Ahari: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

14:13, 5 ekaina 2017ko berrikusketa

Aharia ardien espezieko (Ovis aries) arra da. Emeengandik duten ezberdintasun nagusia adarrak edukitzea da, normalki kiribilkatuz agertzen direnak. Ardiaren erabilera ekonomikoa bada, ahariena hauen ernalkuntza izan ohi da. Hala ere artile eta larrutarako ere erabiltzen dira eta beren adarrekin dekorazioa egiten da.

Euskal Herri kirolen artean badira ahari-jokoak, egun animaliak babesteko hainbat udalerritan galarazita badaude ere^[1].

Etimologia

Aitzineuskaraz *han-^[2] + latinetiko ARIES ⇒ *(h)anari^[3] ⇒ ahari) Koldo Mitxelenaren ikerketen arabera.

Aharia euskal mitologian

Sakontzeko, irakurri: «Aari»

Arabako Okinako leize ospetsuan bizi zen ireluetako batek, ahariaren itxura hartzen zuen. Aari zeritzon.

Orohar leizetan bizi ziren irelu-ahariak, Mariren laguntzaileak ziren. Jainkosak aharien gorputza burukotzat erabiltzen du lo egiteko. Baita beraien adarrak ere harilkaitzat iruteko.

Marik oso gustoko oparitzat hartzen du ahari bat berari eskaintzea.

Erreferentziak

↑ Rafael Agirreri egindako elkarrizketa herri-kirolei buruz
↑ Joseba Lakarra (2002). 65 etimologías del protovasco.
↑ Koldo Mitxelena (1976). Fonética histórica vasca. Donostia: Gipuzkoako Aldundia.

[1] Rafael Agirreri egindako elkarrizketa herri-kirolei buruz

[2] Joseba Lakarra (2002). 65 etimologías del protovasco.

[3] Koldo Mitxelena (1976). Fonética histórica vasca. Donostia: Gipuzkoako Aldundia.

[1]

[2]

[3]

@@ 3. lerroa: / 3. lerroa: @@
 '''Aharia''' [[ardi]]en espezieko (''Ovis aries'') arra da. Emeengandik duten ezberdintasun nagusia [[adar (argipena)|adarrak]] edukitzea da, normalki kiribilkatuz agertzen direnak.
-[[Ardi]]aren erabilera ekonomikoa bada, [[ahari]]ena hauen [[ernalketa|ernalkuntza]] izan ohi da. Hala ere [[artile]] eta [[larru]]rako ere erabiltzen dira eta euren [[adar (argipena)|adarrekin]] dekorazioa egiten da.
+[[Ardi]]aren erabilera ekonomikoa bada, [[ahari]]ena hauen [[ernalketa|ernalkuntza]] izan ohi da. Hala ere [[artile]] eta [[larru]]tarako ere erabiltzen dira eta beren [[adar (argipena)|adarrekin]] dekorazioa egiten da.
-Euskal [[Herri kirol]]en artean badira [[ahari-joko]]ak, animaliak babesteko hainbat udalerritan galarazitak badaude ere<ref>[http://www.euskonews.com/0045zbk/elkar4501eu.html Rafael Agirreri egindako elkarrizketa herri-kirolei buruz]</ref>.
+Euskal [[Herri kirol]]en artean badira [[ahari-joko]]ak, egun animaliak babesteko hainbat udalerritan galarazita badaude ere<ref>[http://www.euskonews.com/0045zbk/elkar4501eu.html Rafael Agirreri egindako elkarrizketa herri-kirolei buruz]</ref>.
 === Etimologia ===
@@ 14. lerroa: / 14. lerroa: @@
 [[Araba]]ko [[Okina]]ko leize ospetsuan bizi zen ireluetako batek, ahariaren itxura hartzen zuen. [[Ahari (mitologia)|Aari]] zeritzon.
-Orohar Leizetan bizi ziren irelu-ahariak, [[Mari]]ren laguntzaileak ziren. Jainkosak aharien gorputza burukotzat erabiltzen du lo egiteko. Baita beraien adarrak ere harikailtzat iruteko.
+Orohar leizetan bizi ziren irelu-ahariak, [[Mari]]ren laguntzaileak ziren. Jainkosak aharien gorputza burukotzat erabiltzen du lo egiteko. Baita beraien adarrak ere harilkaitzat iruteko.
 [[Mari]]k oso gustoko oparitzat hartzen du ahari bat berari eskaintzea.