Legazpi dorrea: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
|||
| 15. lerroa: | 15. lerroa: | ||
}} |
}} |
||
'''Legazpi dorrea''' (herritarrek '''Legazpi etxea''' deitu ohi diote) [[Gipuzkoa]]ko [[Urola Garaia]] eskualdeko [[Zumarraga]] udalerrian dagoen dorretxea da, hain zuzen ere [[Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles|RENFEko]] [[Zumarragako geltokia|Zumarragako tren geltokiaren]] aurrean dago. [[Migel Lopez Legazpikoa]] esploratzaile eta konkistatzailearen jaiotetxea da. |
'''Legazpi dorrea''' (herritarrek '''Legazpi etxea''' deitu ohi diote) [[Gipuzkoa]]ko [[Urola Garaia]] eskualdeko [[Zumarraga]] udalerrian dagoen dorretxea da, hain zuzen ere [[Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles|RENFEko]] [[Zumarragako geltokia|Zumarragako tren geltokiaren]] aurrean dago. [[Migel Lopez Legazpikoa]] esploratzaile eta konkistatzailearen jaiotetxea da. |
||
== Historia == |
|||
Dorretxea Legazpi familiak eraiki zuen babes dorrea izan zen eta XIII eta XV. mendeetako [[Ahaide nagusiak|Ahaide nagusien Gerran]] zeresan handia izan zuen. XV. mendean [[Henrike IV.a Gaztelakoa]]k gerra amaitu zuen nobleen aurka borrokatzen ziren ermandadeen alde eginez eta dorretxeei defentsarako ziren elementu guztiak kendu arazi zizkien, Legazpi dorreari ere bai. |
|||
Pedro de Legazpik bere aitonaren [[Araia]]ko jaurerria eskuratu zuenean hara mugitzea erabaki zuen eta dorrrea Yarza familiari saldu zion. Hauek XVIII. menden baserri moduan erabiltzeko moldatu zuten. |
|||
XIX. mendean etxea botatzekotan egon ziren trenbidea ondotik pasatu behar zelako baina Nikolas Soraluze politikari zumarragarrak eraikina ez eraistea lortu zuen. |
|||
1940. hamarkadan Esteban Orbegozo enpresak beregain hartu eta Estatuko Monumentu Historiko-Artistiko izendatzea lortu zuen. Egoera oso txarrean eskuratu zuen baina ordutik hainbat berriztatze lan egin dira, azkenak 1990. hamarkadan. 1970. hamarkadan Gipuzkoako Foru Aldundiak hartu zuen bere gain. |
|||
== Erabilera == |
|||
1964an Museo Hispano-Filipinarra ezarri zen bertan. Gaur egun kultur jarduera ugari egiteko erabiltzen da, hala nola, erakusketak, hitzaldiak, bilerak, aurkezpenak... Secundino Esnaola Musika Eskolaren egoitza ere bada. |
|||
== Erreferentziak == |
== Erreferentziak == |
||
18:50, 17 iraila 2017ko berrikusketa
| Legazpi dorrea edo Legazpi etxea[1] | |
|---|---|
| Kultura ondasuna | |
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Gipuzkoa |
| Udalerria | Zumarraga |
| Koordenatuak | 43°05′12″N 2°19′10″W / 43.08653°N 2.31958°W |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Eraikuntza | XVI. mendea |
| Arkitektura | |
| Estiloa | arkitektura gotikoa pizkundetar arkitektura |
| Ondarea | |
| BIC | RI-51-0001167 |
| 2 | |
Legazpi dorrea (herritarrek Legazpi etxea deitu ohi diote) Gipuzkoako Urola Garaia eskualdeko Zumarraga udalerrian dagoen dorretxea da, hain zuzen ere RENFEko Zumarragako tren geltokiaren aurrean dago. Migel Lopez Legazpikoa esploratzaile eta konkistatzailearen jaiotetxea da.
Historia
Dorretxea Legazpi familiak eraiki zuen babes dorrea izan zen eta XIII eta XV. mendeetako Ahaide nagusien Gerran zeresan handia izan zuen. XV. mendean Henrike IV.a Gaztelakoak gerra amaitu zuen nobleen aurka borrokatzen ziren ermandadeen alde eginez eta dorretxeei defentsarako ziren elementu guztiak kendu arazi zizkien, Legazpi dorreari ere bai.
Pedro de Legazpik bere aitonaren Araiako jaurerria eskuratu zuenean hara mugitzea erabaki zuen eta dorrrea Yarza familiari saldu zion. Hauek XVIII. menden baserri moduan erabiltzeko moldatu zuten.
XIX. mendean etxea botatzekotan egon ziren trenbidea ondotik pasatu behar zelako baina Nikolas Soraluze politikari zumarragarrak eraikina ez eraistea lortu zuen.
1940. hamarkadan Esteban Orbegozo enpresak beregain hartu eta Estatuko Monumentu Historiko-Artistiko izendatzea lortu zuen. Egoera oso txarrean eskuratu zuen baina ordutik hainbat berriztatze lan egin dira, azkenak 1990. hamarkadan. 1970. hamarkadan Gipuzkoako Foru Aldundiak hartu zuen bere gain.
Erabilera
1964an Museo Hispano-Filipinarra ezarri zen bertan. Gaur egun kultur jarduera ugari egiteko erabiltzen da, hala nola, erakusketak, hitzaldiak, bilerak, aurkezpenak... Secundino Esnaola Musika Eskolaren egoitza ere bada.
Erreferentziak
- ↑ "Legazpi Etxea esanez ezagutzen dugu, Migel López de Legazpi Filipinar Irlen kolonizatzailea bertan jaio zelako". Legazpi dorretxearen historia Zumarragako Udalaren webgunean Herrian. Ingeba.euskalnet.net webgunea. Gipuzkoako Ibilbide Turistikoak.
- ↑ "...Antza denez, XIII.-XIV. mendeetan eraiki zen. Hasiera batean, dorre almenaduna eta kanpoaldeko patio atxiki bat zeuzkan. XV. mendean, almena kendu eta zurez eta adreiluz berritu zen, kanpoaldeko patioa ere hartuz...".
Kanpo loturak
 |
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |