Totalitarismo: berrikuspenen arteko aldeak
t robota Erantsia {{HezkuntzaPrograma}} |
No edit summary |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{vikidia|Totalitarismo}} |
|||
{{HezkuntzaPrograma}} |
{{HezkuntzaPrograma}} |
||
[[Fitxategi:Benito Mussolini and Adolf Hitler.jpg|thumb|220px|[[Benito Mussolini]] eta [[Adolf Hitler]] [[1937]]an]] |
|||
'''Totalitarismoa''' giza eta gizarteko aspektu guztiak finkatzen dituen [[ideologia]] total batean oinarritutako politika eta gobernu-sistema da, pertsona eta erakunde guztiak ideologia horren mesedetara jartzea helburu duena. Estatu totalitarioen adibideak izan dira [[Hirugarren Reicha|Alemania nazia]], 1933-1945 bitartean, eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuna]], [[Iosif Stalin]]en mende 1924-1953 bitartean, biak [[alderdi bakar]]rean eta [[lidergo|lider]] karismatiko batean oinarriturik. |
|||
'''Totalitarismoa''' politika eta gobernu-sistema da, giza eta [[gizarte]]ko aspektu guztiak finkatzen dituen [[ideologia]] total batean oinarriturik dagoena, eta pertsona eta erakunde guztiak ideologia horren mesedetara jartzea helburu duena. |
|||
[[Diktadura]] eta [[despotismo]]az |
[[Diktadura]] eta [[despotismo]]az haratago, estatu totalitarioek helburu jakin bat izaten dute, industrializazioa edo beste herri bat menderatzea, adibidez, eta estatuaren baliabide guztiak horren mende jartzen dituzte; legezko erakunde politiko guztiak desagertarazi eta guztiz berriak diren beste batzuk ezartzen dituzte, eta ohitura politiko eta judizial guztiak baztertzen dituzte. Hasieran, herritarren partaidetza bultzatzen da, eta geroago nahitaez eskatzen da. [[Indarkeria]] eta [[giza eskubideak|giza eskubideen]] urraketa estatuaren helburua lortzearren justifikatzen dira. Horretarako, [[polizia]] lege eta arauetatik kanpo aritzen da. Bestalde, legegintzaren ardura pertsona bakar batean biltzen da. |
||
Estatu totalitarioen adibideak izan dira [[Hirugarren Reicha|Alemania Nazia]] (1933-1945 bitartean) eta [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|Sobietar Batasuna]], [[Iosif Stalin]]en mende (1924-1953 bitartean), biak alderdi bakarrean eta [[lidergo|lider]] karismatiko batean oinarriturik. Bi kasuetan estatuak herriaren erabateko babesa eskuratu zuen bere buruzagiaren bitartez. Baina babes hura ez zen besterik gabe gertatu, komunikabideen eta garraio sistema berrien bultzadaren eraginari esker baizik. |
|||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
||
* [[Autoritarismo]] |
* [[Autoritarismo]] |
||
== Erreferentziak == |
|||
{{ lur | data=2018/3/28}} |
|||
{{commonskat}} |
|||
[[Kategoria:Sistema politikoak]] |
[[Kategoria:Sistema politikoak]] |
||
17:17, 28 martxoa 2018ko berrikusketa
Totalitarismoa politika eta gobernu-sistema da, giza eta gizarteko aspektu guztiak finkatzen dituen ideologia total batean oinarriturik dagoena, eta pertsona eta erakunde guztiak ideologia horren mesedetara jartzea helburu duena.
Diktadura eta despotismoaz haratago, estatu totalitarioek helburu jakin bat izaten dute, industrializazioa edo beste herri bat menderatzea, adibidez, eta estatuaren baliabide guztiak horren mende jartzen dituzte; legezko erakunde politiko guztiak desagertarazi eta guztiz berriak diren beste batzuk ezartzen dituzte, eta ohitura politiko eta judizial guztiak baztertzen dituzte. Hasieran, herritarren partaidetza bultzatzen da, eta geroago nahitaez eskatzen da. Indarkeria eta giza eskubideen urraketa estatuaren helburua lortzearren justifikatzen dira. Horretarako, polizia lege eta arauetatik kanpo aritzen da. Bestalde, legegintzaren ardura pertsona bakar batean biltzen da.
Estatu totalitarioen adibideak izan dira Alemania Nazia (1933-1945 bitartean) eta Sobietar Batasuna, Iosif Stalinen mende (1924-1953 bitartean), biak alderdi bakarrean eta lider karismatiko batean oinarriturik. Bi kasuetan estatuak herriaren erabateko babesa eskuratu zuen bere buruzagiaren bitartez. Baina babes hura ez zen besterik gabe gertatu, komunikabideen eta garraio sistema berrien bultzadaren eraginari esker baizik.
Ikus, gainera
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2018/3/28 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Totalitarismo  |