Rodako kodexa: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
No edit summary |
||
| 26. lerroa: | 26. lerroa: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
[[Roda de Isábena]]ko [[katedral]]ean topatu zuten [[XVII. mendea]]ren bukaeran. Santa María de Meyáko prioreak erosi zuen hurrengo mendean eta handik aurrera jabe pribatuak izan zuen. Kopiak baino ez ziren geratzen [[1928]]an jatorrizko eskuizkribua berreskuratu arte. Egun [[Espainia]]ko [[Historia]]ren Erret-Akademian dago. |
[[Roda de Isábena]]ko [[katedral]]ean topatu zuten [[XVII. mendea]]ren bukaeran. Santa María de Meyáko prioreak erosi zuen hurrengo mendean eta handik aurrera jabe pribatuak izan zuen. Kopiak baino ez ziren geratzen [[1928]]an jatorrizko eskuizkribua berreskuratu arte. Egun [[Espainia]]ko [[Historia]]ren Erret-Akademian dago. |
||
| 40. lerroa: | 39. lerroa: | ||
Nagusiena genealogiak izan dira, agian [[Al-Udri]] musulmanaren lanetik kopiatuak, bost belaunaldiko erregeak aipatzen duelako. [[Iruñeko Erresuma]]ko [[Aritza leinua|Aritza]] eta [[Semeno leinua]]k, [[Aragoiko konderria|Aragoi]], [[Sobrarbeko konderria|Sobrarbe]], [[Ribagortzako konderria|Ribagortza]], [[Pallars Jussà]] eta [[Tolosako konderria|Tolosako konderrien]] buruzagiak eta [[Baskoniako dukerria|Baskoniako dukerrikoak]] aipatzen ditu. |
Nagusiena genealogiak izan dira, agian [[Al-Udri]] musulmanaren lanetik kopiatuak, bost belaunaldiko erregeak aipatzen duelako. [[Iruñeko Erresuma]]ko [[Aritza leinua|Aritza]] eta [[Semeno leinua]]k, [[Aragoiko konderria|Aragoi]], [[Sobrarbeko konderria|Sobrarbe]], [[Ribagortzako konderria|Ribagortza]], [[Pallars Jussà]] eta [[Tolosako konderria|Tolosako konderrien]] buruzagiak eta [[Baskoniako dukerria|Baskoniako dukerrikoak]] aipatzen ditu. |
||
== Genealogiak == |
|||
ORDO NVMERVM REGVM PAMPILONENSIVM |
|||
<div style="text-align:center;font-size:75%;margin-bottom:2em"> |
|||
{{familia zuhaitza/hasiera}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | NOR | | | | | | | | ENA | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | NOR=?| ENA=[[Eneko Aritza|Enneco ''Aresta'']] }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | |!| | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | |!| | | |,|-|-|-|v|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | NO1 | | NO2 |y| GAE | | ASO |~| MUS | | NO3 |~| GAM | | | | | | | | | | | NO1=?| NO2=? | GAE=[[Gartzea Enekoitz|Garsea Ennecones]]| ASO=Assona| MUS=[[Musa ibn Musa|Muza]]| NO3=?| GAM=[[Gartzea I.a Garindoitz|Garsea ''Malo'']]}} |
|||
{{familia zuhaitza | |!| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | |!| | | |,|-|^|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|-|v|-|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | AUR |y| ORG | | | | | | | | | | | | | | | | ANG |y| NOR | | ONE |~| AZG | AUR=[[Auria (Iruñeko erregina)|Oria]]| ORG=[[Orti I.a Gartzez|Furtunio Garseanis]]| ANG=Sanzio Garseanis| NOR=?| ONE=[[Oneka Gartzez|Onneca]]| AZG=[[Azeari II.a Garindoitz|Asnari Galindones de Aragone]] }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | |,|-|^|-|v|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|-|-|-|-|.| | | |!| | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | ENO | | AZO | | BEO | | LOO | | ABD |y| ONE |y| AZS | | | | | | | | | | | ENO=(*) Enneco Furtunionis| AZO=(**) Asenari Furtuniones| BEO=(***) Belasco Furtuniones| LOO=Lope Furtuniones| ABD=[[Abd Allah I.a Kordobakoa|'''Abdella''']]| ONE=[[Oneka Ortitz|Onneca]]| AZS=[[Aznar Antso Larraungoa|Asenari Sanzones de Larron]]}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | |!| | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | |)|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | MAA | | ANA | | TOT | | ANT | | | | | MAA=Mahomat Iben Abdella| ANA=Santio Asnari| TOT=[[Tota Aznar|'''Tota''']]| ANT=Sanzia }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | GAS | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | GAS=[[Gartzea Semenez|Garsea Scemenonis]]}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | ENO |y| ANT |~|~|~|~|~|~|~|~|~|~|~|~|y| GRA | | | | | | | ENO= (*) Enneco Furtuniones| ANT=[[Antsa Gartzia Iruñekoa|Sanzia]]| GRA=[[Garindo II.a Azearitz|Galindo de Aragone]]}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | |,|-|-|-|v|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | NO1 |y| ORE | | AUR |~| MUG | | LOP |~| ANL | | AND | | BER |~| ENL | | | NO1=?| ORE=Furtunio Enneconis| AUR=Auria| MUG=Munio Garseanis| LOP=Lopa| ANL=Sanzio Lupi de Araquil| AND=[[Andregoto Garindoitz|'''Andregoto''']]| BER=Belasquita| ENL=Enneco Lopiz de Estigi et de Zillegita}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | |,|-|^|-|v|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | GAO | | ENO | | ANT | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | GAO=Garsea Furtunionis| ENO= Enneco Furtunionis| ANT=Sanzia}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | AZO |y| NO1 | | | | | | | | | | | | | | BEO |y| NO2 | | | | | | | | | | | AZO= (**) Asenari Furtunionis| NO1=?| BEO= (***) Belasco Furtunionis| NO2=?}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | |,|-|-|-|v|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | OAZ | | | | | | | | ENG |~| SEM | | TOT |~| ENM | | ANT |~| GRS | | | OAZ=Furtuni Asnari ''Orbita''| ENG=[[Eneko Gartzia Iruñekoa|'''Enneco Garceanis''']]| SEM=Scemena| TOT=Tota| ENM=Enneco Manzones de Lucentes| ANT=Sanzia| GRS=Galindo Scemenonis de Pinitano}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza | | | GAO | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | GAO=Garsea Furtuniones de Capannas}} |
|||
{{familia zuhaitza | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | }} |
|||
{{familia zuhaitza/amaiera}} |
|||
</div> |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
15:17, 5 urria 2016ko berrikusketa
| Rodako kodexa | |
|---|---|
 | |
| Datuak | |
| Idazlea | (990) |
| Argitaratze-data | 990 |
| Generoa | Agirien bilduma |
| Jatorrizko izenburua | Códice de Roda |
| Hizkuntza | Latina |
| Herrialdea | Iruñeko Erresuma |
| Euskaraz | |
| Izenburua | Rodako kodexa |
Rodako kodexa X. mendeko (990 ingurukoa) eskuizkribua da, Iruñeko Erresuma eta Aragoiko konderriari buruzko testu nagusia batzuk dituena.
Ezaugarriak
Nahiz eta kodexa X. mendearen bukaerakoa izan, badaude XI. mendeko eranskinak. Nafarroako Erresuman, ziur asko Naiaran idatzi zuten, letra xehe bisigodoan eta letra etzana bazterretan. 205 mm x 285 mm eta guztira 232 orrialde ditu.
Historia
Roda de Isábenako katedralean topatu zuten XVII. mendearen bukaeran. Santa María de Meyáko prioreak erosi zuen hurrengo mendean eta handik aurrera jabe pribatuak izan zuen. Kopiak baino ez ziren geratzen 1928an jatorrizko eskuizkribua berreskuratu arte. Egun Espainiako Historiaren Erret-Akademian dago.
Atalak
- Historiarum Adversum Paganos Libri VII, Augustin Hiponakoaren jarraitzailea zen Paulo Orosio (teologo bisigodoarena.
- Historia de Regibus Gothorum Vandalorum et Suevorum, Isidoro Sevillakoarena.
- Chronicon Albeldense (881).
- Alfontso III.aren Kronika (911).
- Zenbait nafar testuak:
- Rodako genealogiak,
- De laude Pampilone , eta
- Honorio enperadorearen epistola.
Nagusiena genealogiak izan dira, agian Al-Udri musulmanaren lanetik kopiatuak, bost belaunaldiko erregeak aipatzen duelako. Iruñeko Erresumako Aritza eta Semeno leinuak, Aragoi, Sobrarbe, Ribagortza, Pallars Jussà eta Tolosako konderrien buruzagiak eta Baskoniako dukerrikoak aipatzen ditu.
Genealogiak
ORDO NVMERVM REGVM PAMPILONENSIVM
| ? | Enneco Aresta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ? | ? | Garsea Ennecones | Assona | Muza | ? | Garsea Malo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oria | Furtunio Garseanis | Sanzio Garseanis | ? | Onneca | Asnari Galindones de Aragone | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (*) Enneco Furtunionis | (**) Asenari Furtuniones | (***) Belasco Furtuniones | Lope Furtuniones | Abdella | Onneca | Asenari Sanzones de Larron | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mahomat Iben Abdella | Santio Asnari | Tota | Sanzia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Garsea Scemenonis | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (*) Enneco Furtuniones | Sanzia | Galindo de Aragone | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ? | Furtunio Enneconis | Auria | Munio Garseanis | Lopa | Sanzio Lupi de Araquil | Andregoto | Belasquita | Enneco Lopiz de Estigi et de Zillegita | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Garsea Furtunionis | Enneco Furtunionis | Sanzia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| (**) Asenari Furtunionis | ? | (***) Belasco Furtunionis | ? | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Furtuni Asnari Orbita | Enneco Garceanis | Scemena | Tota | Enneco Manzones de Lucentes | Sanzia | Galindo Scemenonis de Pinitano | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Garsea Furtuniones de Capannas | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bibliografia
- Zacarías García Villada, "El códice de Roda recuperado," Revista de Filología Española 15:113-3 (1928).
- José María Lakarra. "Textos navarros del Códice de Roda," Estudios de Edad Media de la Corona de Aragón, 1:194-283 (1945).
- José María Lakarra. "Las Genealogías del Códice de Roda," Medievalia, 10:213-6 (1992).
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Rodako kodexa  |