1966

1966. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1940(e)koa • 1950(e)koa • 1960(e)koa • 1970(e)koa • 1980(e)koa
Urteak	1963  • 1964  • 1965 • 1966 • 1967 • 1968 • 1969
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1966 MCMLXVI
Ab urbe condita	2719
Armeniar egutegia	1415 ԹՎ ՌՆԺԵ
Bahá'í egutegia	122 – 123
Bengaliar egutegia	1373
Berber egutegia	2916
Egutegi budista	2510
Myanmarko egutegia	1328
Bizantziar egutegia	7474 – 7475
Koptoen egutegia	1682 – 1683
Etiopiar egutegia	1958 – 1959
Hebrear egutegia	5726 – 5727
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	2022 – 2023
Shaka Samvat	1888 – 1889
Kali Yuga	5067 – 5068
Iraniar egutegia	1344 – 1345
Islamiar egutegia	1385 – 1386
Japoniar egutegia	Shōwa 41 (昭和41年)
Korear egutegia	4299
Thailandiar eguzki egutegia	2509
Holozeniar egutegia	11966

1966 beste egutegi batzuetan

Gregoriotar egutegia	1966 MCMLXVI
Ab urbe condita	2719
Armeniar egutegia	1415 ԹՎ ՌՆԺԵ
Bahá'í egutegia	122 – 123
Bengaliar egutegia	1373
Berber egutegia	2916
Egutegi budista	2510
Myanmarko egutegia	1328
Bizantziar egutegia	7474 – 7475
Koptoen egutegia	1682 – 1683
Etiopiar egutegia	1958 – 1959
Hebrear egutegia	5726 – 5727
Egutegi hinduak
- Bikram Samwat	2022 – 2023
- Shaka Samvat	1888 – 1889
- Kali Yuga	5067 – 5068
Holozeniar egutegia	11966
Iraniar egutegia	1344 – 1345
Islamiar egutegia	1385 – 1386
Japoniar egutegia	Shōwa 41 (昭和41年)
Korear egutegia	4299
Thailandiar eguzki egutegia	2509

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Maiatzaren 16a - Txinako Alderdi Komunistak "Maiatzaren 16ko Albistea" plazaratu zuen, Iraultza Kulturalaren hasiera izan zena.
• Abuztuaren 19a - Lurrikara izan eta 25.000 lagun hil ziren Turkian.
• Azaroaren 30a - Barbadosek askatasuna lortu zuen Erresuma Batuatik.
• Azaroaren 30a - Bandasko greba hasi zen.

Arte eta kultura

• "Ez Dok Amairu" taldea sortu zuten, euskal kulturan gaur egun hain ezagunak diren Benito Lertxundi, Mikel Laboa eta Xabier Letek, besteak beste, osatutakoa.
• 1966ko Bizkaiko Bertsolari Txapelketako garailea Jon Lopategi izan zen, aurreko bi edizioetan legez.

Zientzia eta teknologia

• John McLean Morris ginekologoak iragarri zuen ahotik hartutako estrogeno pilularen dosi altuen arrakasta emakumezkoengan, antisorgailu moduan eta sarpenaren ostean.

Kirolak

• 1966ko Munduko Futbol Txapelketan, Ingalaterran antolatua, herrialde anfitrioiak berak Alemaniari irabazi zion, hirugarrena Portugal izan zelarik.

Jaiotzak

• Urtarrilaren 13a - Maria de la Pau Janer, idazle balearra.
• Otsailaren 5a - Jose Maria Olazabal, golfari hondarribiarra.
• Otsailaren 18a - Iban Zaldua, euskal idazle donostiarra.
• Martxoaren 5a - Martxelo Rubio, aktore donostiarra.
• Ekainaren 2a - Pedro Guerra, abeslari kanariarra.
• Ekainaren 9a - Xabier Euzkitze, bertsolari eta kazetari azpeitiarra.
• Ekainaren 30a - Mike Tyson, boxeolari estatubatuarra.
• Uztailaren 5a - Gianfranco Zola, futbolari italiarra.
• Uztailaren 18a - Jesus Cifuentes, abeslari eta musikari espainiarra.
• Abuztuaren 7a - Jimmy Wales, informatikari estatubatuarra eta Wikipediaren sortzailea.
• Irailaren 2a - Salma Hayek, aktore mexikarra.
• Irailaren 18a - Gabino Diego, aktore espainiarra.
• Irailaren 22a - Albert Plà, abeslari kataluniarra.
• Urriaren 1a:
  • George Weah, futbolari eta politikari liberiarra.
  • Jose Angel Ziganda, futbolari eta entrenatzaile nafarra.
• Urriaren 6a - Fito Cabrales, abeslari eta gitarra-jotzaile bilbotarra.
• Azaroaren 18a - Alex Sardui, abeslari gernikarra.
• Abenduaren 8a - Sinead O'Connor, abeslari irlandarra.

Heriotzak

• Urtarrilaren 4a - Pierre Narbaitz Jauregi, euskal apaiz eta misiolaria (j. 1910).
• Urtarrilaren 10a - Nishizō Tsukahara, japoniar almirantea (j. 1887).
• Urtarrilaren 11 - Alberto Giacometti, suitzar eskultore, margolari eta marrazlea (j. 1901).
• Urtarrilaren 14a - Sergei Koroliov, Sobietar Batasuneko suzirien ingeniari eta espazio-ontzien diseinatzaile nagusia (j. 1907).
• Urtarrilaren 27a - Víctor Català, kataluniar eleberrigilea (j. 1873).
• Otsailaren 1a - Buster Keaton, zinema mutu komikoaren zuzendari eta aktore estatubatuar garrantzitsuenetarikoa (j. 1895).
• Otsailaren 2a - Paz Ziganda, Iruñeko lehen Euskal Eskola sortu zuen Euskararen Adiskideak elkarteko kidea (j. 1890).
• Otsailaren 9a - Ignacio Hidalgo de Cisneros, arabar militarra (j. 1894).
• Otsailaren 12a - Elio Vittorini, italiar idazlea eta itzultzailea (j. 1908).
• Otsailaren 20a - Chester Nimitz, estatubatuar almirantea (j. 1885).
• Otsailaren 26a - Emiliano Chamorro Vargas, Nikaraguako presidentea (j. 1871).
• Otsailaren 26a - Gino Severini, italiar margolaria, futurismo mugimenduaren aitzindarietako bat (j. 1883).
• Martxoaren 25a - Jose Maria Etxebarria, Etxeba, Athleticeko futbolaria (j. 1920).
• Apirilaren 10a - Evelyn Waugh, britainiar idazle eta kazetaria (j. 1903).
• Apirilaren 13a - Georges Duhamel, frantziar idazlea (j. 1844).
• Maiatzaren 4a - Amédée Ozenfant, frantziar margolaria (j. 1886).
• Maiatzaren 7a - Stanisław Jerzy Lec, poloniar idazle eta poeta, aforismo ezagunak idatzitakoa (j. 1909).
• Maiatzaren 13a - Antonio Juantegi, euskal herritar futbolaria (j. 1898).
• Ekainaren 4a - Chang Myon, Hego Koreako lehen ministroa eta lehendakariordea (j. 1899).
• Ekainaren 7a - Petru Rocca, korsikar idazle eta nazionalista (j. 1887).
• Ekainaren 12a - Hermann Scherchen, alemaniar orkestra-zuzendaria eta biola-jotzailea (j. 1891).
• Ekainaren 28a - Mehmet Fuad Koprülü, turkiar historialari eta politikaria (j. 1890).
• Uztailaren 13a - Victorio Macho, espainiar eskultorea, espainiar eskultura garaikidearen aitzindaria (j. 1887).
• Uztailaren 22a - Alejandro Bilbao, Erramun Maruri, euskal idazlea (j. 1884).
• Uztailaren 23a - Montgomery Clift, estatubatuar aktorea (j. 1920).
• Abuztuaren 2a - Ascensio Martiarena, euskal margolaria (j. 1884).
• Abuztuaren 23a - Guillermo Gorostiza, Bala Gorria, bizkaitar futbolaria (j. 1909).
• Irailaren 5a - Emilio Cecchi, italiar idazle eta kritikoa (j. 1884).
• Irailaren 6a - Margaret Sanger, estatubatuar erizaina, kontrazepzioaren onarpenaren aldeko ekintzailea (j. 1879).
• Irailaren 6a - Hendrik Verwoerd, Hegoafrikako lehen ministroa, apartheid sistemaren sortzaile eta bultzatzailetzat hartua (j. 1901).
• Irailaren 21a - Paul Reynaud, Frantziako Hirugarren Errepublikako lehen ministroa (j. 1878).
• Irailaren 28a - André Breton, frantziar idazle eta poeta, surrealismoaren sortzaile nagusia (j. 1896).
• Urriaren 8a - Célestin Freinet, frantziar pedagogo berritzailea (j. 1896).
• Urriaren 14a - Constantino Salinas, nafar sendagile eta politikari sozialista (j. 1886).
• Urriaren 18a - Rafael Sánchez Mazas, espainiar idazle eta politikaria, Falange Españolaren sortzaileetako bat (j. 1894).
• Azaroaren 1a - Roland-Manuel, frantziar musikagilea eta musikografoa (j. 1891).
• Azaroaren 2a - Petrus Josephus Wilhelmus Debye, holandar fisikaria, 1936ko Kimikako Nobel Saria (j. 1884).
• Azaroaren 23a - Sean Thomas O´Kelly, Irlandako presidentea (j. 1882).
• Azaroaren 28a - José Isbert, espainiar aktorea (j. 1866).
• Abenduaren 2a - Jose Egileor, euskal herritar antzezlaria (j. 1890).
• Abenduaren 5a - Sylvère Maes, belgikar txirrindularia (j. 1909).
• Abenduaren 15a - Walt Disney, estatubatuar zinema zuzendaria eta ekoizlea, The Walt Disney Companyren sortzailea (h. 1901).
• Abenduaren 26a - Jose Iarnotz, nafar arkitektoa (j. 1884).
• Abenduaren 27a - Ernest Burgess, kanadar jatorriko estatubatuar hiri soziologoa (j. 1886).
• Anbrosio Zatarain Goia, gipuzkoar lur-jabe eta mediku euskaltzalea (j. 1881).
• Anizeto Olano, Amaialde, gipuzkoar idazle kaputxinoa (j. 1896).
• Fernando Ortiz de Latierro, arabar idazlea eta kaputxinoa (j. 1872).
• Francisco Torres Ibañez, nafar fraide kaputxinoa eta idazlea (j. 1897).
• Jesús Basiano, nafar margolaria (j. 1889).
• Quintín de Torre, bizkaitar eskultorea (j. 1877).
• León Gutiérrez, Leo Goti, espainiar euskaltzalea (j. 1877).
• Martin Oiartzabal Oiartzabal, euskal idazlea (j. 1892).

Nobel saridunak:

• Fisika: Alfred Kastler
• Kimika: Robert S. Mulliken
• Literatura: Shmuel Yosef Agnon eta Nelly Sachs
• Medikuntza: Peyton Rous eta Charles Brenton Huggins
• Bakea: eman gabe

---

Agintariak

[[File:Errusia|10x10px|1966|link=]]

[[File:Espainia|10x10px|1966|link=|alt=Francisco Franco]]

Munduko agintariak 1966. urtean

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: 1966