Gimnospermo: berrikuspenen arteko aldeak
t robota Erantsia {{HezkuntzaPrograma}} |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
{{taxotaula automatikoa |
{{taxotaula automatikoa |
||
| name = Gimnospermoak |
| name = Gimnospermoak |
||
⚫ | |||
| fossil range = {{fosilaren garaia|Devoniar|gaur egun}} |
| fossil range = {{fosilaren garaia|Devoniar|gaur egun}} |
||
⚫ | |||
| subdivision ranks = Dibisioak |
| subdivision ranks = Dibisioak |
||
| subdivision |
| subdivision |
||
11. lerroa: | 11. lerroa: | ||
[[Gnetophyta]] - ''Gnetum, Ephedra, Welwitschia'' |
[[Gnetophyta]] - ''Gnetum, Ephedra, Welwitschia'' |
||
}} |
}} |
||
'''Gimnospermoak''' ('''Gymnospermae''') [[hazi]]ak sortzen dituen [[landare]]en talde bat da. [[Pinu]]ak, [[izei]]ak, [[laritz|alertzeak]], [[altzifre]]ak, [[ginkgo]]ak, etab. gimnospermoak dira. Izena [[antzinako greziera]]tik dator, {{lang|grc|γυμνόσπερμος}} (''γυμνός'' "gymnos", ''biluzik'' eta σπέρμα "sperma" ''[[hazi]]'') eta "hazi biluziak" esan nahi du. Izena datorkio bere haziak ([[obulu]]ak) ez daudelako inguraturik fruitu batekin. Hazi horiek inguraturik ez izateak [[Angiospermo]]ekin kontrajartzen ditu, [[obulutegi (botanika)|obulutegi]] baten barruan dituen taldeak. Gimnospermoen haziek, batzuetan, [[pinaburu]]ak sortzen dituzte, baina beste batzuetan haziak bakarka aletzen dira, ''[[Torreya]]'' edo ''[[Ginkgo]]'' generoetan bezala<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Gymnosperms (Conifers, cycads and allies) — The Plant List|hizkuntza=en|url=http://www.theplantlist.org/browse/G/|aldizkaria=www.theplantlist.org|sartze-data=2018-05-30}}</ref>. |
|||
'''Gimnospermoak''' (''Gymnospermae'', [[greziera]]tik γυμνόσπερμος, ''[[hazi]] biluziak'') [[landare]]en talde bat da. |
|||
Gimnospermoek eta angiospermoek, elkarrekin, [[fanerogamo]] edo espermatofitoen taldea osatzen dute, hau da, haziak dituzten landareak. Gimnospermoen barruan sei filum edo dibisio daude. [[Cycadophyta]], [[Ginkgophyta]], [[Gnetophyta]] eta [[Pinophyta]] taldeak gaur egungo ordezkariak dira; [[Pteridospermales]] eta [[Cordaitales]] filumak dagoeneko desagertuta daude<ref>{{Erreferentzia|izena=Evert, Ray|abizena=Franklin,|izenburua=Raven Biology of plants|url=https://www.worldcat.org/oclc/781446671|edizioa=Eighth edition|isbn=9781429219617|pmc=781446671}}</ref>. |
|||
[[Pinu]]ak, [[izei]]ak, [[laritz|alertzeak]], [[altzifre]]ak, [[ginkgo]]ak, etab gimnospermoak dira. |
|||
Gimnospermoen talderik ugariena [[konifera]]k dira (pinuak, altzifreak eta ahaideak), ondoren [[zikada]]k, [[Gnetophita]] eta, azkenik espezie bakarra den ''[[Ginkgo biloba]]''. |
|||
Sustraietan hainbat [[onddo]]rekin elkarteak osatzen dituzte, [[mikorriza]]ren forman ''[[Pinus]]'' generoan. [[Nitrogeno]]a finkatzen laguntzen duten [[zianobakterio]]ekin elkartea osatzen dute ''[[Cycas]]'' generoan, [[sustrai koraloide]] deituriko sustrai txikien forman. |
|||
== Ezaugarriak == |
== Ezaugarriak == |
||
23. lerroa: | 27. lerroa: | ||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
||
⚫ | |||
== Erreferentziak == |
|||
{{erreferentzia zerrenda|1}} |
|||
== Kanpo loturak == |
|||
⚫ | |||
{{commonskat}} |
|||
{{TaxoiDatubaseak}} |
{{TaxoiDatubaseak}} |
||
19:20, 30 maiatza 2018ko berrikusketa
Gimnospermo | |
---|---|
Devoniar-gaur egun | |
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Plantae |
Dibisioa | Gymnospermae |
Dibisioak |
Gimnospermoak (Gymnospermae) haziak sortzen dituen landareen talde bat da. Pinuak, izeiak, alertzeak, altzifreak, ginkgoak, etab. gimnospermoak dira. Izena antzinako grezieratik dator, γυμνόσπερμος (γυμνός "gymnos", biluzik eta σπέρμα "sperma" hazi) eta "hazi biluziak" esan nahi du. Izena datorkio bere haziak (obuluak) ez daudelako inguraturik fruitu batekin. Hazi horiek inguraturik ez izateak Angiospermoekin kontrajartzen ditu, obulutegi baten barruan dituen taldeak. Gimnospermoen haziek, batzuetan, pinaburuak sortzen dituzte, baina beste batzuetan haziak bakarka aletzen dira, Torreya edo Ginkgo generoetan bezala[1].
Gimnospermoek eta angiospermoek, elkarrekin, fanerogamo edo espermatofitoen taldea osatzen dute, hau da, haziak dituzten landareak. Gimnospermoen barruan sei filum edo dibisio daude. Cycadophyta, Ginkgophyta, Gnetophyta eta Pinophyta taldeak gaur egungo ordezkariak dira; Pteridospermales eta Cordaitales filumak dagoeneko desagertuta daude[2].
Gimnospermoen talderik ugariena koniferak dira (pinuak, altzifreak eta ahaideak), ondoren zikadak, Gnetophita eta, azkenik espezie bakarra den Ginkgo biloba.
Sustraietan hainbat onddorekin elkarteak osatzen dituzte, mikorrizaren forman Pinus generoan. Nitrogenoa finkatzen laguntzen duten zianobakterioekin elkartea osatzen dute Cycas generoan, sustrai koraloide deituriko sustrai txikien forman.
Ezaugarriak
- Hazi biluzia, eta ez dute albumenik
- Perikarporik gabeak
- Ezkata baten gainean hazten diren obuluak
- Gehienetan zurezkoak eta hostoiraunkorrak dira eta estrobilo ar eta emeak beti bananduta daude.
- Kotiledoi-kopurua 2 eta 12 bitartekoa da.
Ikus, gainera
Erreferentziak
- ↑ (Ingelesez) «Gymnosperms (Conifers, cycads and allies) — The Plant List» www.theplantlist.org (Noiz kontsultatua: 2018-05-30).
- ↑ Franklin,, Evert, Ray. Raven Biology of plants. (Eighth edition. argitaraldia) ISBN 9781429219617. PMC 781446671..
Kanpo loturak
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gimnospermo |