Gernikako Arbola (ereserkia): berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Lehen aldiz euskal lurretan Iparragirrek Gernikako Arbola abestu zuenaren iturria. Eta urte bat lehenago Madrilen lehenengoz kantatu zuela abestia.
14. lerroa: 14. lerroa:
|data6= [[Fitxategi:Gernikako Arbola. Iparragirre, 1853.ogg|250px]]</br><small>[[Jose Maria Iparragirre|Jose Mari Iparragirre]], [[1853]]</small>
|data6= [[Fitxategi:Gernikako Arbola. Iparragirre, 1853.ogg|250px]]</br><small>[[Jose Maria Iparragirre|Jose Mari Iparragirre]], [[1853]]</small>
}}
}}
'''''Gernikako arbola''''' [[Jose Maria Iparragirre]] olerkari, musikari eta koblakariak [[1853]]an [[Madril]]en [[Gernikako Arbola|Gernikako arbolaren]] eta [[Euskal Herriko foruak|Euskal Herriko foruen]] omenez idatzitako abesti edo [[zortziko]]a da. [[1854]]ko [[ekainaren 13]]an lehen aldiz abestu zuen Euskal Herrian, [[Urkiolako santutegia]]ren aurrean<ref>{{Erreferentzia|abizena=Gurimousen|izenburua=Urkiolan bertan ikusitakoak. Baina beste lekuetan ere irakurrita baneukan horretaz. Ea aurkitzen ditudan iturriak...pic.twitter.com/J6D8Z9HNuW|data=2017-06-13|url=https://twitter.com/gurimousen/status/874613980945424384|sartze-data=2017-06-13}}</ref>.
'''''Gernikako arbola''''' [[Jose Maria Iparragirre]] olerkari, musikari eta koblakariak [[1853]]an [[Madril]]en [[Gernikako Arbola|Gernikako arbolaren]] eta [[Euskal Herriko foruak|Euskal Herriko foruen]] omenez idatzitako abesti edo [[zortziko]]a da.

Ahozko tradizioaren arabera, Ur­kiolako Santutegian abade egon zen Don Be­nito Bizkarrak, 1912-13an argitaratu zuen Ur­kiolako historiatxo baten zioenez<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Orain dela 150 urte, Iparragirrek...|url=http://ikasbilberri.ikasbil.net/web/ikasbil/dokutekako-fitxa?p_p_id=56_INSTANCE_fLB1&p_p_lifecycle=0&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-1&p_p_col_count=1&groupId=10138&articleId=30012|sartze-data=2017-06-19}}</ref>, [[1854]]ko [[ekainaren 13]]an Iparragirrek lehen aldiz Euskal Herrian abestu zuen, [[Urkiolako santutegia]]ren aurrean<ref>{{Erreferentzia|abizena=Gurimousen|izenburua=Urkiolan bertan ikusitakoak. Baina beste lekuetan ere irakurrita baneukan horretaz. Ea aurkitzen ditudan iturriak...pic.twitter.com/J6D8Z9HNuW|data=2017-06-13|url=https://twitter.com/gurimousen/status/874613980945424384|sartze-data=2017-06-13}}</ref>.

Dena dela, lparragirrek ''Gernikako Arbola'' lehenengoz Euskal Herritik kanpo abestu zuen. Madrilgo San Luis kafetegian, Durangoko Juan Maria Blas de Altuna pianis­tarekin batera, kantatu bait zuen 1853an.


[[2007]]an, 4/2007 Foru-Arauak ezarrita, [[Bizkaiko Batzar Nagusiak|Batzar Nagusiek]] Bizkaiko ereserki izendatu zuten abestia<ref>{{Erreferentzia|orrialdea=15|url=http://www.bizkaia.net/lehendakaritza/bao_bob/2007/03/20070328a062.pdf|izenburua=Martiaren 20ko 5/2007 Foru-Araua,Bizkaiko Udal Mugarteei buruzko uztailaren 7ko 8/1993 Foru-Arauaren II. kapitulua,Toki-Erakundeen armarri, bandera, zutoihal eta gidoinen gainekoa, aldatzeari buruzkoa.|egilea=[[Bizkaiko Batzar Nagusiak]]}}</ref>.
[[2007]]an, 4/2007 Foru-Arauak ezarrita, [[Bizkaiko Batzar Nagusiak|Batzar Nagusiek]] Bizkaiko ereserki izendatu zuten abestia<ref>{{Erreferentzia|orrialdea=15|url=http://www.bizkaia.net/lehendakaritza/bao_bob/2007/03/20070328a062.pdf|izenburua=Martiaren 20ko 5/2007 Foru-Araua,Bizkaiko Udal Mugarteei buruzko uztailaren 7ko 8/1993 Foru-Arauaren II. kapitulua,Toki-Erakundeen armarri, bandera, zutoihal eta gidoinen gainekoa, aldatzeari buruzkoa.|egilea=[[Bizkaiko Batzar Nagusiak]]}}</ref>.

22:36, 19 ekaina 2017ko berrikusketa

Gernikako arbola
Gernikako arbolaren irudia.

Herrialdea Euskal Herria
HitzakJose Maria Iparragirre, 1853
MusikaZortzikoa
Onarpen dataXIX. mendearen bigarren erdialdea
Multimedia
Jose Mari Iparragirre, 1853

Gernikako arbola Jose Maria Iparragirre olerkari, musikari eta koblakariak 1853an Madrilen Gernikako arbolaren eta Euskal Herriko foruen omenez idatzitako abesti edo zortzikoa da.

Ahozko tradizioaren arabera, Ur­kiolako Santutegian abade egon zen Don Be­nito Bizkarrak, 1912-13an argitaratu zuen Ur­kiolako historiatxo baten zioenez[1], 1854ko ekainaren 13an Iparragirrek lehen aldiz Euskal Herrian abestu zuen, Urkiolako santutegiaren aurrean[2].

Dena dela, lparragirrek Gernikako Arbola lehenengoz Euskal Herritik kanpo abestu zuen. Madrilgo San Luis kafetegian, Durangoko Juan Maria Blas de Altuna pianis­tarekin batera, kantatu bait zuen 1853an.

2007an, 4/2007 Foru-Arauak ezarrita, Batzar Nagusiek Bizkaiko ereserki izendatu zuten abestia[3].

Hitzak

1
Gernikako Arbola
da bedeinkatua
euskaldunen artean
guztiz maitatua.
Eman ta zabal zazu
munduan frutua
adoratzen zaitugu
Arbola santua


2
Mila urte inguru da
esaten dutela
Jainkoak jarri zuela
Gernikako Arbola.
Zaude bada zutikan
orain ta denbora
eroritzen bazera
arras galdu gera

     

3
Ez zera eroriko
Arbola maitea
baldin portatzen bada
Bizkaiko Juntea.
Laurok hartuko degu
zurekin partea
pakian bizi dedin
euskaldun jendea.


4
Betiko bizi dedin
Jaunari eskatzeko
jarri gaitezen danok
laster belauniko.
Eta bihotzetikan
eskatu ezkero
Arbola biziko da
orain eta gero.

     

5
Arbola botatzia
dutela pentsatu
Euskal Herri guztian
danok badakigu.
Ea bada jendea
denbora orain degu
erori gabetanik
eduki behar degu.


6
Beti egongo zera
udaberrikoa
lore aintzinetako
mantxa gabekoa.
Erruki zaitez bada
bihotz gurekoa
denbora galdu gabe
emanik frutua.

     

7
Arbolak erantzun du
kontuz bizitzeko
eta bihotzetikan
Jaunari eskatzeko.
Gerrarik nahi ez degu
pakea betiko
gure lege zuzenak
hemen maitatzeko.


8
Erregutu diogun
Jaungoiko Jaunari
pakea emateko
orain eta beti.
Bai eta indarra ere
zerorren lurrari
eta bendizioa
Euskal Herriari.

Erreferentziak

Ikus, gainera

Kanpo loturak