Onagro: berrikuspenen arteko aldeak
t robota Erantsia {{TaxoiDatubaseak}} |
|||
| 30. lerroa: | 30. lerroa: | ||
* [[India]]ko onagroa edo khur, [[Indiako onagro|Equus hemionus khur]]. |
* [[India]]ko onagroa edo khur, [[Indiako onagro|Equus hemionus khur]]. |
||
* Egun desagerturik dagoen [[Siria]]ko onagroa edo hemippe, [[Equus hemionus hemippus]] †. |
* Egun desagerturik dagoen [[Siria]]ko onagroa edo hemippe, [[Equus hemionus hemippus]] †. |
||
* [[Equus hydruntinus]]†, edo [[Europa]]ko basastoa. Hainbatek desagertutako abere hau Iberiar |
* [[Equus hydruntinus]]†, edo [[Europa]]ko basastoa. Hainbatek desagertutako abere hau [[Iberiar Penintsula]]ko [[enzebro]] abere misteriotsuarekin lotzen dute. |
||
== Banaketa geografikoa == |
== Banaketa geografikoa == |
||
22:35, 6 martxoa 2016ko berrikusketa
| Onagro | |
|---|---|
 | |
| Iraute egoera | |
 Galzorian (IUCN 3.1) [1] | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Animalia |
| Filuma | Chordata |
| Klasea | Mammalia |
| Ordena | Perissodactyla |
| Familia | Equidae |
| Leinua | Equini |
| Generoa | Equus |
| Espeziea | Equus hemionus Pallas 1775[2]
|
| Banaketa mapa | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Ernaldia | 1 urte |
| Eguneko zikloa | cathemeral (en)  |
Onagroa (Equus hemionus), basastoa ere deitua, Equidae familiako animalia da, etxeko asto modukoa da baina burua eta gorputza orokorrean handiago duena. Asiako estepa eta mendietan bizi da eta hainbat azpiespezie daude.
Deskribapena
Onagroa basastoaren espezie bat da, Ekialde Hurbilean edatua. Hala ere onagroen azpiespezie guztiak Afrikako basa astoetatik nahiko ezberdinak dira. Beraien altuera eta larruazala banako bakoitzean aldatu daiteke. Larruazal kolorea txuri-urdinxkatik ia beltzara doa, baina arruntena kolore horia da. Zurda eta buztana ilunak izan ohi ditu. Gurutzera duten altuera 1,3m-tan egon ohi da. Abiadura handian troskan joan daiteke. Lasterketa motzetan 70km/h-ko abiadura arrapatu dezake ; bestalde, 20km/h-ko abiadura mantendu dezake 120 minututan.
Estepatan bizi ohi denez, dezente denbora pasa dezake urik edan gabe.
Etimologia
Onagro hitza grekotik dator eta basasto esan nahi du.
Azpiespezieak
Egun hainbat ikerlarientzat onagro espezie guztiak, irauten dutenak zein desagertuak, onagro espezie bakar baten tokiz tokiko azpiespezieak baino besterik ez dira[3]. Gauzak horrela, esate baterako Equus hydruntinus oso gertu litzateke egun oraindik irauten duten onagroengatik.
Badaude onagroaren hainbat azpiespezie ofizialki onartuak:
- Mongoliako onagroa edo khulan, Equus hemionus hemionus. Antza hainbat adituek aipatzen duten Equus hemionus luteus edo Gobiko onagroa azpiespezie bera da[4].
- Turkmenistango onagroa edo kulan, Equus hemionus kulan.
- Persiako onagroa edo gur, Equus hemionus onager.
- Indiako onagroa edo khur, Equus hemionus khur.
- Egun desagerturik dagoen Siriako onagroa edo hemippe, Equus hemionus hemippus †.
- Equus hydruntinus†, edo Europako basastoa. Hainbatek desagertutako abere hau Iberiar Penintsulako enzebro abere misteriotsuarekin lotzen dute.
Banaketa geografikoa
Beraien bizilekua mugatua izan da eta gaur egun esate baterako Persiako onagroaren azken abereak Irango eta Israelgo iparraldean dagoen meseta batean bizi ohi dira. Jakin denez 3 zonalde ezberdinetan, soilik 400 onagro bizirauten daude. Beste azpiespezieek kopuru handiagoa izan arren, orohar azken hamarkadetan atzerakada handia jasan dute.
Biziraupena
Onagroen mehatxurik handienak ehiza eta ganaduarekiko konpetentzia belardiak aurkitzeko dira. Onagroen ehiza autoetatik egiten da, janari eta medikuntzarako.
Erreferentziak
- ↑ (Ingelesez)Mammals - full taxonomy and Red List status Ugaztun guztien egoera 2008an
- ↑ Txantiloi:Aldizkako erref
- ↑ http://www.iucnredlist.org/details/7951/0
- ↑ http://www.iucnredlist.org/details/7951/0
Kanpo loturak
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Onagro  |