Anton abadea: berrikuspenen arteko aldeak
tNo edit summary |
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-thumb|right +thumb) |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Anthony Abbot by Zurbaran.jpeg|thumb |
[[Fitxategi:Anthony Abbot by Zurbaran.jpeg|thumb|San Anton Abadea, [[Francisco de Zurbarán|Zurbaranek]] margotua]] |
||
'''Anton abadea''' edo '''San Anton'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0066.pdf Santutegiko izen ohikoenak] Euskaltzaindiaren 66. araua</ref>, baita ere '''Anton Handia''' edo '''Anton Egiptokoa''' ([[Herakleopolis Magna]], [[Egipto]], 251 - Colzim mendia, Egipto, 356) monako kristaua eta [[eremita]]-mugimenduaren fundatzailea izan zen. Bere bizitzari buruzko datu historikoak badira, baina baita kondairazkoak ere. Ondasunak alde batera utzi eta ermitau-bizitza eraman zuela gauza jakina da; Egiptoko hainbat monako-komunitatez arduratu zen. 105 urte bizi izan zela esaten da. |
'''Anton abadea''' edo '''San Anton'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0066.pdf Santutegiko izen ohikoenak] Euskaltzaindiaren 66. araua</ref>, baita ere '''Anton Handia''' edo '''Anton Egiptokoa''' ([[Herakleopolis Magna]], [[Egipto]], 251 - Colzim mendia, Egipto, 356) monako kristaua eta [[eremita]]-mugimenduaren fundatzailea izan zen. Bere bizitzari buruzko datu historikoak badira, baina baita kondairazkoak ere. Ondasunak alde batera utzi eta ermitau-bizitza eraman zuela gauza jakina da; Egiptoko hainbat monako-komunitatez arduratu zen. 105 urte bizi izan zela esaten da. |
||
10:56, 8 ekaina 2017ko berrikusketa
Anton abadea edo San Anton[1], baita ere Anton Handia edo Anton Egiptokoa (Herakleopolis Magna, Egipto, 251 - Colzim mendia, Egipto, 356) monako kristaua eta eremita-mugimenduaren fundatzailea izan zen. Bere bizitzari buruzko datu historikoak badira, baina baita kondairazkoak ere. Ondasunak alde batera utzi eta ermitau-bizitza eraman zuela gauza jakina da; Egiptoko hainbat monako-komunitatez arduratu zen. 105 urte bizi izan zela esaten da.
Gizon santu eta zorrotzaren fama zuen, eta horrek dizipulu asko erakarri zituen; ermitau-taldeak osatu zituen Pispir-en eta Arsinoe-n. Hori dela eta, monako-tradizio kristauaren fundatzailetzat hartzen da. Hala eta guztiz ere, inoiz ez zuen komunitate-bizitza aukeratu, eta Itsaso Gorritik gertu zegoen Colzim mendira erretiratu zen ermitau izateko. 311n utzi zuen bere bakartokia, Alexandria bisitatu eta arrianismoaren aurka predikatzeko.
Erlikiak eta monako-ordena
Anton 105 urte bizi izan zela, eta gorpuzkia hilobi anonimo batean hobiratzeko agindua eman zuela esaten da. 561 inguruan, ordea, bere erlikiak Alexandriara eraman ziren, eta han gurtu izan ziren XII. mendean Konstantinoplara eraman ziren arte. Mende horretan, gutxi gorabehera, fundatu zen San Antonen izenpean Anaia Ospitalekoen ordena.
Konstantinoplaren erorialdia eta gero, Antonen erlikiak Dofinerria probintzia frantseseko abadia batera eraman zituzten.
Ordenaren jantzia marregazko txanodun tunika batez, eta tau formako gurutze batez osatua dago.
Ikonografia
Ordenako jantzia daramala, eta ondoan txerria duela, irudikatzen da San Anton Abadea. Artista askok hartu dute gai hau beren lanetarako. Ezagunen artean dago San Antonen tentaldien triptikoa Jeronimo Bosch-ek margotua. Autore honek berak San Antonen tentaldiak lana ere margotu zuen.
Diego Riverak, Paul Cézannek eta Jan Wellens de Cock-ek ere erabili zuten San Antonen gaia beren artelanetan.
Erreferentziak
- ↑ Santutegiko izen ohikoenak Euskaltzaindiaren 66. araua
Ikus, gainera
- San Anton mendia (Getaria)
- San Anton urtegia
- San Anton (Aulesti)
- San Anton eliza eta San Anton zubia, Bilbo
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Anton abadea  |