Tutankamon: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
== Erramun Garikorena == |
|||
{{Agintari infotaula |
|||
| trataera = |
|||
| izena = Tutankamon |
|||
| irudia = Tutanchamun Maske.jpg |
|||
| tamaina = 200px |
|||
| irudioina = [[Tutankamonen hil mozorroa]], [[Kairoko Egiptoar Museoa|Kairoko museoan]] |
|||
| armarria = |
|||
| kargua = [[Egiptoko XVIII. dinastia|Egiptoko XVIII dinastiako]] 13. [[faraoi]]a |
|||
| hasiera = [[K. a. 1330ko hamarkada|K. a. 1332]] |
|||
| bukaera = [[K. a. 1320ko hamarkada|K. a. 1323]] |
|||
| monarka = |
|||
| jaiodata = {{circa|[[k. a. 1340ko hamarkada|K. a. 1341]]}} |
|||
| jaiolekua = |
|||
| hildata = {{circa|[[K. a. 1320ko hamarkada|K. a. 1323]]}} (18 urte) |
|||
| hillekua = |
|||
| gurasoak = [[Akenaton]] (aita)<br/ >{{lang|en|The Younger Lady}} (ama) |
|||
| ezkontidea = [[Ankesenamon]] |
|||
| semeak = |
|||
|}} |
|||
'''Tutankamon'''<ref>EIMA: [http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/es/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/onomastika/IZEN_ZERRENDAK.pdf ''Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak. Zerrendak'']</ref> ([[K. a. 1340ko hamarkada|K. a. 1346]] - [[K. a. 1320ko hamarkada|K. a. 1327]]) Egiptoko [[faraoi]] bat izan zen, XIX. dinastiaren barnean. Inperioaren hiriburua [[Tebas (argipena)|Tebasera]] bueltatu zuen. 20 urterekin hil zen, erregetzan 9 urte egon eta gero. Bere hilobia [[1922]]an aurkitu zuten [[Erregeen harana|Erregeen Haranean]]. Historiako aurkikuntzarik garrantzitsuenetarikoa izan zen. |
|||
[[Akenaton]] edo [[Akenaton|Amenhotep IV.a]] errege handiaren suhia eta, segur aski, haren ondorengoa izan zen [[Smenke]]ren anaia zen. [[K. a. 1361]]. urtean aginpidera heldu zen baina bederatzi urte besterik ez zituenez [[Ay|Ay ministroaren]] eta Inperioko gudarosteko buru zen [[Horemheb]] buruzagiaren esku utzi zuen aginpidea. Hauek [[Amon]] jainkoaren eta honen hilobiaren aldeko gurtza, [[Akenaton]]ek [[Aton]] eguzki-diskoaren gurtza ezarri eta Amonena debekaturik, berriro indarrean jarri zuten. Kontseilarien aholkuei jarraituz, bere jatorrizko izena zuen Tutankatonen ordez Tutankamon izen berria (Amon jainkoaren irudi bizia) hartu zuen. |
|||
[[Tell al-Amarna]]ko hiria utzi eta [[Menfis]] administrazio hiriburura joan zen bizitzera. Aldarrikatu zuen dekretu baten bidez [[Tebas (argipena)|Tebasko]] erlijio agintarien eskura itzuli ziren beren tenplu eta eskubideak. [[K. a. 1350ko hamarkada|K. a. 1352]]. urtean ustekabean hil zen ondorengorik utzi gabe. Ay ministroak bete zuen hark utzitako lekua eta Aton jainkoaren gurtza sendotu zuen berriro ere. Tutankamonen agintaldia laburra izan zen arren, [[Antzinako Egipto|Egiptoko]] faraoirik ospetsuena da, agian haren hilobia [[1922]]. urtea arte aurkitu ez zutelako edota ondorengo faraoiek [[XVIII. dinastia]]ko erregeen berriak ezabatzeko eman zuten aginduaren ondorioz, Tutankamoni buruzkoak ezezagun izan zirelako. 1922. urtean, [[Erregeen harana|Erregeen Haranean]] eginiko miaketa batean, [[Howard Carter]] buru zen ingeles arkeologo talde batek Tutankamonen hilobia eta zenbait gela aurkitu zituen, ordu arte inork ukitu gabeak. Hilobiaren barnean, faraoiaren [[momia]] eta [[hilkutxa]]ren ondoan, arte lanez, harribitxiz eta urrezko gaiez hornituriko altxorra ere aurkitu zuen. |
|||
== Ikus, gainera == |
|||
{{commonskat}} |
{{commonskat}} |
||
*[[Tutankamonen hil mozorroa]] |
*[[Tutankamonen hil mozorroa]] |
||
[[Fitxategi:Arbol del viajero.jpg|thumb]] |
|||
== Erreferentziak == |
== [[Erreferentziak]] ez daude == |
||
{{ lur | data=2011/12/26}} |
{{ lur | data=2011/12/26}} |
||
{{erreferentzia_zerrenda}} |
{{erreferentzia_zerrenda}} |
||
10:05, 11 maiatza 2017ko berrikusketa
Erramun Garikorena
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Tutankamon  |
Erreferentziak ez daude
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.