Wittelsbacheko etxea: berrikuspenen arteko aldeak
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Wittelsbach Arms.svg|thumb|260px| |
[[Fitxategi:Wittelsbach Arms.svg|thumb|260px|eskuinera|Wittelsbacheko etxearen harmarria.]] |
||
'''Wittelsbacheko etxea''' germaniar [[noblezia|noble]] familia izan zen, [[1180]]tik [[1918]]ra [[Bavaria]]ko eta [[Palatinatua|Palatinatuko]] agintari izan zena. [[Suabia (Bavariako eskualdea)|Suabiako]] [[Aichach]] herritik hurbil zegoen Wittelsbacheko gaztelutik dator izena<ref>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/646218/House-of-Wittelsbach House of Wittelsbach] Global.britannica.com</ref>. |
'''Wittelsbacheko etxea''' germaniar [[noblezia|noble]] familia izan zen, [[1180]]tik [[1918]]ra [[Bavaria]]ko eta [[Palatinatua|Palatinatuko]] agintari izan zena. [[Suabia (Bavariako eskualdea)|Suabiako]] [[Aichach]] herritik hurbil zegoen Wittelsbacheko gaztelutik dator izena<ref>[http://global.britannica.com/EBchecked/topic/646218/House-of-Wittelsbach House of Wittelsbach] Global.britannica.com</ref>. |
||
| 5. lerroa: | 5. lerroa: | ||
[[1124]]an Scheyerneko konde Oton V.ak bere familiaren egoitza Wittelsbacheko gazteluan finkatu zuen, eta hartatik hartu zuen izena familiak. Oton VI.a Bavariako konde izan zen (Oton I.a Bavariakoa); [[1214]]an [[Oton II.a Bavariakoa]]k [[Renania-Palatinatua]] eskuratu zuten ezkontza bidez, eta hala hasi zen Wittelsbacheko etxearen erresuma zabaltzen. [[1329]]an, [[Paviako Ituna]]ren bidez, Wittelsbacheko etxearen lurrak bereizi ziren, eta bi adar sortu ziren: Bavariakoa eta [[Palatinatua|Palatinatukoa]]. |
[[1124]]an Scheyerneko konde Oton V.ak bere familiaren egoitza Wittelsbacheko gazteluan finkatu zuen, eta hartatik hartu zuen izena familiak. Oton VI.a Bavariako konde izan zen (Oton I.a Bavariakoa); [[1214]]an [[Oton II.a Bavariakoa]]k [[Renania-Palatinatua]] eskuratu zuten ezkontza bidez, eta hala hasi zen Wittelsbacheko etxearen erresuma zabaltzen. [[1329]]an, [[Paviako Ituna]]ren bidez, Wittelsbacheko etxearen lurrak bereizi ziren, eta bi adar sortu ziren: Bavariakoa eta [[Palatinatua|Palatinatukoa]]. |
||
Lurraldearen lehen zatiketa hartatik aurrera zatiketa eta gorabehera ugari izan ziren; besteak beste, [[XVI. mendea]]n Palatinatuko adarra [[Erreforma protestantea|Erreforma Protestantearen]] alde agertu zen, eta Bavariakoak berriz [[katolizismo|katoliko]] jarraitu zuen. [[XVIII. mendea]]n, ordea, bi adarrek bat egin zuten. [[Karlos Teodoro Bavariakoa|Karlos Teodorok]] Palatinatua eta Bavaria jaso zituen, eta Wittelsbacheko etxearen ondasun guztiak haren ondorengo [[Maximiliano I.a Josef Bavariakoa|Maximiliano I.a Josefen]] esku geratu ziren [[1799]]an. |
Lurraldearen lehen zatiketa hartatik aurrera zatiketa eta gorabehera ugari izan ziren; besteak beste, [[XVI. mendea]]n Palatinatuko adarra [[Erreforma protestantea|Erreforma Protestantearen]] alde agertu zen, eta Bavariakoak berriz [[katolizismo|katoliko]] jarraitu zuen. [[XVIII. mendea]]n, ordea, bi adarrek bat egin zuten. [[Karlos Teodoro Bavariakoa|Karlos Teodorok]] Palatinatua eta Bavaria jaso zituen, eta Wittelsbacheko etxearen ondasun guztiak haren ondorengo [[Maximiliano I.a Josef Bavariakoa|Maximiliano I.a Josefen]] esku geratu ziren [[1799]]an. |
||
Oro har, [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ri leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; [[Brandenburgo]]ko ([[1323]]-[[1373]]), [[Bohemia]]ko ([[1619]]-[[1620]]) eta [[Suedia]]ko ([[1654]]-[[1718]]) errege izan ziren, eta [[Maximiliano I.a Josef Bavariakoa|Maximiliano Josef I.ari]] errege titulua eman zion [[Napoleon Bonaparte|Napoleonek]], [[Luis III.a Bavariakoa|Luis III.ak]] [[1918]]an abdikatu zuen arte gorde zutena. |
Oro har, [[Germaniako Erromatar Inperio Santua]]ri leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; [[Brandenburgo]]ko ([[1323]]-[[1373]]), [[Bohemia]]ko ([[1619]]-[[1620]]) eta [[Suedia]]ko ([[1654]]-[[1718]]) errege izan ziren, eta [[Maximiliano I.a Josef Bavariakoa|Maximiliano Josef I.ari]] errege titulua eman zion [[Napoleon Bonaparte|Napoleonek]], [[Luis III.a Bavariakoa|Luis III.ak]] [[1918]]an abdikatu zuen arte gorde zutena. |
||
12:39, 23 maiatza 2018ko berrikusketa
Wittelsbacheko etxea germaniar noble familia izan zen, 1180tik 1918ra Bavariako eta Palatinatuko agintari izan zena. Suabiako Aichach herritik hurbil zegoen Wittelsbacheko gaztelutik dator izena[1].
Historia
1124an Scheyerneko konde Oton V.ak bere familiaren egoitza Wittelsbacheko gazteluan finkatu zuen, eta hartatik hartu zuen izena familiak. Oton VI.a Bavariako konde izan zen (Oton I.a Bavariakoa); 1214an Oton II.a Bavariakoak Renania-Palatinatua eskuratu zuten ezkontza bidez, eta hala hasi zen Wittelsbacheko etxearen erresuma zabaltzen. 1329an, Paviako Itunaren bidez, Wittelsbacheko etxearen lurrak bereizi ziren, eta bi adar sortu ziren: Bavariakoa eta Palatinatukoa.
Lurraldearen lehen zatiketa hartatik aurrera zatiketa eta gorabehera ugari izan ziren; besteak beste, XVI. mendean Palatinatuko adarra Erreforma Protestantearen alde agertu zen, eta Bavariakoak berriz katoliko jarraitu zuen. XVIII. mendean, ordea, bi adarrek bat egin zuten. Karlos Teodorok Palatinatua eta Bavaria jaso zituen, eta Wittelsbacheko etxearen ondasun guztiak haren ondorengo Maximiliano I.a Josefen esku geratu ziren 1799an.
Oro har, Germaniako Erromatar Inperio Santuari leial izan zen Wittelsbacheko etxea, eta horri esker titulu ugari eskuratu ahal izan zituen; Brandenburgoko (1323-1373), Bohemiako (1619-1620) eta Suediako (1654-1718) errege izan ziren, eta Maximiliano Josef I.ari errege titulua eman zion Napoleonek, Luis III.ak 1918an abdikatu zuen arte gorde zutena.
Erreferentziak
- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ House of Wittelsbach Global.britannica.com
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Wittelsbacheko etxea  |