Akronimo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
tNo edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Akronimoa''' ([[greziera]]tik: {{lang|gr|ἄκρος}}, ''akros'', «muturra», eta ὄνομα, ''onoma'', «izena») [[izen sintagma]] edo [[perpaus]] bateko hasierako letrak edo bestelako zatiak batuz [[laburtzapen]] gisa sortutako [[hitz]]a da. Arrunki, lehen letrak hartzen dira (adibidez: [[laser]], ''{{lang|en|'''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation}}), baina zenbaitetan hasierako zati handiagoak hartzen dira (esaterako: [[Benelux]], '''''Be'''lgika, '''Ne'''derlanda eta '''Lux'''enburgo''), edo hasierakoak ez diren zatiak ere (konparazio baterako: [[Emakunde]], '''''Ema'''kumearen Era'''kunde'''a'').
'''Akronimoa''' ([[greziera]]tik: {{lang|gr|ἄκρος}}, ''akros'', «muturra», eta ὄνομα, ''onoma'', «izena») [[izen sintagma]] edo [[perpaus]] bateko hasierako letrak edo bestelako zatiak batuz [[laburtzapen]] gisa sortutako [[hitz]]a da. Arrunki, lehen letrak hartzen dira (adibidez: [[laser]], ''{{lang|en|'''l'''ight '''a'''mplification by '''s'''timulated '''e'''mission of '''r'''adiation''}}), baina zenbaitetan hasierako zati handiagoak hartzen dira (esaterako: [[Benelux]], '''''Be'''lgika, '''Ne'''derlanda eta '''Lux'''enburgo''), edo hasierakoak ez diren zatiak ere (konparazio baterako: [[Emakunde]], '''''Ema'''kumearen Era'''kunde'''a'').


[[Sigla]]rekin alderatuta, akronimoa izen edo termino independentea izan ohi da. Hiztegi batzuetan, akronimoa eta sigla ez dira bereizten.<ref>[http://ehu.es/ehg/cgi/zehazki/bila?m=has&z=sigla ''Zehazki'' hiztegian], esate baterako.</ref> [[Sigla]] bat topatzen dugunean, haren atzean dagoen talde edo dena delakoa adierazten zaigula ulertzen dugu, eta akronimoa, berriz, izen beregaina da, bere osagarriak zein diren ez da hiztun arruntarentzat begi bistako kontua izaten. Siglak ez bezala, soilik lehen letra izan ohi dute larriz akronimoek.
[[Sigla]]rekin alderatuta, akronimoa izen edo termino independentea izan ohi da. Hiztegi batzuetan, akronimoa eta sigla ez dira bereizten.<ref>[http://ehu.es/ehg/cgi/zehazki/bila?m=has&z=sigla ''Zehazki'' hiztegian], esate baterako.</ref> [[Sigla]] bat topatzen dugunean, haren atzean dagoen talde edo dena delakoa adierazten zaigula ulertzen dugu, eta akronimoa, berriz, izen beregaina da, bere osagarriak zein diren ez da hiztun arruntarentzat begi bistako kontua izaten. Siglak ez bezala, soilik lehen letra izan ohi dute larriz akronimoek.

07:53, 24 ekaina 2016ko berrikusketa

Akronimoa (grezieratik: ἄκρος, akros, «muturra», eta ὄνομα, onoma, «izena») izen sintagma edo perpaus bateko hasierako letrak edo bestelako zatiak batuz laburtzapen gisa sortutako hitza da. Arrunki, lehen letrak hartzen dira (adibidez: laser, light amplification by stimulated emission of radiation), baina zenbaitetan hasierako zati handiagoak hartzen dira (esaterako: Benelux, Belgika, Nederlanda eta Luxenburgo), edo hasierakoak ez diren zatiak ere (konparazio baterako: Emakunde, Emakumearen Erakundea).

Siglarekin alderatuta, akronimoa izen edo termino independentea izan ohi da. Hiztegi batzuetan, akronimoa eta sigla ez dira bereizten.[1] Sigla bat topatzen dugunean, haren atzean dagoen talde edo dena delakoa adierazten zaigula ulertzen dugu, eta akronimoa, berriz, izen beregaina da, bere osagarriak zein diren ez da hiztun arruntarentzat begi bistako kontua izaten. Siglak ez bezala, soilik lehen letra izan ohi dute larriz akronimoek.

Siglak dira, adibidez:

  • NBE: Nazio Batuen Erakundea.
  • GKE: Gobernuz Kanpoko Erakunde.
  • GNU: GNU is Not Unix!
  • URL: Uniform Resource Locator (Baliabideen Kokatzaile Uniformea)

eta akronimoak, berriz

  • Emakunde: EMAkume eta eraKUNDE terminoen artean sortua
  • Elkar: Euskal Liburu eta Kanten ARgitaldaria da, berez, argitaletxe honen izenaren atzean dagoena.

Nola itzuli

Siglek eta akronimoek askotan sortzen duten zalantza: bere horretan utzi, jatorrizko hizkuntzan ala itzuli?

Gorago agertzen diren adibideetan, lehen bi siglak euskaratu egiten dira, eta hurrengo biak, ordea, jatorrizko ingelesean ematen dira. Emakunde eta Elkar akronimoak, auzoko hizkuntzetan, erakunde eta argitaletxe baten izen berezitzat jotzen dira eta jatorrizko euskaraz ematen dira. Akronimoak edo siglak izen berezitzat jotzen direnean jatorrizko hizkuntzan, bere horretan, ematen dira. Egoten diren zalantzak ikusteko adibide bat: REM musika taldea baina BMA, begi mugimendu azkarra, proposatzen da lo-fasea izendatzeko, eta azkenik Rem, ingelesezko roentgen equivalent man esapidearen laburdura denean.

Kanpo loturak

Erreferentziak

  1. Zehazki hiztegian, esate baterako.