Euskal herrizaletasun: berrikuspenen arteko aldeak
Euskal Nabarrismoa deiturapena gehitu. |
t zuzentzailea pasatzea (eta ez dago «Euskal Nabarrismoa» artikulurik) |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
'''Baskismoa''' ([[gaztelania]]zko ''vasquismo'' hitzetik eratorria) [[Euskal Herria]] edo [[Euskadi]] nahiz [[euskal herritar]] kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzaio. [[Euskaltzaletasun]]ak [[euskara]], eta |
'''Baskismoa''' ([[gaztelania]]zko ''vasquismo'' hitzetik eratorria) [[Euskal Herria]] edo [[Euskadi]] nahiz [[euskal herritar]] kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzaio. [[Euskaltzaletasun]]ak [[euskara]], eta oro har euskal kulturarekiko, konpromisoa eta zaletasuna oso modu zehatzean adierazten dituen bitartean, baskismoak praktikan horietatik harago eta teorikoki modu zabalagoan Euskal Herriko [[erdal]] kultura eta hizkuntzekiko atxikimendua ere euskara eta euskal kulturaren parekide ditu. |
||
[[Kultura]], [[gizarte]]a, [[arte]]a, [[musika]], [[zinema]], [[historia]] eta [[politika]]n bai eta euskaldutasuna ukitzen duen edozein gaietan sustraitua dagoen mugimendua edota pentsamoldea da. |
[[Kultura]], [[gizarte]]a, [[arte]]a, [[musika]], [[zinema]], [[historia]] eta [[politika]]n bai eta euskaldutasuna ukitzen duen edozein gaietan sustraitua dagoen mugimendua edota pentsamoldea da. |
||
Berez, [[1980ko hamarkada]]tik aurrera [[gaztelania]]z soilik erabiltzen den hitza da (''vasquista'' hitzak beste garaietako esan nahi berdineko gaztelaniazko ''vascófilo'', ''vascólogo'', ''euscariano'', ''euscalerriaco'' edota ''euscaro'' eta abar bezalako hitzak alboraturik), euskaraz [[euskaltzaletasun]]a erabiltzen baita, ziurrenik [[Katalunia]]n [[XIX. mendea]]n sortu eta geroztik indar handia duen [[katalanismo]]aren parekide izan |
Berez, [[1980ko hamarkada]]tik aurrera [[gaztelania]]z soilik erabiltzen den hitza da (''vasquista'' hitzak beste garaietako esan nahi berdineko gaztelaniazko ''vascófilo'', ''vascólogo'', ''euscariano'', ''euscalerriaco'' edota ''euscaro'' eta abar bezalako hitzak alboraturik), euskaraz [[euskaltzaletasun]]a erabiltzen baita, ziurrenik [[Katalunia]]n [[XIX. mendea]]n sortu eta geroztik indar handia duen [[katalanismo]]aren parekide izan nahirik sortua. |
||
Hitz hau bere hiztegian jasoa duen munduko akademia bakarra [[Espainiako Errege Akademia]] da, bere hiztegian jartzen duenez Euskal Herria eta euskal herritar kulturarekiko atxikimendua adierazteko nahiz gaztelaniak euskaratik jaso dituen euskal hitzak izendatzeko gaztelaniaz erabiltzen den hitza omen da. |
Hitz hau bere hiztegian jasoa duen munduko akademia bakarra [[Espainiako Errege Akademia]] da, bere hiztegian jartzen duenez Euskal Herria eta euskal herritar kulturarekiko atxikimendua adierazteko nahiz gaztelaniak euskaratik jaso dituen euskal hitzak izendatzeko gaztelaniaz erabiltzen den hitza omen da. |
||
| 10. lerroa: | 10. lerroa: | ||
Baskismoa [[eusko abertzaletasun|alderdi abertzaleez]] gain abertzaleak ez diren alderdiek ere euren historian zehar bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da, esate baterako, [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n [[Ezker Batua]], [[Ahal Dugu]] edota [[PSE]] alderdiek (azken honetan [[Jesus Egiguren]], [[Odon Elorza]] edo [[Gemma Zabaleta]] politikariak nabarmentzen dira). |
Baskismoa [[eusko abertzaletasun|alderdi abertzaleez]] gain abertzaleak ez diren alderdiek ere euren historian zehar bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da, esate baterako, [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n [[Ezker Batua]], [[Ahal Dugu]] edota [[PSE]] alderdiek (azken honetan [[Jesus Egiguren]], [[Odon Elorza]] edo [[Gemma Zabaleta]] politikariak nabarmentzen dira). |
||
Aldiz, [[Nafarroako Foru Erkidegoa]]n, [[PSN]]ek kontraesan garbian [[UPN]] eta [[Nafarroako Alderdi Popularra|NPP]]ren [[nabarrismo|eskuindar nabarrismoa]]ren eraginez edo presiopean [[1970eko hamarkada]]ko amaieran erakutsi zuen hasierako baskismoaren aldeko jarrerari muzin egin dio, eta [[Geroa Bai]] ([[Nafarroa Bai]]), [[EH Bildu]], [[Eusko Alkartasuna]], [[EAJ]], [[Aralar (alderdia)|Aralar]], [[Batzarre]], [[Ahal Dugu]] edota [[Nafarroako Ezker Batua]] izan dira [[nabarrismo|nabarrismo aurrerakoia]] eta baskismoa uztartu dituzten alderdiak. Salbuespen gisa, [[CDN]] alderdia legoke, [[1990eko hamarkada]]n arrakasta |
Aldiz, [[Nafarroako Foru Erkidegoa]]n, [[PSN]]ek kontraesan garbian [[UPN]] eta [[Nafarroako Alderdi Popularra|NPP]]ren [[nabarrismo|eskuindar nabarrismoa]]ren eraginez edo presiopean [[1970eko hamarkada]]ko amaieran erakutsi zuen hasierako baskismoaren aldeko jarrerari muzin egin dio, eta [[Geroa Bai]] ([[Nafarroa Bai]]), [[EH Bildu]], [[Eusko Alkartasuna]], [[EAJ]], [[Aralar (alderdia)|Aralar]], [[Batzarre]], [[Ahal Dugu]] edota [[Nafarroako Ezker Batua]] izan dira [[nabarrismo|nabarrismo aurrerakoia]] eta baskismoa uztartu dituzten alderdiak. Salbuespen gisa, [[CDN]] alderdia legoke, [[1990eko hamarkada]]n arrakasta handirik gabe bi multzoen artean kokatzen saiatu zen alderdia. |
||
== Ikus gainera == |
== Ikus gainera == |
||
| 16. lerroa: | 16. lerroa: | ||
* [[Nabarrismo]]a |
* [[Nabarrismo]]a |
||
* [[Eusko abertzaletasun]]a |
* [[Eusko abertzaletasun]]a |
||
* Euskal Nabarrismoa |
|||
[[Kategoria:Euskal Herriko politika]] |
[[Kategoria:Euskal Herriko politika]] |
||
17:19, 17 maiatza 2018ko berrikusketa
Baskismoa (gaztelaniazko vasquismo hitzetik eratorria) Euskal Herria edo Euskadi nahiz euskal herritar kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzaio. Euskaltzaletasunak euskara, eta oro har euskal kulturarekiko, konpromisoa eta zaletasuna oso modu zehatzean adierazten dituen bitartean, baskismoak praktikan horietatik harago eta teorikoki modu zabalagoan Euskal Herriko erdal kultura eta hizkuntzekiko atxikimendua ere euskara eta euskal kulturaren parekide ditu.
Kultura, gizartea, artea, musika, zinema, historia eta politikan bai eta euskaldutasuna ukitzen duen edozein gaietan sustraitua dagoen mugimendua edota pentsamoldea da.
Berez, 1980ko hamarkadatik aurrera gaztelaniaz soilik erabiltzen den hitza da (vasquista hitzak beste garaietako esan nahi berdineko gaztelaniazko vascófilo, vascólogo, euscariano, euscalerriaco edota euscaro eta abar bezalako hitzak alboraturik), euskaraz euskaltzaletasuna erabiltzen baita, ziurrenik Katalunian XIX. mendean sortu eta geroztik indar handia duen katalanismoaren parekide izan nahirik sortua.
Hitz hau bere hiztegian jasoa duen munduko akademia bakarra Espainiako Errege Akademia da, bere hiztegian jartzen duenez Euskal Herria eta euskal herritar kulturarekiko atxikimendua adierazteko nahiz gaztelaniak euskaratik jaso dituen euskal hitzak izendatzeko gaztelaniaz erabiltzen den hitza omen da.
Politikan
Baskismoa alderdi abertzaleez gain abertzaleak ez diren alderdiek ere euren historian zehar bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da, esate baterako, Euskal Autonomia Erkidegoan Ezker Batua, Ahal Dugu edota PSE alderdiek (azken honetan Jesus Egiguren, Odon Elorza edo Gemma Zabaleta politikariak nabarmentzen dira).
Aldiz, Nafarroako Foru Erkidegoan, PSNek kontraesan garbian UPN eta NPPren eskuindar nabarrismoaren eraginez edo presiopean 1970eko hamarkadako amaieran erakutsi zuen hasierako baskismoaren aldeko jarrerari muzin egin dio, eta Geroa Bai (Nafarroa Bai), EH Bildu, Eusko Alkartasuna, EAJ, Aralar, Batzarre, Ahal Dugu edota Nafarroako Ezker Batua izan dira nabarrismo aurrerakoia eta baskismoa uztartu dituzten alderdiak. Salbuespen gisa, CDN alderdia legoke, 1990eko hamarkadan arrakasta handirik gabe bi multzoen artean kokatzen saiatu zen alderdia.