Industria litiko: berrikuspenen arteko aldeak

← Aurreko ezberdintasuna Hurrengo ezberdintasuna →

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia

Lerroan

20:27, 7 otsaila 2018ko berrikusketa

Silexetik harrizko tresna bat egiteko prozesua, bideoan.

Industria litikoa edo teknologia litikoa harrizko tresnen edo erreminten sorrera da, izan arroka edo mineralenak. Metalurgiaren kontrakoa litzateke.

Industria litikoaren aurkikuntza arkeologikoak, edo talde horretako tresnena, giza jarduera egon dela erakusten du, nahiz eta beste animalia batzuek ere (txinpantzeak, igarabak, sai zuriek) batzuetan erabiltzen dituzten harriak tresna gisa. Animaliek tresna hauek gizakiek bezala sortu dituztela esatea hipotesi bat izatetik ez da pasatzen.

Aurrehistoriako industria litikoak honako estadioak ditu: (datazioa baliozko da Mundu Zaharrean):

Paleolitoa (2.800.000 urte), errekarriez eta eta silexeko objektu litikoekin.
Mesolitoa (10.000 - 5.000 urte), zulatzeko erremintak fabrikatzen dituzte, gezi puntak pedunku- eta hegats-puntekin, punta mikrolitiko geometrikoekin (zirkulu zatiak, trapezioak, eta hirukiak) eta, batez ere, kanabera, hezurra edo zuraz eginiko lamina txikiak, erretxinekin igitai primitibo finkatuak geratzen zirenak.
Neolitoa (5.000 - 2.000 urte), silex, urrea, zilarra eta kobrearen erabilerarekin, hobetzen joan zirenak adimenak eta eskuzko trebetasunak hobetzen joan ahala.

Ezagutzen den industriarik zaharrena da: homininoek, gizakiaren arbasoak direnak gutxienez, erreminta mota hauek erabili dituzte gutxienez orain dela 2.800.000 urtetan. Esan daiteke erreminta litikoak eskuratzeak garrantzitsua izan zela gure jatorriaren garapenarentzat, lagunduz ingurugiro berrietara moldatzen eta elikagaien dieta aldatzea baimenduz (tuberkuluak edo belarjale handien proteinak dietan txertatuz).

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 [[Fitxategi:Zientzia Astea- Harrizko tresnak.webm|300px|thumb|Silexetik harrizko tresna bat egiteko prozesua, bideoan.]]
-'''Industria litikoa''' edo '''teknologia litikoa''' [[Harri|harrizko]] tresnen edo erreminten sorrera da, izan arroka edo mineralenak.  [[Metalurgia|Metalurgiaren]] kontrakoa litzateke.
+'''Industria litikoa''' edo '''teknologia litikoa''' [[Harri|harrizko]] tresnen edo erreminten sorrera da, izan [[arroka]] edo [[mineral]]enak.  [[Metalurgia|Metalurgiaren]] kontrakoa litzateke.
 Industria litikoaren aurkikuntza [[Arkeologia|arkeologikoak]], edo talde horretako tresnena, giza jarduera egon dela erakusten du, nahiz eta beste animalia batzuek ere (txinpantzeak, [[Otter|igarabak]], [[Sai zuri|sai zuriek]]) batzuetan erabiltzen dituzten harriak tresna gisa. Animaliek tresna hauek gizakiek bezala sortu dituztela esatea hipotesi bat izatetik ez da pasatzen.
@@ 9. lerroa: / 9. lerroa: @@
 * [[Mesolito|Mesolitoa]] (10.000 - 5.000 urte),  zulatzeko erremintak fabrikatzen dituzte, gezi puntak pedunku- eta hegats-puntekin, punta mikrolitiko geometrikoekin (zirkulu zatiak, trapezioak, eta hirukiak) eta, batez ere, kanabera, hezurra edo zuraz eginiko lamina txikiak, erretxinekin igitai primitibo finkatuak geratzen zirenak.
 * [[Neolito|Neolitoa]] (5.000 - 2.000 urte), [[silex]], [[urrea]],[[Zilar| zilarra]] eta [[Kobre|kobrearen]] erabilerarekin, hobetzen joan zirenak adimenak eta eskuzko trebetasunak hobetzen joan ahala.
-Ezagutzen den industriarik zaharrena da: homininoek, gizakiaren arbasoak direnak gutxienez, erreminta mota hauek erabili dituzte gutxienez orain dela 2.800.000 urtetan. Esan daiteke erreminta litikoak eskuratzeak garrantzitsua izan zela gure jatorriaren garapenarentzat, lagunduz ingurugiro berrietara moldatzen eta elikagaien dieta aldatzea baimenduz (tuberkuluak edo belarjale handien proteinak dietan txertatuz).
+Ezagutzen den industriarik zaharrena da: [[hominino]]ek, gizakiaren arbasoak direnak gutxienez, erreminta mota hauek erabili dituzte gutxienez orain dela 2.800.000 urtetan. Esan daiteke erreminta litikoak eskuratzeak garrantzitsua izan zela gure jatorriaren garapenarentzat, lagunduz ingurugiro berrietara moldatzen eta elikagaien dieta aldatzea baimenduz ([[tuberkulu]]ak edo [[belarjale]] handien proteinak dietan txertatuz).
 [[Kategoria:Paleoantropologia]]