Animaliaren elikadura

Zoólogo eta naturalisten helburuetako bat da animaliek zer jaten duten jakitea, zeren eta elikadurak haien fisiologiari, anatomiari, elikatzeko moldaerei eta jobideari eragiten baitie. Animali gehienek ihes egiten dute gizakiaren aurrean, horregaitik, profesionalak método batzuk aztertu behar dituzte zailtasun hori gainditzeko. Hauek dira método horietako batzuk:

• Gorozkiak. Haien foerma edo itxura, hezetasuna eta edukiaren analisiak informazioa nahikoa emanten dio, sexua, lurraldeari eta diertari buruz.
• Ornogabeen aho-apendizeak, hegazti mokoak eta ornodunen hortzeria. Metodo hau bakarrik erabiltzen da arrasto fosilekin, zeren eta hortzak eta hezurrak oso ondo kontserbatzen diren.
• Hegaztien egagropilak. Elikagai hondakinak dira, erabilgarria da leku jakin bateko hegazti eta harrapakinen presentzia zehazteko.

Egagropilen azterketa oso egokia da egagropila horiek ekoizten dituzten hegaztien dieta identifikatzeko. Bi motatakoan izan daitezke egagropilak ekoizten dituzten hegaztiak, ornogabeak ( intsektuak, moluskoak) edo ornodunak (txoriak, saguak). Egagropilek harrapakina osorik jaten dute, baina aradoian banatzen da zer den digerigarria eta zein den digeriezina. Egagropilak analizatzea metodo sinplea eta fidagarria da, eta ez ditugu izan behar animaliak eskan artean. Baina ondo zehaztu behar da zer animaliri dagokion egagroila, betzuetan ez da erraza. Analisiak urrats hauek ditu:

• Tamaina, testura,kolorea eta forma analizatzea. Emaitzei buruzko informazioa bildu eta horrekin gehienetan lortu egiten da zer animali-espezieri dagokion egagropila.

• Egagropilaren disekzioa. Bi metodoren bidez egiten da:
  • Metodo hezea. Egagropila uretan sartzen da bigundu arte. Biggunduta dagoenean pixkanaka egagropila txikitzen dugu matxarda eta disekzio orratzak erabiliz.
  • Metodo lehorra. Metodo hezean bezala egiten da, baina kasu honetan lehorrean egiten da buztitu beharrean. Hezur hondakinen tratamendua. Hezurrak, beste materialetatik bereizi ondoren, gabitu eta zuritzen dute, ur oxigenatuarekin. Denbora zehatz batean egiten da, hortzak barailetatik aska ez daitezen. Hezur laginen prestaketa. Lehenik hezurrak taldeka uzten dituzte eta lehortzen. Gero, euskarri batean finkatzen dira taldeka. (kranioak, barailak, hortzak, hezur luzeak, ornoak eta abar).
  • Harrapakin mota zehaztea. Identifikazio giltzak eta liburu espezializatuak erabiltzen dira.

Hegazti bakoitzak bere egagropilak dituzte, eta bakoitza ezaugarri bereiak dituzte.

• Hegazti gautarrak. Sortzen dituen egagropilak grisak izaten dira, eta beti dute hezur arrastoak.
• Harrapari eguargitarrek. Ekoizten dituzten egagropilek ez dute hezurrik edo oso zati txikietan daude. Haien digestio urinen azidotasuna hadiagoa denez, hezurrak desegiten dira.
• Korboideok. Kolore argiko egagropilak izaten ohi dira. Harritxo, lasto eta intsektu hondakin asko izaten dute.
• Hegazti limikolak. Egagropiletan karramarroen oskol gogorrak izanten dira eta maskor eta hazi arrastroak agertzen dira.