Neutroi: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

23:33, 15 abendua 2015ko berrikusketa

Neutroia

Sailkapena

Partikula azpiatomikoak

Neutroia

Ezaugarriak

Masa:	1.674.927 16(13) × 10⁻²⁷ kg
	939.565.530(38) MeV/c²
Erradio:	Aldakorra, baina gutxi gorabehera 1 × 10⁻¹⁶ m
Karga elektrikoa:	0 C
Spin:	½
Dipolo momentu magnetikoa:	-1.91304 μ_N
Quark konposizioa:	2 Behean, 1 Goian

Neutroia elektrikoki neutroa den eta protoiarekin batera oinarrizko partikula azpiatomiko nuklearra da.

Propietateak

Protoia baino zertxobait astunagoa da neutroia (1,67492716(13)x $10^{-27}$ kg) eta elektroi bat baino 1838,65 aldiz astunagoa. Atomo guztiek dute neutroiren bat nukleoan, hidrogenoaren isotopo arruntenak izan ezik.

Hadroien taldeko partikula da eta bere karga neutroagatik materian sartzeko ahalmen handia erakusten du, materia barneko partikula positiboen aldarapenik ez duelako pairatzen. Hori dela eta,atomoen nukleoek xurga ditzakete neutroiak, egonkorrak diren nukleoak isotopo erradiaktibo ezegonkor bihurtuz. Nukleotik kanpo desintegratu egiten da (12 minutuko erdibizitza du) protoi bat, elektroi bat eta antineutrino bat emanez.

Aurkikuntza

Partikula hau, James Chadwick-ek aurkitu zuen 1932an. Ordura arte, ezagunak ziren partikula azpiatomiko bakarrak elektroiak eta protoiak ziren, azken hauek nukleoetako partikula mota bakartzat hartzen zirelarik. Baina, 1930. urtetik aurrera, gorputz batzuk partikulaz bonbardatuak izan zirenean karga neutrodun partikula batzuk askatzen zituztela ikusi zen. Chadwick-ek parafinazko itu bat erabili zuen askaturiko partikula neutro horiez bonbardatzeko eta itu horren barruko protoien egozketa ikusi. Horretaz baliatuz, partikula berri horrek masa protoiarenaren antzekoa izan eta nukleoaren barne egon behar zuela ondorioztatu ahal izan zuen zientzialariak, neutroi izena jarriz partikula aurkitu berriari. Aurkikuntza honi esker fisikako Nobel saria irabazi zuen 1935ean.

Ikus, gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Neutroi

Neutroi-izar

@@ 58. lerroa: / 58. lerroa: @@
 [[Protoi]]a baino zertxobait astunagoa da neutroia (1,67492716(13)x <math>10^{-27}</math> kg) eta [[elektroi]] bat baino 1838,65 aldiz astunagoa. Atomo guztiek dute neutroiren bat nukleoan, [[hidrogeno]]aren isotopo arruntenak izan ezik.
+Hadroien taldeko partikula da eta bere karga neutroagatik materian sartzeko ahalmen handia erakusten du, materia barneko partikula positiboen aldarapenik ez duelako pairatzen. Hori dela eta,[[atomo]]en [[atomo nukleo|nukleoek]] xurga ditzakete neutroiak, egonkorrak diren nukleoak isotopo erradiaktibo ezegonkor bihurtuz. Nukleotik kanpo desintegratu egiten da (12 minutuko [[Semidesintegrazio-periodo|erdibizitza]] du) [[protoi]] bat, [[elektroi]] bat eta [[antineutrino]] bat emanez.
-Hadroien taldeko partikula da eta bere karga neutroagatik
-materian sartzeko ahalmen handia erakusten du, materia barneko partikula positiboen aldarapenik ez duelako pairatzen. Hori dela eta,[[atomo]]en [[nukleo (argipena)|nukleoek]] zurga ditzakete neutroiak, egonkorrak diren nukleoak isotopo erradiaktibo ezegonkor bihurtuz. Nukleotik kanpo desintegratu egiten da (12 minutuko erdibizitza duelarik) [[protoi]] bat, [[elektroi]] bat eta [[antineutrino]] bat emanez.
 == Aurkikuntza ==