Iparraldeko goi nafarrera: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
hasiera txukuntzea |
No edit summary |
||
16. lerroa: | 16. lerroa: | ||
|- style="vertical-align: top;" |
|- style="vertical-align: top;" |
||
|} |
|} |
||
'''Iparraldeko goi nafarrera''' [[nafarrera|goi nafarreraren]] azpieuskalki bat da, [[Nafarroa Garai]]ko ipar-ekialdean egiten dena. [[Gipuzkoa]]ko ipar-mendebaldeko euskalkia ere bazen XX. menderaino, baina orduz geroztik inguru horretan euskal hiztun zaharrenen artean baizik ez da gordetzen: |
'''Iparraldeko goi nafarrera''' [[nafarrera|goi nafarreraren]] azpieuskalki bat da, [[Nafarroa Garai]]ko ipar-ekialdean egiten dena. [[Gipuzkoa]]ko ipar-mendebaldeko euskalkia ere bazen XX. menderaino, baina orduz geroztik inguru horretan euskal hiztun zaharrenen artean baizik ez da gordetzen: horko euskaldun gehienek —batez ere gazteek— [[gipuzkera]] egiten dute. |
||
== Eremua == |
== Eremua == |
21:37, 21 azaroa 2017ko berrikusketa
Iparraldeko goi nafarrera | |
---|---|
Iparraldeko goi nafarrera mintzatzen duten udalerriak.
Inguruko udalerriak. | |
Euskalkia: | Goi-nafarrera |
Hitz egiten den eremua: | Nafarroa: Sakana, Leitzaldea, Malerreka, Bortziri, Ultzamaldea, Arakil eta Anue Gipuzkoa: Lezo, Oiartzun, Irun eta Hondarribi |
Web orria: | Iparraldeko goi nafarrera, Euskarabidearen webgunean |
Iparraldeko goi nafarrera goi nafarreraren azpieuskalki bat da, Nafarroa Garaiko ipar-ekialdean egiten dena. Gipuzkoako ipar-mendebaldeko euskalkia ere bazen XX. menderaino, baina orduz geroztik inguru horretan euskal hiztun zaharrenen artean baizik ez da gordetzen: horko euskaldun gehienek —batez ere gazteek— gipuzkera egiten dute.
Eremua
Iparraldeko goi-nafarrera mintzatzen den eremuak eskualde eta udalerri hauek barne hartzen ditu:
- Nafarroa Garaian Sakana, Leitzaldea, Malerreka, Bortziri, Ultzamaldea eta Anuen mintzatzen da.[1] Baztan ere sartu ohi da, nahiz eta sailkapen batzuetan Nafar-lapurterak harengan duen eraginarengatik berezko azpieuskalki gisa sailkatu zen.
- Gipuzkoan, berriz, Lezo, Oiartzun, Irun eta Hondarribia aldeko hizkera gipuzkeraren eta iparraldeko goi-nafarreraren arteko trantsizio-aldaeratzat sailkatu ohi zen XX. mendearen azken hamarkadetaraino; baina XX. mendearen bukaeraldetik hasita eginiko ikerketek erakutsi dutenez, Gipuzkoako eremu horretako euskaldun zaharrenen artean iparraldeko goi-nafarreraren ezaugarri garbiak agerikoak diren arren, galduz doaz edo galdu egin dira gazteenen artean (gutxi batzuk ezaugarri horiek erabiltzen jarraitzen duten arren).[2][3]
Motak
Hiztegi erkatua
Iparraldeko goi nafarrera | Euskara batua | Hegoaldeko goi nafarrera |
---|---|---|
Lotsa | Lotsa | Alkea |
Illea/Illia | Ilea | Biloa/illea |
Belarrie/Bearrie/Belarriya | Belarria | Biarrie |
Lañoa/Lañua | Lainoa | Lañoa |
Ordue/Ordua | Ordua | Ordua/ordue |
Burnie/Burniya | Burdina | Burdina |
Ostirela/ortzirela/Ostirala | Ostirala | Ortzilaria/ortzileria |
Bost/bortz | Bost | Bortz |
Iru | Hiru | Iru |
Arratorea/arratoia | Arratoia | Arratoia |
Larogei/lautanogei/Laurogei | Larogei | Lauetanogei |
Ongi etorri | Ongi etorri | Ongi etorri |
Esan/San/erran | Esan | Erran |
Gara/Gea/Ga | Gara | Gara |
Gizon au | Gizon hau | Gizon gau/au |
Beittu/Bittu/Bitu | Begiratu | Beitu |
Erreferentziak
- ↑ «Iparraldeko goi nafarrera», Euskarabidea (Nafarroako Gobernuaren euskara institutua).
- ↑ Josep del Rio Rodríguez: «Errenteriako euskararen kokapen dialektala», Errenteriako Udal Artxibo Zerbitzuko aldizkaria, 22. zenbakia, 7-115. orrialdeak. ISSN 0214-624X.
- ↑ Koldo Zuazo (1997): «Oiartzungo hizkeraren kokagunea», in Fontes linguae vasconum: Studia et documenta, 76. zenbakia, 397-426. orrialdeak.
Kanpo loturak
- Iparraldeko goi nafarrerari buruzko orria, Euskarabidearen webgunean.
- Ahotsak.com: Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea.