Jesus Maria Leizaola: berrikuspenen arteko aldeak
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
|||
| 2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
| trataera = Jaun Txit Agurgarria |
| trataera = Jaun Txit Agurgarria |
||
| irudia = Leizaola Lehendakaria.jpg |
| irudia = Leizaola Lehendakaria.jpg |
||
| irudioina = Jesus Maria Leizaola [[ |
| irudioina = Jesus Maria Leizaola [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJko]] ekitaldi batean,</br>[[1980]]ko [[otsailaren 27]]an, [[Karrantza]]n ([[Bizkaia]]). |
||
| armarria = Laurak bat.svg |
| armarria = Laurak bat.svg |
||
| kargua = [[ |
| kargua = [[Eusko Jaurlaritza|Euzko Jaurlaritzako]] 2. Lehendakaria |
||
| hasiera = [[1960]]ko [[martxoaren 22]]a |
| hasiera = [[1960]]ko [[martxoaren 22]]a |
||
| bukaera = [[1979]] |
| bukaera = [[1979]] |
||
| aurrekoa = [[Jose Antonio Agirre]] |
| aurrekoa = [[Jose Antonio Agirre]] |
||
| ondorengoa = [[Carlos Garaikoetxea]] |
| ondorengoa = [[Carlos Garaikoetxea Urriza|Carlos Garaikoetxea]] |
||
| jaiodata = [[1896]] |
| jaiodata = [[1896]] |
||
| jaiolekua = [[Donostia]], [[Gipuzkoa]]</br>{{EH|1}} |
| jaiolekua = [[Donostia]], [[Gipuzkoa]]</br>{{EH|1}} |
||
| hildata = [[1989]] |
| hildata = [[1989]] |
||
| hillekua = [[Donostia]], [[Gipuzkoa]]</br>{{EH|1}} |
| hillekua = [[Donostia]], [[Gipuzkoa]]</br>{{EH|1}} |
||
| alderdia = [[EAJ]] |
| alderdia = [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]] |
||
| lanbidea = |
| lanbidea = |
||
}} |
}} |
||
'''Jesús María Leizaola Sánchez''' ([[Donostia]], [[1896]]ko [[irailaren 7]]a - Donostia, [[1989]]ko [[martxoaren 16]]a) [[ |
'''Jesús María Leizaola Sánchez''' ([[Donostia]], [[1896]]ko [[irailaren 7]]a - Donostia, [[1989]]ko [[martxoaren 16]]a) [[zuzenbide|abokatua]], idazlea eta [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJko]] burua izan zen. |
||
[[1931]]n, [[1933]]an eta [[1936]]an [[Madril]]go gorteetan diputatu hautatuta, 1936ko urrian lehenengo [[Eusko Jaurlaritza]]k Justizia eta Kultura sailburu izendatu zuen. [[Frantzia]]n [[1937]]tik aurrera erbesteratuta, [[Normandiako Lehorreratzea]]n aliatuen laguntzako unitate militar txiki bat antolatu zuen. Agirre lehendakaria hil zenean ([[1960]]), lehendakari izendatu zuten. |
[[1931]]n, [[1933]]an eta [[1936]]an [[Madril]]go gorteetan diputatu hautatuta, 1936ko urrian lehenengo [[Eusko Jaurlaritza]]k Justizia eta Kultura sailburu izendatu zuen. [[Frantzia]]n [[1937]]tik aurrera erbesteratuta, [[Normandiako Lehorreratzea]]n aliatuen laguntzako unitate militar txiki bat antolatu zuen. Agirre lehendakaria hil zenean ([[1960]]), lehendakari izendatu zuten. |
||
| 22. lerroa: | 22. lerroa: | ||
== Bizitza == |
== Bizitza == |
||
Oinarrizko ikasketak [[Lekarozko ikastetxea]]n egin ondoren [[Deustuko Unibertsitatea]]n amaitu zituen zuzenbide ikasketak. 1917an [[Gipuzkoako Aldundia]] |
Oinarrizko ikasketak [[Lekarozko ikastetxea]]n egin ondoren [[Deustuko Unibertsitatea]]n amaitu zituen zuzenbide ikasketak. 1917an [[Gipuzkoako Foru Aldundia|Gipuzkoako Aldundian]] lanean zebilela, aldarrikapen autonomiazaleetan parte hartu zuen. 1919-1925 urte bitartean Bilboko udaletxeko Ogasun zuzendaria izan zen. [[1922]]an espetxean egon zen [[Alfontso XIII.a Espainiakoa|Alfontso XIII.aren]] aurrean, Euskal Unibertsitatea eskatuz, egindako protesta ekintza batengatik. |
||
[[Irudi:Leizaola eta Elosegi. Euskal Herria..jpg|thumb|250px|left|Jesus Maria Leizaola lehendakari ohia eta [[Joseba Elosegi]] [[ |
[[Irudi:Leizaola eta Elosegi. Euskal Herria..jpg|thumb|250px|left|Jesus Maria Leizaola lehendakari ohia eta [[Joseba Elosegi]] [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJko]] politikaria. [[1988]]ko [[uztailaren 23]]a. [[El Suceso]], [[Karrantza]]. [[Bizkaia]], [[Euskal Herria]].]] |
||
[[1924]]tik María del Coro Loidi Zulaikarekin ezkonduta egon zen. |
[[1924]]tik María del Coro Loidi Zulaikarekin ezkonduta egon zen. |
||
Gaztetandik [[EAJ]] alderdiko kide izan zen, eta [[Espainiako Gorteak|Espainiako Gorteetako]] diputatua izan zen [[Gipuzkoa]]tik [[Espainiako Bigarren Errepublika]]ren garaiko lehen legegintzaldian. [[1933]]an diputatu hautatu zuten berriro, baina dimisioa eman eta [[Gipuzkoako Foru Aldundia|Gipuzkoako Aldundiko]] Idazkaritza hartu zuen. [[1936ko Euskadiren Autonomia Estatutua|1936ko Autonomia Estatutua]] onartu zelarik, Zuzentza burukidea izendatu zuen [[Jose Antonio Agirre]] Lehendakariak. Frankistek Bilbo inguratua zutenean, behin-behineko Defentsarako Batzordeko lehendakari izendatu zuten. |
Gaztetandik [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJ]] alderdiko kide izan zen, eta [[Espainiako Gorteak|Espainiako Gorteetako]] diputatua izan zen [[Gipuzkoa]]tik [[Espainiako Bigarren Errepublika]]ren garaiko lehen legegintzaldian. [[1933]]an diputatu hautatu zuten berriro, baina dimisioa eman eta [[Gipuzkoako Foru Aldundia|Gipuzkoako Aldundiko]] Idazkaritza hartu zuen. [[1936ko Euskadiren Autonomia Estatutua|1936ko Autonomia Estatutua]] onartu zelarik, Zuzentza burukidea izendatu zuen [[Jose Antonio Agirre]] Lehendakariak. Frankistek Bilbo inguratua zutenean, behin-behineko Defentsarako Batzordeko lehendakari izendatu zuten. |
||
[[1937]]an Agirre Lehendakariak [[Frantzia]]ra erbesteratzeko agindua eman zion Leizaolari. Frantzian euskal iheslariei laguntzen jardun zuen eta [[1946]]an Agirre lehendakariak ogasun burukidea izendatu zuen. [[1960]]an Agirre hil zenean, erbestean zegoen Eusko Jaurlaritzako Lehendakari hautatu zuten. [[1979]]ko [[abenduaren 15]]a arte ez zen [[Hego Euskal Herria|Hego Euskal Herrira]] itzuli<ref>[http://www.lehendakaritza.ejgv.euskadi.net/r48-contlehe/eu/contenidos/informacion/v2_sedes/eu_sedes/sedes.html Egoitzak. Lehendakaritza.] {{eu}}</ref> eta [[Carlos Garaikoetxea]] lehendakariari zilegitasun osoa eman zion. 1980an Euskal Autonomia Erkidegoko legebiltzarkide hautatu zuten. Handik urtebetera [[Euskalerriaren Adiskideen Elkartea]]n sartu zen eta sarrera hitzaldian ''La euritmia en la poesía vasca y sus relaciones con otras Bellas Artes'' lana irakurri zuen. ''Euzkadi, Gipuzkoarra, Argia, El Día, Yakintza, Eusko-Enda. Euzko-Deia, Alderdi, Diario Oficial'' eta ''Gudari'' aldizkarietan eman zituen argitara artikuluak. |
[[1937]]an Agirre Lehendakariak [[Frantzia]]ra erbesteratzeko agindua eman zion Leizaolari. Frantzian euskal iheslariei laguntzen jardun zuen eta [[1946]]an Agirre lehendakariak ogasun burukidea izendatu zuen. [[1960]]an Agirre hil zenean, erbestean zegoen Eusko Jaurlaritzako Lehendakari hautatu zuten. [[1979]]ko [[abenduaren 15]]a arte ez zen [[Hego Euskal Herria|Hego Euskal Herrira]] itzuli<ref>[http://www.lehendakaritza.ejgv.euskadi.net/r48-contlehe/eu/contenidos/informacion/v2_sedes/eu_sedes/sedes.html Egoitzak. Lehendakaritza.] {{eu}}</ref> eta [[Carlos Garaikoetxea Urriza|Carlos Garaikoetxea]] lehendakariari zilegitasun osoa eman zion. 1980an Euskal Autonomia Erkidegoko legebiltzarkide hautatu zuten. Handik urtebetera [[Euskalerriaren Adiskideen Elkartea]]n sartu zen eta sarrera hitzaldian ''La euritmia en la poesía vasca y sus relaciones con otras Bellas Artes'' lana irakurri zuen. ''Euzkadi, Gipuzkoarra, Argia, El Día, Yakintza, Eusko-Enda. Euzko-Deia, Alderdi, Diario Oficial'' eta ''Gudari'' aldizkarietan eman zituen argitara artikuluak. |
||
== Toki izenak == |
== Toki izenak == |
||
| 37. lerroa: | 37. lerroa: | ||
* {{EH-BI}} [[Berango]]: Kalea. |
* {{EH-BI}} [[Berango]]: Kalea. |
||
* {{EH-BI}} [[Bilbo]]: Kalea [[Abandoibarra]] aldean. |
* {{EH-BI}} [[Bilbo]]: Kalea [[Abandoibarra]] aldean. |
||
* {{EH-GI}} [[Donostia]]: [[Kursaal]] jauregiaren ondoko kai-muturreko ibiltokia. |
* {{EH-GI}} [[Donostia]]: [[Kursaal jauregia|Kursaal]] jauregiaren ondoko kai-muturreko ibiltokia. |
||
* {{EH-AR}} [[Gasteiz]]: Enparantza. |
* {{EH-AR}} [[Gasteiz]]: Enparantza. |
||
* {{EH-AR}} [[Langraitz]]: Kalea. |
* {{EH-AR}} [[Langraiz Oka|Langraitz]]: Kalea. |
||
* {{EH-BI}} [[Mungia]]: Enparantza. |
* {{EH-BI}} [[Mungia]]: Enparantza. |
||
* {{EH-BI}} [[Zamudio]]: Enparantza. |
* {{EH-BI}} [[Zamudio]]: Enparantza. |
||
| 60. lerroa: | 60. lerroa: | ||
== Iruditegia == |
== Iruditegia == |
||
<gallery> |
<gallery> |
||
Fitxategi:Donostiako Leizaola Lehendakariaren ibiltokia.jpg|Leizaola lehendakariaren ibiltokia jaioterriko, [[Donostia]]ko, [[Kursaal]] jauregiaren ondoan. |
Fitxategi:Donostiako Leizaola Lehendakariaren ibiltokia.jpg|Leizaola lehendakariaren ibiltokia jaioterriko, [[Donostia]]ko, [[Kursaal jauregia|Kursaal]] jauregiaren ondoan. |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
| 81. lerroa: | 81. lerroa: | ||
| titulua = [[Eusko Jaurlaritzako lehendakaria]]</br>[[Fitxategi:Escudo del Pais Vasco.svg|30px]] |
| titulua = [[Eusko Jaurlaritzako lehendakaria]]</br>[[Fitxategi:Escudo del Pais Vasco.svg|30px]] |
||
| epea = [[1960]]eko [[martxoaren 22]]a - [[1979]] |
| epea = [[1960]]eko [[martxoaren 22]]a - [[1979]] |
||
| ondorengoa = [[Carlos Garaikoetxea]] |
| ondorengoa = [[Carlos Garaikoetxea Urriza|Carlos Garaikoetxea]] |
||
}} |
}} |
||
00:33, 22 apirila 2015ko berrikusketa
Txantiloi:Agintari infotaula Jesús María Leizaola Sánchez (Donostia, 1896ko irailaren 7a - Donostia, 1989ko martxoaren 16a) abokatua, idazlea eta EAJko burua izan zen.
1931n, 1933an eta 1936an Madrilgo gorteetan diputatu hautatuta, 1936ko urrian lehenengo Eusko Jaurlaritzak Justizia eta Kultura sailburu izendatu zuen. Frantzian 1937tik aurrera erbesteratuta, Normandiako Lehorreratzean aliatuen laguntzako unitate militar txiki bat antolatu zuen. Agirre lehendakaria hil zenean (1960), lehendakari izendatu zuten.
Bizitza
Oinarrizko ikasketak Lekarozko ikastetxean egin ondoren Deustuko Unibertsitatean amaitu zituen zuzenbide ikasketak. 1917an Gipuzkoako Aldundian lanean zebilela, aldarrikapen autonomiazaleetan parte hartu zuen. 1919-1925 urte bitartean Bilboko udaletxeko Ogasun zuzendaria izan zen. 1922an espetxean egon zen Alfontso XIII.aren aurrean, Euskal Unibertsitatea eskatuz, egindako protesta ekintza batengatik.
1924tik María del Coro Loidi Zulaikarekin ezkonduta egon zen.
Gaztetandik EAJ alderdiko kide izan zen, eta Espainiako Gorteetako diputatua izan zen Gipuzkoatik Espainiako Bigarren Errepublikaren garaiko lehen legegintzaldian. 1933an diputatu hautatu zuten berriro, baina dimisioa eman eta Gipuzkoako Aldundiko Idazkaritza hartu zuen. 1936ko Autonomia Estatutua onartu zelarik, Zuzentza burukidea izendatu zuen Jose Antonio Agirre Lehendakariak. Frankistek Bilbo inguratua zutenean, behin-behineko Defentsarako Batzordeko lehendakari izendatu zuten.
1937an Agirre Lehendakariak Frantziara erbesteratzeko agindua eman zion Leizaolari. Frantzian euskal iheslariei laguntzen jardun zuen eta 1946an Agirre lehendakariak ogasun burukidea izendatu zuen. 1960an Agirre hil zenean, erbestean zegoen Eusko Jaurlaritzako Lehendakari hautatu zuten. 1979ko abenduaren 15a arte ez zen Hego Euskal Herrira itzuli[1] eta Carlos Garaikoetxea lehendakariari zilegitasun osoa eman zion. 1980an Euskal Autonomia Erkidegoko legebiltzarkide hautatu zuten. Handik urtebetera Euskalerriaren Adiskideen Elkartean sartu zen eta sarrera hitzaldian La euritmia en la poesía vasca y sus relaciones con otras Bellas Artes lana irakurri zuen. Euzkadi, Gipuzkoarra, Argia, El Día, Yakintza, Eusko-Enda. Euzko-Deia, Alderdi, Diario Oficial eta Gudari aldizkarietan eman zituen argitara artikuluak.
Toki izenak
Euskal Herriko hainbat Udalek Leizaola lehendakaria gogoratu nahi izan dute beraien kaletegian.
- Txantiloi:EH-BI Berango: Kalea.
- Txantiloi:EH-BI Bilbo: Kalea Abandoibarra aldean.
- Txantiloi:EH-GI Donostia: Kursaal jauregiaren ondoko kai-muturreko ibiltokia.
- Txantiloi:EH-AR Gasteiz: Enparantza.
- Txantiloi:EH-AR Langraitz: Kalea.
- Txantiloi:EH-BI Mungia: Enparantza.
- Txantiloi:EH-BI Zamudio: Enparantza.
Liburuak
- Literatura Vasca (1923);
- Contribución vasca a la ciencia y al derecho, (1935);
- La frontera vasca contra los moros (1937), Contribución de los vascos a la formación y a la ciencia del Derecho, (1937);
- Economía vasca, (1937);
- Euzkadik Iberia lurraldeko erriak alkartu , (1945);
- Estudios sobre la poesía vasca, (1951);
- La poesía vasca en las Bellas Artes, (1951);
- La Crónica en la poesía popular vasca, (1961);
- Líneas generales de la formación de la economía vasca en la historia hasta hoy, (1962);
- 1808-1814 en la poesía popular vasca y otros estudios, (1965);
- Acontecimientos del s. XX en poetas euskéricos, (1974);
- Crónicas y romances en la poesía euskérica, (1981);
- La marina civil vasca en los siglos XIII, XIV y XV , (1984).
Iruditegia
-
Leizaola lehendakariaren ibiltokia jaioterriko, Donostiako, Kursaal jauregiaren ondoan.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jesus Maria Leizaola |
- Biografia Leizaola elkargoaren webgunean
- Jesus Maria Leizaola eta beste lehendakariak Eusko Jaurlaritzaren gunean
- (Gaztelaniaz) [1]. Hamaika Bide Elkartearen webgunean jasotako fitxa.
|
Eusko Jaurlaritzako sailburuak (1936) |
|
|---|---|---|
|
Jose Antonio Agirre (Lehendakaritza) • Jesus Maria Leizaola (Lehendakariordetza eta Justizia eta Kultura) • Telesforo Monzon (Herrizaintza) • Eliodoro de la Torre (Ogasuna) • Santiago Aznar (Industria) • Juan de los Toyos (Lana, Aurreikuspen eta Komunikazioa) • Juan Gracia (Laguntza Soziala) • Ramon Maria Aldasoro (Merkataritza eta Hornikuntza) • Juan Astigarrabia (Herri Lana) • Alfredo Espinosa (Osasuna) • Gonzalo Nardiz (Nekazaritza eta Arrantza) | ||
| Aurrekoa Jose Antonio Agirre |
Eusko Jaurlaritzako lehendakaria 1960eko martxoaren 22a - 1979 |
Ondorengoa Carlos Garaikoetxea |
|
|
Eusko Jaurlaritzako lehendakariak |
|
|---|---|---|
|
Jose Antonio Agirre (1936-1960) • Jesus Maria Leizaola (1960-1979) • Carlos Garaikoetxea (1980-1985) | ||
- Eusko Jaurlaritzako lehendakariak
- Eusko Jaurlaritzako lehendakariordeak
- Donostiako politikariak
- Eusko Jaurlaritzako Sailburu ohiak
- Jeltzaleak
- Eusko Legebiltzarreko legebiltzarkideak I. legegintzaldian
- Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko kideak
- Euskal Herriko frankismoaren erbesteratuak
- 1896ko jaiotzak
- 1989ko heriotzak
- Idazle katolikoak