Talaverako gudua: berrikuspenen arteko aldeak
"Battle of Talavera" orrialdearen itzulpena eginez sortua |
No edit summary |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Gerra infotaula |
|||
| izena = Talaverako gudua |
|||
| guda = [[Iberiar Penintsulako Gerra]] |
|||
| irudia = [[Fitxategi:Battle-of-talavera-28th-july-1809-william-heath.png|300px]] |
|||
| oina = Talavera de la Reinako gudua, [[William Heath (irudigilea)|William Heath]]ek margotua |
|||
| data =1809ko uztailaren 27tik 28ra |
|||
| lekua = [[Talavera de la Reina]], {{bandera|Espainia}} |
|||
| emaitza =Anglo-Hispaniar garaipena taktikoa<br />Frantziar garaipen estrategikoa |
|||
| gudulari1 =[[Fitxategi:Flag of France.svg|25px]] [[Frantziako Lehen Inperioa]] |
|||
| gudulari2 =[[Fitxategi:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|25px]] [[Espainia|Espainiako erresuma]]<br />[[Fitxategi:Flag of the United Kingdom.svg|25px]] [[Erresuma Batua]] |
|||
| komandante1 =[[Fitxategi:Flag of France.svg|25px]] [[Joseph Bonaparte]]<br />[[Fitxategi:Flag of France.svg|25px]] [[Jean-Baptiste Jourdan]] |
|||
| komandante2 =[[Fitxategi:Flag of the United Kingdom.svg|25px]] [[Arthur Wellesley]]<br />[[Fitxategi:Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931).svg|25px]] [[Gregorio García de la Cuesta|Gregorio de la Cuesta]] |
|||
| indarra1 =46.138 soldadu |
|||
| indarra2 =55.634 soldadu |
|||
| galera1 =7.389 erori edo zauritu |
|||
| galera2 =7.468 erori edo zauritu |
|||
}} |
|||
'''Talaverako gudua''' (1809ko uztailaren 27tik 28ra) [[Talavera de la Reina|Talavera de la Reinako]] ([[Espainia]]) udalerritik kanpo borrokatu zen, [[Madril|Madriletik]] 120 km-ra (75 [[milia]]) hego-mendebaldera, [[Iberiar Penintsulako Gerra|Penintsulako gerran]]. Talaveran, [[Sir Arthur Wellesley|Sir Arthur Wellesleyren]] agindupeko anglo-espainiar armada, [[Gregorio García de la Cuesta|Cuesta]] jeneral [[Espainiar armada (Iberiar Penintsulako Gerra)|espainiarraren armadarekin]] konbinaturik, Madrilgo frantziar okupatuaren kontra egindako operazioetan. Frantziako armada gauez erretiratu zen, bere eraso batzuk bertan behera utzi ondoren. |
'''Talaverako gudua''' (1809ko uztailaren 27tik 28ra) [[Talavera de la Reina|Talavera de la Reinako]] ([[Espainia]]) udalerritik kanpo borrokatu zen, [[Madril|Madriletik]] 120 km-ra (75 [[milia]]) hego-mendebaldera, [[Iberiar Penintsulako Gerra|Penintsulako gerran]]. Talaveran, [[Sir Arthur Wellesley|Sir Arthur Wellesleyren]] agindupeko anglo-espainiar armada, [[Gregorio García de la Cuesta|Cuesta]] jeneral [[Espainiar armada (Iberiar Penintsulako Gerra)|espainiarraren armadarekin]] konbinaturik, Madrilgo frantziar okupatuaren kontra egindako operazioetan. Frantziako armada gauez erretiratu zen, bere eraso batzuk bertan behera utzi ondoren. |
||
17:47, 3 iraila 2017ko berrikusketa
| Talaverako gudua | |||
|---|---|---|---|
| Iberiar Penintsulako Gerra | |||
 Talavera de la Reinako gudua, William Heathek margotua | |||
| Data | 1809ko uztailaren 27tik 28ra | ||
| Lekua | Talavera de la Reina,  Espainia | ||
| Koordenatuak | 39°58′N 4°50′W / 39.97°N 4.83°W | ||
| Emaitza | Anglo-Hispaniar garaipena taktikoa Frantziar garaipen estrategikoa | ||
| Gudulariak | |||
| |||
| Buruzagiak | |||
| |||
| Indarra | |||
| |||
| Galerak | |||
| |||
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Talaverako gudua (1809ko uztailaren 27tik 28ra) Talavera de la Reinako (Espainia) udalerritik kanpo borrokatu zen, Madriletik 120 km-ra (75 milia) hego-mendebaldera, Penintsulako gerran. Talaveran, Sir Arthur Wellesleyren agindupeko anglo-espainiar armada, Cuesta jeneral espainiarraren armadarekin konbinaturik, Madrilgo frantziar okupatuaren kontra egindako operazioetan. Frantziako armada gauez erretiratu zen, bere eraso batzuk bertan behera utzi ondoren.
Soult mariskalaren Frantziako armada Portugaletik erretiratu ondoren, Wellesley jeneraleko 20.000 soldadu britainiar Espainiara abiatu ziren 33.000 soldadu espainiarrekin elkartzeko. Tajoko bailaran gora Talaverara joan ziren, Madriletik hego-mendebaldera gutxi gorabehera 120 kilometrora. Bertan, 46.000 frantses Claude Victor mariskalaren eta Horace Sebastiani komandante jeneralaren agindupean ziren, Espainiako errege frantsesarekin, Josef Bonaparte komanadanteburua izanik.
Frantsesek Alberche zeharkatu zuten uztailaren 27ko arratsaldeko erdialdean. Ordu pare bat geroago, frantsesek espainiarren eskuin aldea eta britainiarren esker aldea erasotu zituzten. Mendixka estrategiko bat hartu eta galdu egin zuten, azkenik britainiarrek argi eta garbi eutzi zuten arte. Uztailaren 28an, goizaldean, frantsesak britainiarren ezker aldea berriro eraso zuten muinoa errekuperatzeko asmoz eta gailurraren atzean zeuden infanteriako 29.a eta 48.a altxatu ziren eta baionetekin karga bat egin zuten. Frantziar kanoi bat iraun zuen eguerdira arte bi orduko armistizioa negoziatu zenean. Arratsalde hartan, kanoi suzko truke astuna hasi zen hainbat infanteriako eta zalditeriako borrokatxoekin. Arratsaldean goizean, konpromiso garrantzitsu bat frantsesak gelditu zituen. Kanoi-duelua ilundu arte jarraitu zuen. Egunsentian, britainiarrek eta espainiarrek aurkitu zuten indar frantziarren zatirik handiena erretiratu zela, zaurituak eta bi artilleria brigogada gudu-zelaian utziz. Wellesley Talaverako eta Wellingtongo bizkondea nobletu zuten ekintzagatik.