Xhosa: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| 9. lerroa: | 9. lerroa: | ||
|harremana= [[Bantu]] herriak |
|harremana= [[Bantu]] herriak |
||
}} |
}} |
||
BASTIAN CHUSTINA ETA AYESUNNY DE BIFRUTAS |
|||
LA TASCA DE IVANJOSE |
|||
ko herria, [[nguni]] taldekoa. Xhosak 3,5 milioi biztanle dira (1991) eta bantu hizkuntza multzoko [[xhosera|xhosa hizkuntzaz]] mintzo dira. [[Lurmutur Ekialdea]], [[Lurmutur Mendebaldea]], [[Gauteng]], [[Estatu Askea]] eta [[KwaZulu-Natal]] probintzietan bizi dira. Nekazaritza eta abere hazkuntza dute bizibide. Xhosa, pondo, tenbu eta fingo tribuek osatzen dute xhosa herria. [[Monarkia]] zen haien antolamendu politikoa eta erregearen leinuko kideek zuten aginpidea. Iparraldetik etorri ziren, eta XVI. mendean [[Uzinburu]] eta [[Great Fish River]] ibaien inguruan hartu zuten bizilekua. XVI-XVIII. mendeetan merkataritza harremanak izan zituzten [[musulman]]ekin, eta haiek jarri zieten kafre izena. 1775ean hegoaldetik etorritako [[boer]]rek xhosen lurrak mendean hartzen hasi ziren eta horrek eragin zituen «kafreen gerrak» deiturikoak. 1817tik 1841era misiolari [[Metodismo|metodistak]] xhosak kristautzen ari izan ziren. 1856an xhosek bere azienda guztia hil zuten, hildako animalien arimek gizon zuriak itsasora botako zituztelakoan; ondorioz gosete izugarria sortu zen, biztanleriaren erdia hil zen, eta xhosa askok hirietara eta [[meategi]]etara joan behar izan zuen lanera. XX. mendean, [[apartheid]] erregimenaren mende, beren kultura eta ohiturak zeharo galdu zituzten xhosek. Gaur egun xhosa Hegoafrikako talderik zapalduenetako bat da. |
ko herria, [[nguni]] taldekoa. Xhosak 3,5 milioi biztanle dira (1991) eta bantu hizkuntza multzoko [[xhosera|xhosa hizkuntzaz]] mintzo dira. [[Lurmutur Ekialdea]], [[Lurmutur Mendebaldea]], [[Gauteng]], [[Estatu Askea]] eta [[KwaZulu-Natal]] probintzietan bizi dira. Nekazaritza eta abere hazkuntza dute bizibide. Xhosa, pondo, tenbu eta fingo tribuek osatzen dute xhosa herria. [[Monarkia]] zen haien antolamendu politikoa eta erregearen leinuko kideek zuten aginpidea. Iparraldetik etorri ziren, eta XVI. mendean [[Uzinburu]] eta [[Great Fish River]] ibaien inguruan hartu zuten bizilekua. XVI-XVIII. mendeetan merkataritza harremanak izan zituzten [[musulman]]ekin, eta haiek jarri zieten kafre izena. 1775ean hegoaldetik etorritako [[boer]]rek xhosen lurrak mendean hartzen hasi ziren eta horrek eragin zituen «kafreen gerrak» deiturikoak. 1817tik 1841era misiolari [[Metodismo|metodistak]] xhosak kristautzen ari izan ziren. 1856an xhosek bere azienda guztia hil zuten, hildako animalien arimek gizon zuriak itsasora botako zituztelakoan; ondorioz gosete izugarria sortu zen, biztanleriaren erdia hil zen, eta xhosa askok hirietara eta [[meategi]]etara joan behar izan zuen lanera. XX. mendean, [[apartheid]] erregimenaren mende, beren kultura eta ohiturak zeharo galdu zituzten xhosek. Gaur egun xhosa Hegoafrikako talderik zapalduenetako bat da. |
||
14:29, 12 azaroa 2015ko berrikusketa
| Xhosak | |
|---|---|
Xhosa talde bat, 1848 | |
| Biztanleak guztira | |
| 8.104.752 (2011ko errolda) | |
| Biztanleria nabarmena duten eskualdeak | |
 Hegoafrika | |
| Hizkuntza | |
| Xhosera | |
| Erlijioa | |
| Animismo, kristautasun | |
| Zerikusia duten beste giza taldeak | |
| Bantu herriak |
BASTIAN CHUSTINA ETA AYESUNNY DE BIFRUTAS ko herria, nguni taldekoa. Xhosak 3,5 milioi biztanle dira (1991) eta bantu hizkuntza multzoko xhosa hizkuntzaz mintzo dira. Lurmutur Ekialdea, Lurmutur Mendebaldea, Gauteng, Estatu Askea eta KwaZulu-Natal probintzietan bizi dira. Nekazaritza eta abere hazkuntza dute bizibide. Xhosa, pondo, tenbu eta fingo tribuek osatzen dute xhosa herria. Monarkia zen haien antolamendu politikoa eta erregearen leinuko kideek zuten aginpidea. Iparraldetik etorri ziren, eta XVI. mendean Uzinburu eta Great Fish River ibaien inguruan hartu zuten bizilekua. XVI-XVIII. mendeetan merkataritza harremanak izan zituzten musulmanekin, eta haiek jarri zieten kafre izena. 1775ean hegoaldetik etorritako boerrek xhosen lurrak mendean hartzen hasi ziren eta horrek eragin zituen «kafreen gerrak» deiturikoak. 1817tik 1841era misiolari metodistak xhosak kristautzen ari izan ziren. 1856an xhosek bere azienda guztia hil zuten, hildako animalien arimek gizon zuriak itsasora botako zituztelakoan; ondorioz gosete izugarria sortu zen, biztanleriaren erdia hil zen, eta xhosa askok hirietara eta meategietara joan behar izan zuen lanera. XX. mendean, apartheid erregimenaren mende, beren kultura eta ohiturak zeharo galdu zituzten xhosek. Gaur egun xhosa Hegoafrikako talderik zapalduenetako bat da.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2015-6-18 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
|
Artikulu hau antropologiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |