Friedrich Fröbel: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Biografia_infotaula_automatikoa}} |
{{Biografia_infotaula_automatikoa}} |
||
'''Friedrich Wilhelm August Fröbel''' ([[Oberweissbach]], [[Turingia]], [[Alemania]], [[1782]]ko [[apirilaren 21]]a - [[Marienthal]], Alemania, [[1852]]ko [[ekainaren 21]]a) pedagogoa izan zen, ezaguna adin txikiko [[haur hezkuntza|haurren hezkuntzari]] buruzko teoria garatu zuelako, ''[[kindergarten]]'' edo [[haurreskola]] kontzeptua garatu zuelako, eta hainbat forma geometrikotako [[Fröbel jostailuak]] diseinatu zituelako. [[Johann Heinrich Pestalozzi]]ren eragin handia jaso zuen, eta haur bakoitzaren berezitasuna eta horretara egokitu beharra nabarmendu zituen; aldi berean, langileen haurren hezkuntzaz biziki arduratu zen. Oro har, pedagogia [[humanismo]]z osatzearen aitzindaritzat jo izan da, eta ''[[erromantizismo]]aren pedagogoa'' ere deitu izan zaio. |
|||
== |
== Bizitza == |
||
Turingiako eskualde batean jaio zen(Alemaniako estatu zaharrean), Oberweissbach herrixkan, 1782ko apirilaren 21ean. Sei anai-arrebako txikiena izan zen, aita artzain protestantea zuen, eta ama jaiotzetik bederatzi hilabetera hil zitzaion. Ikasi zuen bere jaiotze-herrian: matematiketa, [[geometria]] eta idazten. 1792an bere osabarekin bizi izan zen Stadt-ilm hirian, eta eskola formalera joan zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Federico Froebel - EcuRed|hizkuntza=es|url=https://www.ecured.cu/Federico_Froebel|aldizkaria=www.ecured.cu|sartze-data=2018-03-29}}</ref> |
|||
1797ko udan |
1797ko udan aitak basozain lanbidea ikastera bidali zuen, eta natura ikertzea bere bizitzako lehentasuna bihurtu zen. Denbora horretan topografia ikasi zuen, geometria, eta lurrak ebaluatzea. |
||
18 urterekin |
18 urterekin sartu zen mineralogia eta [[matematika]] ikastera Jenako Unibertsitatean. Bi urte geroago, basozain lanbidera itzuli zen Bambergen. 1804an Fröbelek Frankfurteko Unibertsitatean arkitektura urte bat ikasi zuen, eta urtebete geroago Frankfurteko Anton Grunerren eskolan irakasten hasi zen. Grunerren iruzkinek ekarrita, Fröbelek [[Johann Pestalozzi]]ren ideiak ezagutu zituen, Suitzara bidaiatu zuen, eta harekin lan egin zuen, [[Yverdon]]en. Denboraldi horretan zehaztu zuen bere bokazioa maisu eta filosofo izatea dela. |
||
1811 |
1811 Fröbel [[Gotingako Unibertsitate]]ra sartu zen, eta Filosofia ikasi zuen. Bost urte geroago, Alemaniako heziketa institutu unibertsala sortu zuen. |
||
<!--ZUZENDU GABE ULERTEZINA DEN ETA ARGITARATU EZIN DEN ZATIA |
|||
Haurtzaroko hezitzaileko alderdi zehatzak lortu zituen Gotinga-ko (1811tako) eta Berlingo (1812tako) unibertsitateetatik eta [[Napoleondar Gerrak|Napoleone]]<nowiki/>n (1814ren) kontrako kanpainaren itzulerara pauso laburraren atzean, halako familiaren zirkunstantzia batzuek bost ilobako heziketan hartzera eraman zutenean. Comenius-eko Ama-Eskolatik Inspirazioa Hartuz, Keilhau Instituto General Alemán sortu zuen hala ere, oso goiz gainbehera etorri zen Heziketako (1816tako). |
Haurtzaroko hezitzaileko alderdi zehatzak lortu zituen Gotinga-ko (1811tako) eta Berlingo (1812tako) unibertsitateetatik eta [[Napoleondar Gerrak|Napoleone]]<nowiki/>n (1814ren) kontrako kanpainaren itzulerara pauso laburraren atzean, halako familiaren zirkunstantzia batzuek bost ilobako heziketan hartzera eraman zutenean. Comenius-eko Ama-Eskolatik Inspirazioa Hartuz, Keilhau Instituto General Alemán sortu zuen hala ere, oso goiz gainbehera etorri zen Heziketako (1816tako). |
||
14. lerroa: | 17. lerroa: | ||
1826 Froebel-en " Gizakiaren heziketa" bere lana argitaratzen du, guztiz geometriko, matematikako eta logiketako 500 zurezko irudiaz konposatutako lana. |
1826 Froebel-en " Gizakiaren heziketa" bere lana argitaratzen du, guztiz geometriko, matematikako eta logiketako 500 zurezko irudiaz konposatutako lana. |
||
1837 Froebel-en [[Kindergarten Cop|kindergarten]] bat ezartzen du Bad Blakenburg-en, Turingian, Alemanian. Eskola honetan lantzen zen jokoekin, kantekin, istorioekin eta eskulanekin. 1840an Gutenberg-en inprimategiaren asmaketako laurehun urteetan ospatzeko, Froebel-ek Alemaniako Kindergaten unibertsala botatzen du. 1843an argitaratzen da “Amaren Kantuak” bere liburua, lehen bizitza-hilabeteetatik estimulatzea umeen zentzumenak bilatzen duten kantetako saila direna. Hurrengo hamar urteetan sortzen dira Alemania osoko berrogeita lau kindergartens baino gehiago eta Mariethal-eko maisu gaitze zentroa. |
1837 Froebel-en [[Kindergarten Cop|kindergarten]] bat ezartzen du Bad Blakenburg-en, Turingian, Alemanian. Eskola honetan lantzen zen jokoekin, kantekin, istorioekin eta eskulanekin. 1840an Gutenberg-en inprimategiaren asmaketako laurehun urteetan ospatzeko, Froebel-ek Alemaniako Kindergaten unibertsala botatzen du. 1843an argitaratzen da “Amaren Kantuak” bere liburua, lehen bizitza-hilabeteetatik estimulatzea umeen zentzumenak bilatzen duten kantetako saila direna. Hurrengo hamar urteetan sortzen dira Alemania osoko berrogeita lau kindergartens baino gehiago eta Mariethal-eko maisu gaitze zentroa.--> |
||
== Pedagogia ideiak == |
|||
== Bere pedagogiaren ideak: == |
|||
{{ |
{{zuzendu}} |
||
* Ikaslea tratatu behar dute bere Jainkoaren seme duintasunaren arabera eta ulermen-giroaren eta askatasunaren barruan. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Egile hau kontuan hartzen dute garapen genetikoko defendatzaile bezala, sostengatzen du haurrak bere etapa guztietan eboluzionatzen duela: [[haurtzaroa]], haurtzaroa, pubertaroa, nerabezaroa eta [[heldutasuna]]. Hauek guztiak bezain garrantzitsuak dira, haietako bakoitzean, ikasketa desberdinetak egiten baitute. Fröbelek umeen heziketa planteatzen du hiru operazio-tipotan. Hauek dira: |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | Egile hau kontuan hartzen dute garapen genetikoko defendatzaile bezala, sostengatzen du haurrak bere etapa guztietan eboluzionatzen duela: [[haurtzaroa]], haurtzaroa, pubertaroa, nerabezaroa eta [[heldutasuna]]. Hauek guztiak bezain garrantzitsuak dira, haietako bakoitzean, ikasketa desberdinetak egiten baitute. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
Egile honen ekarpen nagusiak hurrengoak izan ditzake: |
Egile honen ekarpen nagusiak hurrengoak izan ditzake: |
||
* Heziketa beharrezkoa da, lehen bizitza-urteetatik. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
(askatasuna, ekimena, etab.). |
|||
⚫ | |||
== |
== Erreferentziak == |
||
{{erreferentzia_zerrenda}} |
|||
<references /> |
|||
{{bizialdia|1782ko|1852ko|Frobel, Friedrich}} |
{{bizialdia|1782ko|1852ko|Frobel, Friedrich}} |
01:13, 30 martxoa 2018ko berrikusketa
Friedrich Fröbel | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Oberweissbach (en) , 1782ko apirilaren 21a |
Herrialdea | Schwarzburg-Rudolstadt |
Heriotza | Marienthal (en) , 1852ko ekainaren 21a (70 urte) |
Hobiratze lekua | Schweina (en) |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Louise Fröbel (en) |
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Jenako Unibertsitatea Studio with gloves (en) |
Hizkuntzak | alemana |
Irakaslea(k) | Johann Heinrich Pestalozzi |
Jarduerak | |
Jarduerak | pedagogoa, saiakeragilea, irakaslea, idazlea eta futbolaria |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | kristautasun ortodoxoa |
Friedrich Wilhelm August Fröbel (Oberweissbach, Turingia, Alemania, 1782ko apirilaren 21a - Marienthal, Alemania, 1852ko ekainaren 21a) pedagogoa izan zen, ezaguna adin txikiko haurren hezkuntzari buruzko teoria garatu zuelako, kindergarten edo haurreskola kontzeptua garatu zuelako, eta hainbat forma geometrikotako Fröbel jostailuak diseinatu zituelako. Johann Heinrich Pestalozziren eragin handia jaso zuen, eta haur bakoitzaren berezitasuna eta horretara egokitu beharra nabarmendu zituen; aldi berean, langileen haurren hezkuntzaz biziki arduratu zen. Oro har, pedagogia humanismoz osatzearen aitzindaritzat jo izan da, eta erromantizismoaren pedagogoa ere deitu izan zaio.
Bizitza
Turingiako eskualde batean jaio zen(Alemaniako estatu zaharrean), Oberweissbach herrixkan, 1782ko apirilaren 21ean. Sei anai-arrebako txikiena izan zen, aita artzain protestantea zuen, eta ama jaiotzetik bederatzi hilabetera hil zitzaion. Ikasi zuen bere jaiotze-herrian: matematiketa, geometria eta idazten. 1792an bere osabarekin bizi izan zen Stadt-ilm hirian, eta eskola formalera joan zen.[1]
1797ko udan aitak basozain lanbidea ikastera bidali zuen, eta natura ikertzea bere bizitzako lehentasuna bihurtu zen. Denbora horretan topografia ikasi zuen, geometria, eta lurrak ebaluatzea.
18 urterekin sartu zen mineralogia eta matematika ikastera Jenako Unibertsitatean. Bi urte geroago, basozain lanbidera itzuli zen Bambergen. 1804an Fröbelek Frankfurteko Unibertsitatean arkitektura urte bat ikasi zuen, eta urtebete geroago Frankfurteko Anton Grunerren eskolan irakasten hasi zen. Grunerren iruzkinek ekarrita, Fröbelek Johann Pestalozziren ideiak ezagutu zituen, Suitzara bidaiatu zuen, eta harekin lan egin zuen, Yverdonen. Denboraldi horretan zehaztu zuen bere bokazioa maisu eta filosofo izatea dela.
1811 Fröbel Gotingako Unibertsitatera sartu zen, eta Filosofia ikasi zuen. Bost urte geroago, Alemaniako heziketa institutu unibertsala sortu zuen.
Pedagogia ideiak
Artikulu edo pasarte honek eduki, gramatika, hiztegi edota ortografia akatsak ditu. Lagundu nahi baduzu, zuzendu ezazu. |
- Ikaslea tratatu behar dute bere Jainkoaren seme duintasunaren arabera eta ulermen-giroaren eta askatasunaren barruan.
- Irakaslea ikaslea osotasunean errespetatzera behartuta dago.
- Hezitzaileak agertu behar da, esku malgu, baina irmoarekin, dizipulua gidatzen duen gidari eskarmentudun eta lagun fidela bezala. Ez da gidari bat soilik, baizik eta heziketako subjektu aktiboa ere: ematen du orientazioa jasotzen duela, baina askatasuna uzten du, nahiz eta jarduera proposatu.
- Maisuak gizakiaren garapen gradu desberdinak ezagutu behar ditu bere zeregina arrakastarekin burutzeko: haurtzaroa, gaztaroa,nerabezaroa eta heldutasuna.
Egile hau kontuan hartzen dute garapen genetikoko defendatzaile bezala, sostengatzen du haurrak bere etapa guztietan eboluzionatzen duela: haurtzaroa, haurtzaroa, pubertaroa, nerabezaroa eta heldutasuna. Hauek guztiak bezain garrantzitsuak dira, haietako bakoitzean, ikasketa desberdinetak egiten baitute. Fröbelek umeen heziketa planteatzen du hiru operazio-tipotan. Hauek dira:
- Ekintza, jarduerak.
- Jokoa, jokoak.
- Lana, zereginak.[2]
Lehen hezitzailea da jostailuari eta jarduerari ludikoaria garrantzia ematen diena. Fröbelek, jokoaren bitartez, umeek gauzen esanahia ikasten dutela pentsatzen du. Eraikuntza-blokeak lantzen ditu, objektu guztiak bere sormena garatu ahal duelako.
Egile honen ekarpen nagusiak hurrengoak izan ditzake:
- Heziketa beharrezkoa da, lehen bizitza-urteetatik.
- Haurra ona da izatez.
- Emakumeen papera garrantzitsua da umeen heziketan.
- Fröbel lehen pedagogoa izan zen curriculum malgua garatzean (askatasuna, ekimena, etab.).
- Lehentasuna jokoa eta jarduera da.
Erreferentziak
- ↑ (Gaztelaniaz) «Federico Froebel - EcuRed» www.ecured.cu (Noiz kontsultatua: 2018-03-29).
- ↑ (Gaztelaniaz) Miranda, Iván Pérez. (2015). Principales pensadores de la educación infantil. (Noiz kontsultatua: 2018-03-29).