Harald Blåtand

Harald Blåtand
Irudi gehiago
Danimarkako monarka 962 - 985 ← Gorm Zaharra - Toke Gormsson (en) →
Bizitza
Jaiotza	Danimarka, 911
Herrialdea	Danimarka
Heriotza	Jomsborg (en) , 985eko azaroaren 1a (73/74 urte)
Hobiratze lekua	Wiejkowo (en) Roskildeko katedrala
Familia
Aita	Gorm Zaharra
Ama	Thyra Danebod
Ezkontidea(k)	Gunhild (en) Tove of the Obotrites (en) Gyrid of Sweden (en)
Seme-alabak	ikusi Svend I.a Danimarkakoa Tyra of Denmark (en) Håkon Haraldsson (en) Gunhilde (en)
Anai-arrebak	ikusi Gunnhild, Mother of Kings (en) Canute Danaást (en) Toke Gormsson (en)
Leinua	House of Knýtlinga (en)
Jarduerak
Jarduerak	monarka

Harald "Blåtand" Gormsson (antzinako eskandinavieraz: Haraldr blátǫnn Gormsson, danieraz: Harald Blåtand Gormsen) (935 inguru, Danimarka - 986) Danimarka eta Norvegiako erregea izan zen.

Biografia

958an, Danimarkan, Gorm Zaharra erregea hil zen, eta haren seme Harald Gormsonn izendatu zuten oinordeko. Aita hil eta koroa semeak hartzen zuen lehen aldia zen Eskandinavian, erresuma bikingoetan, boterea eskuratzeko, klanetako buruzagi boteretsuenak elkarren aurka borrokatzeko ohitura baitzegoen.

Haralden boterea haziz eta hedatuz joan zen, eta 970. urtean Norvegiako errege bihurtu zen. Haren botere eta ondasun grina ez zen Eskandinaviara mugatu, eta 978an Kantauri itsasoko kostaldera iritsi zen, Iberiar penintsularen iparraldean hainbat sarraldi egiteko asmoz.

Gainera, eskandinaviarrak kristautasunera konbertitzeko giltza izan zen Gormen semea. 960. urtean, germaniarrek bidalitako apaiz baten bisita jaso zuen Haraldek. Bikingoen bederatzi jainkoak existitzen ez zirela eta zeruan jainko bakarra, jainko kristaua, zegoela esan zion apaizak. Erregeak, orduan, froga garbi bat eskatu omen zion germaniar apaizari: burdin goria jarriko zion eskuetan eta bere jainko bakarrak babesten bazuen, apaizak esandakoa sinetsiko zuen. Kondairak dioenez, burdin goriak ez zuen apaiza erre. Orduan, erregeak bataiatzea eta erresuma guztia kristau bihurtzea erabaki zuen. Haren mendeko gehienek ez zieten berehalakoan beren sinesmen zaharrei uko egin, baina kristautasunaren hazia erein zuen.

Haraldek ez zuen eskandinaviarren ohiko itxura. Azal eta ile beltzaranekoa zen, eta, horregatik, herritarrek Blåtand esaten zioten (blå hitzak beltzaran esan nahi du, eta tandek, aldiz, gizon handia). Ingelesez, ordea, Bluetooth (hortz urdin) goitizena jarri zioten. Batzuek diote Blåtand hitzarekin duen antzekotasun fonetiko hutsagatik itzuli zutela izena. Baina beste teoria batek dio Haraldek eritroblastosi fetala izan zuelako eta eritasun horrek hortz-haginak urdintzen dituelako jarri ziotela ezizena.

Harald 986. urte inguruan hil zen, Ingalaterra konkistatu zuen bere seme Svendek hala aginduta, ustez.

Ezizenaren erabilera gerora

Handik hamaika mendera, Ericsson enpresak telefonia teknologia berria garatu zuen eta Bluetooth izena jarri zion eskandinaviar erregearen omenez.