Aktualismo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Amanu (eztabaida | ekarpenak)
t huts txiki bat
Amanu (eztabaida | ekarpenak)
t Hizkuntz aldaketa txikiak
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Aktualismoa''' edo '''Uniformismoa''' (baita ere '''Uniformitarismoa''') oinarrizko printzipioa da [[geologia]]ren ikerketan. [[James Hutton]]ek [[XVIII. mendea]]n proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berdinean gertatu dira, eta beraz prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira.
'''Aktualismoa''' edo '''Uniformismoa''' (baita '''Uniformitarismoa''' ere) oinarrizko printzipioa da [[geologia]]ren ikerketan. [[James Hutton]]ek [[XVIII. mendea]]n proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira.


== Lau aktualismo forma ==
== Lau aktualismo forma ==
Aktualismoa ideia bakar bat dela pentsa badaiteke ere berez lau ideia ezberdinen taldekatzea da. [[Stephen Jay Gould]]ek [[1965]]an idatzitako artikuluan <ref>Gould, S. J. 1965. Is uniformitarianism necessary? ''American Journal of Science'' 263: 223 - 228.</ref> lau ideia ematen ditu:
Aktualismoa ideia bakar bat dela pentsa badaiteke ere, berez lau ideia ezberdin biltzen ditu, [[Stephen Jay Gould]]ek [[1965]]an idatzitako artikuluan <ref>Gould, S. J. 1965. Is uniformitarianism necessary? ''American Journal of Science'' 263: 223 - 228.</ref> lau ideia ematen ditu:
# Legearen aktualismoa edo uniformitatea.
# Legearen aktualismoa edo uniformitatea.
# Motaren aktualismoa edo uniformitatea.
# Motaren aktualismoa edo uniformitatea.

11:14, 23 iraila 2015ko berrikusketa

Aktualismoa edo Uniformismoa (baita Uniformitarismoa ere) oinarrizko printzipioa da geologiaren ikerketan. James Huttonek XVIII. mendean proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira.

Lau aktualismo forma

Aktualismoa ideia bakar bat dela pentsa badaiteke ere, berez lau ideia ezberdin biltzen ditu, Stephen Jay Gouldek 1965an idatzitako artikuluan [1] lau ideia ematen ditu:

  1. Legearen aktualismoa edo uniformitatea.
  2. Motaren aktualismoa edo uniformitatea.
  3. Graduaren aktualismoa edo uniformitatea.
  4. Emaitzaren aktualismoa edo uniformitatea.

Aktualismoaren lehen esanahia oso onartu da zientzialarien artean. Laugarrena ukatua izan da XIX. mendetik aurrera. Bigarrena eta hirugarrena oraindik ere eztabaidatuak dira, nahiz eta XX. mendean onarpen handiagoa izan duten.

Ikus, gainera

Erreferentziak

  1. Gould, S. J. 1965. Is uniformitarianism necessary? American Journal of Science 263: 223 - 228.