Elikadura: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia {{HezkuntzaPrograma}} |
|||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{HezkuntzaPrograma}} |
|||
{{Vikidia|Elikadura}} |
{{Vikidia|Elikadura}} |
||
20:13, 1 abendua 2017ko berrikusketa
Elikadura bizidunen zelulek beren osagaiak eratzeko eta energia lortzeko betetzen dituzten prozesuen multzoa da.
Bi elikadura mota bereizi ohi dira:
- Heterotrofoa: beste animalia batzuetatik elikatzea.
- Autotrofoa: bere kabuz energia lortzea.
Elikaduren prozesua
Landareena
- Xurgapena: Ura eta gatz mineralak sustraiengatik artzeari deritzo.
- Garraioa: Artutako guztia gorputz guztira garraiatu egiten da.
- Ebapotranspirazioa: Soberan dagoen ura botatzeari deritzo.
- Gas-trukea: Honi oxigenoa eta karbono dioxidoa artxen dute eta oxigenoa botatzen dute.
- Fotosintesia: Eguzkiaren energia erabiliz eta klorofilaren laguntzaz fotosintesia egiten da energia sortzeko.
- Garraioa: Gero energia sortu ondoren gorputz guztira banatu egiten da metabolismoa egiteko.
- Metabolismoa: Bizi funtzioak egiteari deritzo.
- Hondakinak kanporatu: Beraien hondakinak ez dira gureak bezalakoak beraien kaka oxigenoa da.
Animaliena
- Digestioa eta gas-trukea: Batera egiten dira hau da oxigenoa erabiliz janaria erretzen da eta horrela energia lortzen da.
- Garraioa: hartutako energia gorputz guztira garraiatzen da.
- Metabolismoa: bere bizi funtzioak egiten ditu.
- Iraizketa: azkenik, energia ez duten gauzak bota egiten dira.
Energia lortzeko momentua
Landareena
- Zeluletan sartu diren karbohidratoak mitokondrioetara heltzen dira.
- Ingurunetik jasotako oxigenoa ere mitokondrioetara heltzen da.
- Oxigenoak karbohidratoen molekulak apurtzen ditu eta energia askatzen da.
- Ura eta CO2 ere sortzen da.