Daniel Chavarría

{{{izena}}}

Datu pertsonalak
Jaio	{{{jaiotza data}}}
	{{{jaiotza hiria}}}

Daniel Edmundo Chavarría Bastélica (San José de Mayo, 1933ko azaroaren 23a - Habana, 2018ko apirilaren 6a) idazle uruguaitarra 1969tik Kuba bizi zen erbesteratua. Haren familiak jatorri euskalduna zuen.

Biografia

Chavarríak, haren hitzetan, Uruguain jaiotako idazle kubatarra, uhartera ihes egin behar izan zuen 1969an eta han bizi zen hil arte. Ihes egiteko Bogotan hegazkin bat bahitu behar izan zuen polizia atzetik zuelako. Bost hizkuntza hitz egin zuen eta, horregatik, 1975tik 1986ra itzultzaile bezala lan egin zuen Instituto Cubano del Libro erakundean. Halaber, latin, greziera eta literatura klasikoa Habanako Unibertsitatean irakatsi zuen. Bere ospe nagusia polizia eleberriei esker zabaldu da baina oso obra ugari du: gidoiak, ipuinak, testu liburuak... Eleberrian ere genero pikareskoa eta historikoa landu zituen baita. 85 urtekin hil zen.

Obrak

Euskal Herrian Chavarríaren eleberri batzuk Txalaparta argitaletxea plazaratu ditu.

Eleberriak

• 1978 - Joy
• 1983 - Completo Camagüey (Justo Vascorekin)
• 1984 - La sexta isla (2016an berreagitaratuta)
• 1986 - Primero muerto (Justo Vascorekin)
• 1991 - Allá ellos
• 1993 - El ojo de Cibeles edo El ojo Dyndimenio
• 1994 - Adiós muchachos. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
• 1994 - Contracandela (Justo Vascorekin)
• 1999 - Aquel año en Madrid
• 2001 - El rojo en la pluma del loro
• 2004 - Viudas de sangre
• 2004 - Una pica en Flandes. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
• 2005 - Príapos edo Lo que dura dura. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
• 2013 - La piedra de rapé
• 2013 - Yo soy el Rufo y no me rindo (Raúl Sendici buruzko eleberri biografikoa). Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.
• 2017 - El último room service

Beste lanak

• Presencia Latinoamericana
• Cuba (Justo Vascorekin)
• Judozhestoemmaya
• Manual de Latín III-IV
• Voces del silencio (Uruguaiko erbesteratuen antologia)
• Desde la soledad y la esperanza
• 2009 - Y el mundo sigue andando (Memoriak)
• 2010 - El aguacate y la virtud (Ipuina)
• 2012 - Cuentos para ser oídos

Itzulpenak

• Johanes Urzidil: El oro de Caramablú. Txalaparta argitaletxeak argitaratuta.

Sariak

• Joy (1978):
  • Iraultzaren Urtemugaren Saria, Habana, 1975.
  • Capitán San Luis Saria, 70. hamarkadan Kuban argitaratutako eleberri poliziako onenari.

• La sexta isla (1984):
  • Kritikaren saria, Habana, Kultura Ministerioak emana.

• Allá ellos (1991):
  • Dashiell Hammett saria, Gijón, 1992, 1991ko gaztelaniaz idatzitako eleberri poliziako onenari.

• El ojo de Cibeles (1993):
  • Razón de Ser saria Kuba 1987.
  • Planeta-Joaquín Mortiz saria, Mexiko, 1993.
  • Hezkuntza eta Kultura saria, Montevideo, 1994.
  • Ennio Flaiano saria, Pescara, 1998, Italian 1997an europear ez den egile baten eleberri onenari.
  • Kritika saria, Habana, Kultura Ministerioak emana.

• Adiós muchachos (1994):
  • Edgar Allan Poe saria, New York, 2002, Mystery Writers of Americak Ameriketako Estatu Batuetan 2001 argitaratutako eleberri poliziako onenari.
• 'El rojo en la pluma del loro (2001):
  • Casa de las Américas saria, Habana, 2000.
  • Kritika saria, Habana, Kultura Ministerioak emana.

• Viudas de sangre (2004):
  • Premio Alejo Carpentier, La Habana, 2004.

• Príapos (2005):
  • Camilo José Cela saria, 2005, Palma Mallorcakoa, 2005.

• Kubako Literatura Sari Nazionala 2010ean.

Kanpo loturak

• (Gaztelaniaz):Nobela Beltza Kuban.
• (Gaztelaniaz):Daniel Chavarríaren artikuluak.
• (Gaztelaniaz):Artikulu nekrologikoa.

• Datuak: Q1160325
• Multimedia: Daniel Chavarría / Q1160325