[Anue]]</br>[[Gipuzkoa]]: [[Lezo]], [[Oiartzun]], [[Irun]] eta [[Hondarribi]]
| [[Nafarroa]]: [[Sakana]], [[Leitzaldea]], [[Malerreka]], [[Bortziriak|Bortziri]], [[Ultzamaldea]], [[Arakil]] eta [[Anue]]</br>[[Gipuzkoa]]: [[Lezo]], [[Oiartzun]], [[Irun]] eta [[Hondarribia|Hondarribi]]
|- style="vertical-align: top;"
|- style="vertical-align: top;"
! Web orria:
! Web orria:
16. lerroa: 16. lerroa:
|- style="vertical-align: top;"
|- style="vertical-align: top;"
|}
|}
'''Iparraldeko goi nafarrera''' [[goi nafarrera]]ren azpieuskalki bat da, [[Nafarroa]]ko ipar-ekialdean eta [[Gipuzkoa]]ko ipar-mendebaldean egiten dena.
'''Iparraldeko goi nafarrera''' [[nafarrera|goi nafarreraren]] azpieuskalki bat da, [[Nafarroa]]ko ipar-ekialdean eta [[Gipuzkoa]]ko ipar-mendebaldean egiten dena.


== Eremua ==
== Eremua ==
Iparraldeko goi-nafarrera mintzatzen den eremuak eskualde eta udalerri hauek barne hartzen ditu:
Iparraldeko goi-nafarrera mintzatzen den eremuak eskualde eta udalerri hauek barne hartzen ditu:


* [[Nafarroa Garaia]]n [[Sakana]], [[Leitzaldea]], [[Malerreka]], [[Bortziri]], [[Ultzamaldea]] eta [[Anue]]n mintzatzen da.<ref>[http://www.euskarabidea.es/euskara/euskara-nafarroan/nafarroako-euskalkiak/iparraldeko-goi-nafarrera «Iparraldeko goi nafarrera»], Euskarabidea (Nafarroako Gobernuaren euskara institutua).</ref> [[Baztan]] ere sartu ohi da, nahiz eta sailkapen batzuetan [[Nafar-lapurtera]]k harengan duen eraginarengatik berezko azpieuskalki gisa sailkatu zen.
* [[Nafarroa Garaia]]n [[Sakana]], [[Leitzaldea]], [[Malerreka]], [[Bortziriak|Bortziri]], [[Ultzamaldea]] eta [[Anue]]n mintzatzen da.<ref>[http://www.euskarabidea.es/euskara/euskara-nafarroan/nafarroako-euskalkiak/iparraldeko-goi-nafarrera «Iparraldeko goi nafarrera»], Euskarabidea (Nafarroako Gobernuaren euskara institutua).</ref> [[Baztan]] ere sartu ohi da, nahiz eta sailkapen batzuetan [[Nafar-lapurtera]]k harengan duen eraginarengatik berezko azpieuskalki gisa sailkatu zen.
* [[Gipuzkoa]]n, berriz, [[Lezo]], [[Oiartzun]], [[Irun]] eta [[Hondarribia]] aldeko hizkera [[gipuzkera]]ren eta iparraldeko goi-nafarreraren arteko trantsizio-aldaeratzat sailkatu ohi zen XX. mendearen azken hamarkadetaraino; baina XX. mendearen bukaeraldetik hasita eginiko ikerketek erakutsi dutenez, Gipuzkoako eremu horretako euskaldun zaharrenen artean iparraldeko goi-nafarreraren ezaugarri garbiak agerikoak diren arren, galduz doaz edo galdu egin dira gazteenen artean (gutxi batzuk ezaugarri horiek erabiltzen jarraitzen duten arren).<ref>Josep del Rio Rodríguez: [http://www.errenteria.net/es/ficheros/40_8185es.pdf «Errenteriako euskararen kokapen dialektala»], Errenteriako Udal Artxibo Zerbitzuko aldizkaria, 22. zenbakia, 7-115. orrialdeak. ISSN 0214-624X.</ref><ref>Koldo Zuazo (1997): «Oiartzungo hizkeraren kokagunea», in ''Fontes linguae vasconum: Studia et documenta'', 76. zenbakia, 397-426. orrialdeak.</ref>
* [[Gipuzkoa]]n, berriz, [[Lezo]], [[Oiartzun]], [[Irun]] eta [[Hondarribia]] aldeko hizkera [[gipuzkera]]ren eta iparraldeko goi-nafarreraren arteko trantsizio-aldaeratzat sailkatu ohi zen XX. mendearen azken hamarkadetaraino; baina XX. mendearen bukaeraldetik hasita eginiko ikerketek erakutsi dutenez, Gipuzkoako eremu horretako euskaldun zaharrenen artean iparraldeko goi-nafarreraren ezaugarri garbiak agerikoak diren arren, galduz doaz edo galdu egin dira gazteenen artean (gutxi batzuk ezaugarri horiek erabiltzen jarraitzen duten arren).<ref>Josep del Rio Rodríguez: [http://www.errenteria.net/es/ficheros/40_8185es.pdf «Errenteriako euskararen kokapen dialektala»], Errenteriako Udal Artxibo Zerbitzuko aldizkaria, 22. zenbakia, 7-115. orrialdeak. ISSN 0214-624X.</ref><ref>Koldo Zuazo (1997): «Oiartzungo hizkeraren kokagunea», in ''Fontes linguae vasconum: Studia et documenta'', 76. zenbakia, 397-426. orrialdeak.</ref>


32. lerroa: 32. lerroa:
|- bgcolor="#B0C4DE" align="center"
|- bgcolor="#B0C4DE" align="center"
! Iparraldeko goi nafarrera
! Iparraldeko goi nafarrera
! [[Euskara batua]]
! [[Euskara batu]]a
! [[Hegoaldeko goi nafarrera]]
! [[Hegoaldeko goi nafarrera]]
|-
|-

19:46, 4 apirila 2015ko berrikusketa

Iparraldeko goi nafarrera
     Iparraldeko goi nafarrera mintzatzen duten udalerriak.

     Inguruko udalerriak.

Euskalkia: Goi-nafarrera
Hitz egiten den eremua: Nafarroa: Sakana, Leitzaldea, Malerreka, Bortziri, Ultzamaldea, Arakil eta Anue
Gipuzkoa: Lezo, Oiartzun, Irun eta Hondarribi
Web orria:  Iparraldeko goi nafarrera, Euskarabidearen webgunean

Iparraldeko goi nafarrera goi nafarreraren azpieuskalki bat da, Nafarroako ipar-ekialdean eta Gipuzkoako ipar-mendebaldean egiten dena.

Eremua

Iparraldeko goi-nafarrera mintzatzen den eremuak eskualde eta udalerri hauek barne hartzen ditu:

  • Nafarroa Garaian Sakana, Leitzaldea, Malerreka, Bortziri, Ultzamaldea eta Anuen mintzatzen da.[1] Baztan ere sartu ohi da, nahiz eta sailkapen batzuetan Nafar-lapurterak harengan duen eraginarengatik berezko azpieuskalki gisa sailkatu zen.
  • Gipuzkoan, berriz, Lezo, Oiartzun, Irun eta Hondarribia aldeko hizkera gipuzkeraren eta iparraldeko goi-nafarreraren arteko trantsizio-aldaeratzat sailkatu ohi zen XX. mendearen azken hamarkadetaraino; baina XX. mendearen bukaeraldetik hasita eginiko ikerketek erakutsi dutenez, Gipuzkoako eremu horretako euskaldun zaharrenen artean iparraldeko goi-nafarreraren ezaugarri garbiak agerikoak diren arren, galduz doaz edo galdu egin dira gazteenen artean (gutxi batzuk ezaugarri horiek erabiltzen jarraitzen duten arren).[2][3]

Motak

Hiztegi erkatua

Iparraldeko goi nafarrera Euskara batua Hegoaldeko goi nafarrera
Lotsa Lotsa Alkea
Illea/Illia Ilea Biloa/illea
Belarrie/Bearrie/Belarriya Belarria Biarrie
Lañoa/Lañua Lainoa Lañoa
Ordue/Ordua Ordua Ordua/ordue
Burnie/Burniya Burdina Burdina
Ostirela/ortzirela/Ostirala Ostirala Ortzilaria/ortzileria
Bost/bortz Bost Bortz
Iru Hiru Iru
Arratorea/arratoia Arratoia Arratoia
Larogei/lautanogei/Laurogei Larogei Lauetanogei
Ongi etorri Ongi etorri Ongi etorri
Esan/San/erran Esan Erran
Gara/Gea/Ga Gara Gara
Gizon au Gizon hau Gizon gau/au
Beittu/Bittu/Bitu Begiratu Beitu

Erreferentziak

  1. «Iparraldeko goi nafarrera», Euskarabidea (Nafarroako Gobernuaren euskara institutua).
  2. Josep del Rio Rodríguez: «Errenteriako euskararen kokapen dialektala», Errenteriako Udal Artxibo Zerbitzuko aldizkaria, 22. zenbakia, 7-115. orrialdeak. ISSN 0214-624X.
  3. Koldo Zuazo (1997): «Oiartzungo hizkeraren kokagunea», in Fontes linguae vasconum: Studia et documenta, 76. zenbakia, 397-426. orrialdeak.

Kanpo loturak