Gartzia Semenoitz Iruñekoa: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

IkusizkoaWikitestua

Lerroan

14:38, 2 urria 2016ko berrikusketa

Gartzea Semeroitz (835-882) IX. mendeko Iruñeko erregeorde edo erregekidea izan zen.

Biografia

Nafarroako Pirinioetan jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.

Semero leinuko euskaldunak, antza denez, Aritza leinuak kontrolatzen zuen beste Iruñeko Erresumaren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen Gartzea Enekoitzen erreinaldian. Horrexegatik, Rodako kodexean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.

Gartzea Enekoitz 870ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko Orti Gartzez Kordoban preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko erregeorde bihurtu zen 882an Oibarko guduan hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Enekoitz artean bizirik zegoela semea 880an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da 882ko guduan hil zen erregea Gartzea Semeroitz izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semeroitzek inoiz Iruñeko Erresuma osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.

Ezkontzak eta seme-alabak

Gartzea Semeroitzek lehendabizikoz Oneka, "Zangozako matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:

Eneko, Rodako kodexaren arabera, agian aitaren oinordekoa.
Antsa, lehendabizikoz Orti I.a Gartzez Nafarroakoaren semea zen Eneko Ortitz eta bigarrenez Aragoiko kondea zen Garindo II.a Aznarez ezkondu zituena.

Bigarrenez Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoaren alaba Dadildis ezkondu eta seme bi izan zituzten:

Antso, Semero leinuaren lehendabiziko erregea.
Semero, Iruñeko infante eta erregeordea.

Kaleak

Gartzea Semeroitz kalea (Iruñea)

Bibliografia

Lakarra de Miguel, José María. "Textos navarros del Códice de Roda". Estudios de Edad Media de la Corona de Aragon. 1:194-283 (1945).
Pérez de Urbel, Justo. "Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona". Al-Andalus. 19:1-42 (1954).
Sánchez Albornoz, Claudio. "Problemas de la historia Navarra del siglo IX". Vianako Printze Erakundea, 20:5-62 (1959).

Erreferentziak

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 [[Fitxategi:García Jiménez of Pamplona.gif|200px|thumb]]
-'''Gartzea Semenez'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak''].</ref> ([[835]]-[[882]]) [[IX. mendea|IX. mendeko]] [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.
+'''Gartzea Semeroitz''' ([[835]]-[[882]]) [[IX. mendea|IX. mendeko]] [[Iruñeko Erresuma|Iruñeko]] erregeorde edo erregekidea izan zen.
 == Biografia ==
 [[Nafarroa]]ko [[Pirinioak|Pirinioetan]] jaio zen, non bere familiak lurraldeak zituen.
-[[Semeno leinua|Semeno leinu]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzea Enekoitz]]en erreinaldian. Horrexegatik, ''[[Rodako kodexa|Rodako kodex]]''ean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.
+[[Semero leinua|Semero leinuko]] [[Euskal Herria|euskaldunak]], antza denez, [[Aritza leinua]]k kontrolatzen zuen beste [[Iruñeko Erresuma]]ren zatia zuen kontrolpean. Itxuraz Gartzea bere aitaren oinordekoa izan zen [[Gartzea Enekoitz]]en erreinaldian. Horrexegatik, ''[[Rodako kodexa|Rodako kodex]]''ean Iruñeko "beste zatiren" buruzagitzat hartzen dute.
-Gartzea Enekoitz [[870]]ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko [[Orti I.a Gartzez|Orti Gartzez]] [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Aibarko gudua]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Enekoitz artean bizirik zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzea Semenez izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semenezek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.
+Gartzea Enekoitz [[870]]ean hil eta gero, haren seme eta oinordeko [[Orti I.a Gartzez|Orti Gartzez]] [[Kordoba]]n preso zegoela, Gartzea Semeno eztabaidagabeko [[erregeorde]] bihurtu zen [[882]]an [[Oibarko gudua]]n hil zen arte. Hala ere, badaude agiriak Gartzea Enekoitz artean bizirik zegoela semea [[880]]an itzuli zenean azaltzen dutenak, eta litekeena da [[882]]ko guduan hil zen erregea Gartzea Semeroitz izatea. Izan ere, ez daude Gartzea Semeroitzek inoiz [[Iruñeko Erresuma]] osoko gobernuan parte hartzen zuten agiriak.
 == Ezkontzak eta seme-alabak ==
-Gartzea Semenezek lehendabizikoz Oneka, "[[Zangoza]]ko matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:
+Gartzea Semeroitzek lehendabizikoz Oneka, "[[Zangoza]]ko matxinoa", ezkondu eta bi seme-alaba izan zituzten:
 * [[Eneko Gartzea Iruñekoa|Eneko]], [[Rodako kodexa]]ren arabera, agian aitaren oinordekoa.
@@ 16. lerroa: / 16. lerroa: @@
 Bigarrenez [[Raimundo I.a Ribagorza eta Pallarskoa]]ren alaba [[Dadildis Pallarskoa|Dadildis]] ezkondu eta seme bi izan zituzten:
-* [[Antso I.a Gartzez|Antso]], [[Semeno leinua]]ren lehendabiziko erregea.
+* [[Antso I.a Gartzez|Antso]], [[Semero leinua]]ren lehendabiziko erregea.
-* [[Semeno Gartzez|Semeno]], [[Iruñea|Iruñeko]] infante eta erregeordea.
+* [[Semero Gartzez|Semero]], [[Iruñea|Iruñeko]] infante eta erregeordea.
 == Kaleak ==
-* [[Gartzea Semenez kalea (Iruñea)]]
+* [[Gartzea Semeroitz kalea (Iruñea)]]
 == Bibliografia ==