Augusto Pérez Garmendia: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Augusto Pérez Garmendia''' ([[Tafalla]], [[1899]] - [[Iruñea]], [[1936]]), [[Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian|Gerra Zibilean]] parte hartu zuen komandantea izan zen, [[1936]]an [[Donostia]]ko Aginte Nagusiaren komandantea.
'''Augusto Pérez Garmendia''' ([[Tafalla]], [[Nafarroa Garaia]], [[1899]] - [[Iruñea]], Nafarroa Garaia, [[1936]]) [[Espainiako Armada]]ko komandantea izan zen. [[Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian|1936ko gerran]] Gobernu hautetsiaren alde borrokatu zen, eta [[1936]]an Estatu Nagusiko komandantea zen [[Donostia]]n.


== Biografia ==
== Biografia ==
Ofizialki, bere postua [[Oviedo]]n zegoenez, [[Asturiasko Printzerria|Asturiasera]] joatea eskatu zuen altxamendua ezagutu eta berehala<ref name= Aunamendi >{{erreferentzia|url= http://www.euskomedia.org/aunamendi/124040 |egilea=[[Auñamendi Eusko Entziklopedia|izenburua=Augusto Pérez Garmendia}}</ref>. Hala ere, [[Gipuzkoa]]ko Gobernadore Zibilak eskatu zion [[Euskal Herria]]n geratzea [[Espainiako Bigarren Errepublika|Errepublikari]] fidelak ziren militar profesional gutxi zituztelako.
Ofizialki, bere postua [[Oviedo]]n zegoenez, [[Asturiasko Printzerria|Asturiasera]] joatea eskatu zuen altxamendua ezagutu eta berehala.<ref name= Aunamendi >{{erreferentzia|url= http://www.euskomedia.org/aunamendi/124040 |entziklopedia=Auñamendi Eusko Entziklopedia|hizkuntza=es|artikulua=Augusto Pérez Garmendia}}</ref> Hala ere, [[Gipuzkoa]]ko Gobernadore Zibilak eskatu zion [[Euskal Herria]]n geratzea [[Espainiako Bigarren Errepublika|Errepublikari]] leial zitzaizkion militar profesional gutxi zituztelako.


[[Donostia]]n armarik eta muniziorik ez zegoenez, [[1936]]ko [[uztailaren 21]]an [[Gasteiz]]a joateko 60 ibilgailuko espedizioa prestatu zuen<ref>{{erreferentzia|url= http://www.gipuzkoa1936.com/verano3.php |abizena= Barruso |izena= Pedro |izenburua= Verano y revolución. La guerra civil en Gipuzkoa (julio-septiembre de 1936)|argitaletxea= Haramburu |lekua= Donostia |urtea= 1996}}</ref>, bertan [[Camilo Alonso|Camilo Alonso Vega]] teniente-koronela altxatu zelako. Altxatuak menperatzeko eta armaz hornitzeko espedizio honetan, [[Bizkaia|Bizkaitik]] ateratako [[Joaquín Vidal|Joaquín Vidal Munarrizen]] laguntza izan zuen. Bidean [[Loiola (Donostia)|Loiolan]] koarteleraturiko [[artilleria]] eta ingeniarien laguntza izatea espero bazuen ere, [[José Vallespín|José Vallespín Cobián]] teniente-koronelaren agindupean kuartela altxatu zen. [[Arrasate]]tik infanteria zutabea bildu eta [[Eibar]]rerantz jo zuen bertan armak eta milizianoak lortzeko. [[Donostia]]ra itzultzea erabaki eta errepublikarrek [[Bilbo]]tik [[Gasteiz]] konkistatzeko beste espedizio bat prestatu behar izan zuten.
[[Donostia]]n armarik eta muniziorik ez zegoenez, [[1936]]ko [[uztailaren 21]]an [[Gasteiz]]a joateko 60 ibilgailuko espedizioa prestatu zuen,<ref>{{erreferentzia|hizkuntza=es|url= http://www.gipuzkoa1936.com/verano3.php |abizena= Barruso |izena= Pedro |izenburua= Verano y revolución. La guerra civil en Gipuzkoa (julio-septiembre de 1936)|argitaletxea= Haramburu |lekua= Donostia |urtea= 1996}}</ref> han [[Camilo Alonso|Camilo Alonso Vega]] teniente-koronela altxamendu faxistari batu zitzaiolako. Altxatuak menperatzeko eta [[Eusko Gudarostea]] armaz hornitzeko espedizio hartan, [[Bizkaia|Bizkaitik]] ateratako [[Joaquín Vidal|Joaquín Vidal Munarrizen]] laguntza izan behar zuen. Bidean [[Loiola (Donostia)|Loiolan]] koarteleraturiko [[artilleria]]ren eta ingeniarien laguntza jasotzea espero zuen, baina [[José Vallespín|José Vallespín Cobián]] teniente-koronelaren agindupeko kuartel hura altxatu egin zen. Orduan, [[Arrasate]]tik infanteria zutabea bildu eta [[Eibar]]ra jo zuen, han armak eta milizianoak lortzeko. [[Donostia]]ra itzultzea erabaki zuen, eta errepublikanoek [[Bilbo]]tik [[Gasteiz]] konkistatzeko beste espedizio bat prestatu behar izan zuten.


[[Uztailaren 22]]an [[Donostia]]n sartu eta [[Uztailaren 23|hurrengo egunean]] [[Loiolako kuartela]] eta altxatuek harturiko beste eraikinak [[Loiolako kuarteleko setioa|berreskuratu zituen]]. Hortik [[Oiartzun]] aldera jo, hantxe [[Frankismo|frankistek]] [[uztailaren 28]]an zauritu eta harrapatu zuten<ref name= Aunamendi />. [[Iruñea|Iruñera]] bidalia, zenbait egun geroago hil zen zaindu ez zizkioten zauriez.
[[Uztailaren 22]]an [[Donostia]]n sartu zen, eta hurrengo egunean [[Loiolako kuartela]] eta altxatuek harturiko beste eraikinak [[Loiolako kuarteleko setioa|berreskuratu zituen]]. Hortik [[Oiartzun]] aldera jo zuen. Hantxe [[Frankismo|frankistek]] [[uztailaren 28]]an zauritu eta harrapatu zuten.<ref name= Aunamendi /> [[Iruñea|Iruñera]] eraman zuten, eta zenbait egun geroago hil zen zaindu ez zizkioten zauriez.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}
{{Erreferentzia zerrenda}}


[[Kategoria:Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian|Pérez, Augusto]]
[[Kategoria:Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian]]
[[Kategoria:Espainiako Gerra Zibilean erailak|Pérez, Augusto]]
[[Kategoria:Espainiako Gerra Zibilean erailak]]
[[Kategoria:1936ko heriotzak|Pérez, Augusto]]
[[Kategoria:Nafarroako militarrak]]
[[Kategoria:Nafarroako militarrak|Pérez, Augusto]]
{{bizialdia|1899ko|1936ko|Pérez, Augusto}}

19:08, 10 azaroa 2015ko berrikusketa

Augusto Pérez Garmendia (Tafalla, Nafarroa Garaia, 1899 - Iruñea, Nafarroa Garaia, 1936) Espainiako Armadako komandantea izan zen. 1936ko gerran Gobernu hautetsiaren alde borrokatu zen, eta 1936an Estatu Nagusiko komandantea zen Donostian.

Biografia

Ofizialki, bere postua Oviedon zegoenez, Asturiasera joatea eskatu zuen altxamendua ezagutu eta berehala.[1] Hala ere, Gipuzkoako Gobernadore Zibilak eskatu zion Euskal Herrian geratzea Errepublikari leial zitzaizkion militar profesional gutxi zituztelako.

Donostian armarik eta muniziorik ez zegoenez, 1936ko uztailaren 21an Gasteiza joateko 60 ibilgailuko espedizioa prestatu zuen,[2] han Camilo Alonso Vega teniente-koronela altxamendu faxistari batu zitzaiolako. Altxatuak menperatzeko eta Eusko Gudarostea armaz hornitzeko espedizio hartan, Bizkaitik ateratako Joaquín Vidal Munarrizen laguntza izan behar zuen. Bidean Loiolan koarteleraturiko artilleriaren eta ingeniarien laguntza jasotzea espero zuen, baina José Vallespín Cobián teniente-koronelaren agindupeko kuartel hura altxatu egin zen. Orduan, Arrasatetik infanteria zutabea bildu eta Eibarra jo zuen, han armak eta milizianoak lortzeko. Donostiara itzultzea erabaki zuen, eta errepublikanoek Bilbotik Gasteiz konkistatzeko beste espedizio bat prestatu behar izan zuten.

Uztailaren 22an Donostian sartu zen, eta hurrengo egunean Loiolako kuartela eta altxatuek harturiko beste eraikinak berreskuratu zituen. Hortik Oiartzun aldera jo zuen. Hantxe frankistek uztailaren 28an zauritu eta harrapatu zuten.[1] Iruñera eraman zuten, eta zenbait egun geroago hil zen zaindu ez zizkioten zauriez.

Erreferentziak

  1. a b (Gaztelaniaz) «Augusto Pérez Garmendia» Auñamendi Eusko Entziklopedia. .
  2. (Gaztelaniaz) Barruso, Pedro. (1996). Verano y revolución. La guerra civil en Gipuzkoa (julio-septiembre de 1936). Donostia: Haramburu.