Arcangelo Corelli

Arcangelo Corelli
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Arcangelo Corelli
Jaiotza	Fusignano, 1653ko otsailaren 17a
Herrialdea	Aita Santuen Lurraldea
Heriotza	Erroma, 1713ko urtarrilaren 8a (59 urte)
Hobiratze lekua	Agriparen Panteoia
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera latina
Irakaslea(k)	Leonardo Brugnoli (en) Giovanni Benvenuti (en) Giovanni Battista Bassani (en)
Ikaslea(k)	ikusi Pietro Antonio Locatelli Francesco Geminiani Giovanni Battista Somis (en) Giovanni Battista Tibaldi (en) Francesco Gasparini (en)
Jarduerak
Jarduerak	musikagilea, biolin-jotzailea eta biola-jotzailea
Lan nabarmenak	ikusi Concerti grossi, op. 6 (en) Twelve Violin Sonatas, Op.5 (en)
Kidetza	Arcadiako Akademia
Mugimendua	musika barrokoa
Genero artistikoa	musika barrokoa musika klasikoa
Musika instrumentua	biolina

Arcangelo Corelli (Fusignano, gaurko Ravenako probintzia eta Emilia-Romagna eskualdea, 1653ko otsailaren 17a-Erroma, 1713ko urtarrilaren 8a), biolin-jotzaile eta barroko garaiko musika-konposatzaile italiarra izan zen.

Biografia

Fusignanoko familiarik garrantzitsuenaren semea eta Alexandro VIII.a aita santuaren iloba zen. Haurtzarotik, biolina jotzen ikasten du bere jaioterrian eta beste hiri batzuetan. Erroman, berebiziko ospea lortuko zuen biolin-jotzaile bezala, bere konposaketa teknika Kristina Suediakoarekin hobetzen zuen bitartean, honen babespean, bere oparotasunik handiena lortu zuelarik.

1682an, San Luigi dei Francesiko kaperako orkestrako lehen biolin-jotzaile bihurtu zen. 1710ean, Congregazione dei Virtuosi de Santa Cecilian sartu zen, Arcomelo Erimanteo ezizena hartu zuen urte berean. 1700erako, Corelli, jada, Palazzo della Cancilleriako lehen biolin-jotzailea eta kontzertu zuzendaria zen. Bere ospea hain zen handia, 1706an, Arcadiako Akademian sartu zela, garai hartan ohore handia zena, bertan, Domenico Scarlatti ezagutu zuelarik. Bi urte beranduago. Georg Friedrich Händel ezagutu zuen. 1713ko urtarrilaren 8an hil zen Erroman, Santa Maria della Rotonda elizako panteoian lurperatua izan zelarik.

Corelli, sonata aurreklasikoaren aitzindari handienetakotzat hartzen da eta concerto grossoaren ordezkaririk nagusiena. Corelliren musikak eragin handia izan zuen Alemaniako konposatzaileen artean, bereziki Johann Sebastian Bach eta Händelengan. Joseph Haydnen lanen ondoren, Corelliren lanak izan ziren bere garaiko argitaratuen eta berrargitaratuenak.

Lanak

Bere ganbera musikako lanen artean, honako hauek daude:

• 10 sonata hirukotean bi biolin eta biolontxelo batentzako, opus 1 (1681)
• 18 sonata hirukotean bi biolin, biola bat eta biolontxelo edo klabikordioarentzako, opus 2 (1685)
• 12 sonata hirukotean bi biolin eta txirula batentzat, opus 3 (1689)
• 25 sonata hirukotean bi biolin, biola eta klabizenbaloarentzat, opus 4 (1694)
• 12 sonata biolin, biolontxelo eta klabizenbaloarentzako, opus 5 (1700)-(12.a La Folia izenekoa)
• 11 bariazio La Foliari buruz.

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Arcangelo Corelli

• Datuak: Q164475
• Multimedia: Arcangelo Corelli / Q164475