Irailaren 13: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →Mundua |
t →Mundua |
||
92. lerroa: | 92. lerroa: | ||
* [[1941]] - [[Tadao Ando]], japoniar arkitektoa. |
* [[1941]] - [[Tadao Ando]], japoniar arkitektoa. |
||
* [[1942]] - [[Hissène Habré]], [[Txad]]eko presidente ohia, [[Human Rights Watch]]en arabera ''"Afrikako [[Pinochet]]"''. |
* [[1942]] - [[Hissène Habré]], [[Txad]]eko presidente ohia, [[Human Rights Watch]]en arabera ''"Afrikako [[Pinochet]]"''. |
||
* [[1943]] - [[Luis Eduardo Aute]], espainiar kantari, pintore eta zinemagilea. |
* [[1943]] - |
||
** [[Luis Eduardo Aute]], espainiar kantari, pintore eta zinemagilea. |
|||
** [[Christiane Nord]], alemaniar itzultzailea, doktorea Filologian eta Traduktologian katedratiko emeritua. |
|||
* [[1944]] - [[Jacqueline Bisset]], ingeles aktorea. |
* [[1944]] - [[Jacqueline Bisset]], ingeles aktorea. |
||
* [[1956]] - [[Martin Hurson]], [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra|Behin-Behineko IRA]]ko kidea (h. [[1981]]). |
* [[1956]] - [[Martin Hurson]], [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra|Behin-Behineko IRA]]ko kidea (h. [[1981]]). |
02:07, 28 urria 2017ko berrikusketa
Irailaren 13a gregoriotar egutegiaren urteko berrehun eta berrogeita hamaseigarren eguna da, 257.a bisurteetan. 109 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak
Euskal Herria
- 1256 Alfontso X.ak Tolosari 1256. Alfontso X.ak herri izena eman zion Tolosari
- 1936 - Espainiako Gerra Zibilean, tropa faxistek Donostia eskuratu zuten.
- 1974 - Bonba batek hamabi pertsona hil zituen Madrilgo Rolando izeneko taberna batean. Poliziak ETAri egotzi zion ardura eta erakundeak ukatu.
- 1979 - ETAk Modesto Carriega Perez banku zuzendaria hil zuen Barakaldon.
- 1980 - ETAk Jose Maria Urquizu Goyogana militarra hil zuen Durangon.
Mundua
- 1923 - Primo de Riverak Espainiar Estatuan estatu kolpea eman eta diktadura ezarri zuen.
- 2006 - Marbellako alkate ohia fidantzapean libre utzi zuten.
- 2009 - Arenys de Munt udalerriak (Bartzelona) Kataluniaren independentziari buruzko galdeketa egin zuen. %41eko parte-hartzearekin, independentziak irabazi zuen: baiezko 2.568 boto, ezezko 61, zurizko 29, eta balio gabeko 12.
Arte eta kultura
Euskal Herria
Mundua
- 1951 - Raoul Walsh estatubatuar zinema zuzendariaren Captain Horatio Hornblower filma estreinatu zen.
- 2008 - O arame, Juan Duránen musika eta Manuel Lourenzoren galizierazko libretoa duen ganberako opera estreinatu zen Coruñan.
Zientzia eta teknologia
Euskal Herria
Mundua
Kirolak
Euskal Herria
- 2009 -
- Romain Sicard euskal herritar txirrindulariak Etorkizuneko Tourra irabazi zuen.
- Maialen Chourraut euskal herritar piraguista munduko azpitxapeldun izan zen, emakumezkoen slalomean.
- Kaikuk Kontxako Bandera irabazi zuen, Castrori hogeita bi segundoren aldea ateraz.
Mundua
Jaiotzak
Euskal Herria
- 1546 - Antonio Peralta, Faltzesko IV. markes eta Leringo kondea (h. 1596).
- 1718 - Juan de Orobiogoitia Agirre, bizkaitar merkataria (h. 1794).
- 1786 - Juan Bautista Mugiro, nafar bankari eta politikaria.
- 1896 - Amado Alonso, nafar literatura-kritikari eta hizkuntzalaria (h. 1952).
- 1901 - Francisca García Torres, 112 urte eta 165 egun bizi izan zen eta Nafarroan bizi izandako Jaéndarra, Euskal Herrian bizi izan den pertsonarik zaharrena (h. 2014).
- 1914 - Angel Cruz Jaka, gipuzkoar historialaria (h. 2005).
- 1923 - Ramiro Pinilla, bizkaitar idazlea, Euskal Herrian gaztelaniaz idatzi duen idazlerik oparoenetako bat (h. 2014).
- 1937 - Jose Antonio Urbiola, nafar abokatu eta politikari jeltzalea.
- 1947 - Juan Cruz Sol, gipuzkoar futbolari ohia.
- 1958 - Iñaki Beti, Deustuko Unibertsitateko irakaslea, kritiko literarioa, idazlea eta Psikologian eta Literaturan doktorea (h. 2012).
- 1972 - Maite Artola, gipuzkoar kazetaria.
- 1981 - Koldo Fernandez de Larrea, arabar txirrindularia.
Mundua
- 1087 - Joan II.a Komneno, Bizantziar enperadorea (h. 1143).
- 1475 - Cesare Borgia, italiar politikari eta elizgizona eta Iruñeko apezpikua (h. 1507).
- 1583 - Girolamo Frescobaldi, italiar musikagilea eta organo-jotzailea (h. 1643).
- 1688 - Maria Luisa Savoiakoa, Espainiako erregina ezkontidea (h. 1714).
- 1819 - Clara Schumann, alemaniar musikagilea (h. 1896).
- 1843 - Louis Duchesne, Erromatar Eliza Katolikoko prelatua eta jakituna (h. 1922).
- 1851 - Walter Reed, estatubatuar kirurgialaria, patologoa eta bakteriologoa (h. 1902).
- 1853 - Hans Christian Gram, daniar mikrobiologoa, Gram tindaketaren asmatzailea (h. 1938).
- 1856 - Sergei Vinogradski, mikrobiologian nabarmendutako errusiar zientzialaria (h. 1953).
- 1860 - John Joseph Pershing, estatubatuar jenerala (h. 1948).
- 1867 - Jean-Joseph Saroïhandy, frantziar hizkuntzalaria (h. 1932).
- 1874 - Arnold Schönberg, austriar musikagile, zuzendari eta irakaslea (h. 1951).
- 1876 - Sherwood Anderson, estatubatuar idazlea (h. 1941).
- 1885 - Aquilino Gomes Ribeiro, portugaldar idazlea (h. 1963).
- 1886 - Robert Robinson, ingeles kimikaria, 1947ko Kimikako Nobel Saria (h. 1975).
- 1887 - Leopold Ružička, kroaziar kimikaria, 1939ko Kimikako Nobel Saria (h. 1976).
- 1894 - John Boynton Priestley, ingeles eleberrigile eta antzerkigilea (h. 1984).
- 1903 - Claudette Colbert, frantziar-estatubatuar aktorea (h. 1996).
- 1908 -
- Georges Devereux, estatubatuar psikoanalista eta etnologoa (h. 1985).
- Mae Questel, estatubatuar aktorea (h. 1998).
- 1913 - Tadao Horie, japoniar futbolaria (h. 2003).
- 1916 - Roald Dahl, eleberri eta ipuin laburren galestar idazlea (h. 1990).
- 1917 - Alizia Borboi Parmakoa, Borboi leinuko partaidea (h. 2017).
- 1923 -
- Édouard Boubat, Frantziako gerra-ondorengo argazkilari eta argazki-berriemale ospetsua (h. 2008).
- Natália Correia, portugaldar idazlea (h. 1993).
- Miroslav Holub, txekiar poeta eta immunologoa (h. 1998).
- 1924 - Maurice Jarre, frantziar konposatzailea eta zuzendaria (h. 2009).
- 1928 - Robert Indiana, Pop Art mugimenduko estatubatuar artista.
- 1929 - Nikolái Giaúrov, bulgariar opera-abeslaria, baxua (h. 2004).
- 1939 - Arleen Augér, estatubatuar sopranoa (h. 1993).
- 1940 - Óscar Arias, Costa Ricako presidente ohia eta 1987ko Bakearen Nobel Saria.
- 1941 - Tadao Ando, japoniar arkitektoa.
- 1942 - Hissène Habré, Txadeko presidente ohia, Human Rights Watchen arabera "Afrikako Pinochet".
- 1943 -
- Luis Eduardo Aute, espainiar kantari, pintore eta zinemagilea.
- Christiane Nord, alemaniar itzultzailea, doktorea Filologian eta Traduktologian katedratiko emeritua.
- 1944 - Jacqueline Bisset, ingeles aktorea.
- 1956 - Martin Hurson, Behin-Behineko IRAko kidea (h. 1981).
- 1958 - Robert Millar, eskoziar txirrindulari ohia.
- 1960 -
- Greg Baldwin, estatubatuar aktorea.
- Kevin Carter, hegoafrikar kazetaritza-argazkilaria (h. 1994).
- 1970 - Martín Herrera, argentinar futbolari ohia, Alaveseko inoizko jokalari hoberenetakoa.
- 1973 - Fabio Cannavaro, italiar futbolari ohia.
- 1977 - Fiona Apple, estatubatuar kantautorea.
- 1982 - Soraya Arnelas, estremadurar abeslaria.
Heriotzak
Euskal Herria
- 1936 - Félix Urtubi, Espainiako Aireko Armadako bizkaitar hegazkinlaria, Espainiako Gerra Zibilean Errepublikaren alde borrokatu zena (j. 1906).
- 1956 - Antonio Gezala, bizkaitar margolaria eta idazlea (j. 1889).
- 2002 - Blanca de Silos, arabar antzezlea (j. 1914).
Mundua
- 81 - Tito, erromatar enperadorea (j. 39).
- 1213 - Petri II.a Aragoikoa, Aragoiko errege eta Bartzelonako kondea (j. 1178).
- 1506 - Andrea Mantegna, italiar margolari eta grabatzailea.
- 1565 - Guillaume Farel, frantziar ebangelaria, Erreforma Protestantearen zalea (j. 1489).
- 1592 - Michel de Montaigne, frantziar idazlea (j. 1533).
- 1598 - Filipe II.a Espainiakoa, Espainiako eta Portugalgo erregea eta Ingalaterra eta Irlandako errege ezkontidea (j. 1527).
- 1657 - Jacob van Campen, herbehereetar margolari eta arkitekto barrokoa (j. 1596).
- 1705 - Imre Thököly, Késmárkeko kondea, hungariar politikaria (j. 1657).
- 1872 - Ludwig Feuerbach, alemaniar filosofoa eta moralista (j. 1804).
- 1928 - Italo Svevo, italierazko idazlea (j. 1861).
- 1931 - Lili Elbe, daniar artista, sexu berresleitze kirurgiari men egin zion lehenengo pertsona (j. 1882).
- 1936 - Juan Hartmann, alemaniar astronomoa (j. 1865).
- 1946 - Amon Göth, SS-etako austriar ofiziala (j. 1908).
- 1959 - Alfonsina Strada, italiar txirrindularia, Lonbardiako Giroa bukatu zuen lehenengo emakumea (j. 1891).
- 1971 - Lin Biao, txinatar militarra eta politikaria, lehen Armada Gorriko buruzagia (j. 1907).
- 1977 - Leopold Stokowski, ingalaterran jaiotako estatubatuar orkestra-zuzendaria (j. 1882).
- 1995 - Claude Boujon, haur eta gazte literaturako idazle eta ilustratzaile frantziarra (j. 1930).
- 1996 - Xosé Filgueira Valverde, galiziar idazle eta historialaria (j. 1906).
- 2011 - Walter Bonatti, italiar alpinista, historia osoko onenenetakoa (j. 1930).
- 2015 - Moses Malone, estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. 1955).
Jaiak eta urteurrenak
- Sehaska egutegiko izendegia: Jainko/Gainko eta Mendia/Mendi/Mendigaina/Mendigaña
Urteko hilak | ||
---|---|---|
Urtarrila • Otsaila • Martxoa • Apirila • Maiatza • Ekaina • Uztaila • Abuztua • Iraila • Urria • Azaroa • Abendua |