Lyon: berrikuspenen arteko aldeak

Aldatu loturak
Koordenatuak: 45°45′32″N 4°50′29″E / 45.7589°N 4.8414°E / 45.7589; 4.8414
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-thumb|right +thumb)
t Lyongo udal webguneko URLan hobekuntza ñimiño bat
13. lerroa: 13. lerroa:
| sorrera = ''Lugdunum'' [[Antzinako Erroma|erromatar]] hiria
| sorrera = ''Lugdunum'' [[Antzinako Erroma|erromatar]] hiria
| herritarra = Lyondar
| herritarra = Lyondar
| web = http://www.lyon.fr
| web = https://www.lyon.fr
| oharrak =
| oharrak =
}}
}}
468. lerroa: 468. lerroa:
* {{Banderaikur|Italia}} [[Milan]], Italia <small>''(1966)''<ref name="Lyon"/><ref name="Milan">{{Erreferentzia|url=http://www.comune.milano.it/portale/wps/portal/CDM?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/ContentLibrary/In%20Comune/In%20Comune/Citt%20Gemellate|izenburua=''Milano – Città Gemellate''|egilea=2008 Municipality of Milan (Comune di Milano)}}</ref></small>
* {{Banderaikur|Italia}} [[Milan]], Italia <small>''(1966)''<ref name="Lyon"/><ref name="Milan">{{Erreferentzia|url=http://www.comune.milano.it/portale/wps/portal/CDM?WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/ContentLibrary/In%20Comune/In%20Comune/Citt%20Gemellate|izenburua=''Milano – Città Gemellate''|egilea=2008 Municipality of Milan (Comune di Milano)}}</ref></small>
* {{Banderaikur|Bielorrusia}} [[Minsk]], Bielorrusia <small>''(1976)''<ref name="Lyon"/><ref name="Minsk">{{Erreferentzia|url=http://minsk.gov.by/cgi-bin/org_ps.pl?k_org=3604&mode=doc&doc=3604_2_a&lang=eng|izenburua=''Twin towns of Minsk''|egilea=2008 The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee}}</ref></small>
* {{Banderaikur|Bielorrusia}} [[Minsk]], Bielorrusia <small>''(1976)''<ref name="Lyon"/><ref name="Minsk">{{Erreferentzia|url=http://minsk.gov.by/cgi-bin/org_ps.pl?k_org=3604&mode=doc&doc=3604_2_a&lang=eng|izenburua=''Twin towns of Minsk''|egilea=2008 The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee}}</ref></small>
* {{Banderaikur|Kanada}} [[Montreal]], Kanada<small>''(1979)''<ref name="Lyon"/><ref>{{Erreferentzia|url=http://www.lyon.fr/vdl/sections/en/villes_partenaires/villes_partenaires_2/?aIndex=1 |izenburua=Montreal partner city |egilea=Lyon.fr}}</ref></small>
* {{Banderaikur|Kanada}} [[Montreal]], Kanada<small>''(1979)''<ref name="Lyon"/><ref>{{Erreferentzia|url=https://www.lyon.fr/vdl/sections/en/villes_partenaires/villes_partenaires_2/?aIndex=1 |izenburua=Montreal partner city |egilea=Lyon.fr}}</ref></small>
* {{Flagicon|Suedia}} [[Göteborg]], Suedia
* {{Flagicon|Suedia}} [[Göteborg]], Suedia
||
||
486. lerroa: 486. lerroa:
== Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
{{commonskat}}
* {{fr}}[http://www.lyon.fr Lyongo udal webgunea]
* {{fr}}[https://www.lyon.fr Lyongo udal webgunea]


{{Gizateriaren ondarea Frantzian}}
{{Gizateriaren ondarea Frantzian}}

19:47, 17 abuztua 2018ko berrikusketa

Lyon
 Auvernia-Rodano-Alpeak
Lyon hiriko hainbat irudi.
Administrazioa
Estatua Frantzia
Eskualdea Auvernia-Rodano-Alpeak
MetropoliaLyongo Metropolia (69M)
BarrutiaLyongo barrutia (hiriburua)
Izen ofizialaLyon
AlkateaGrégory Doucet
INSEE kodea69123
Postakodea69001, 69002, 69003, 69004, 69005, 69006, 69007, 69008 eta 69009
Demografia
Biztanleria522.250 (2021eko urtarrilaren 1a)
22 (2021eko urtarrilaren 1a)/(2020ko urtarrilaren 1a)
AglomerazioaLyon Handia
Eremua47,87 km²
Dentsitatea9.866,95 bizt/km2
Kokapena
Koordenatuak45°45′32″N 4°50′29″E / 45.7589°N 4.8414°E / 45.7589; 4.8414
Lyon is located in Frantzia
Lyon
Lyon
Lyon (Frantzia)
Altuera173 m
MugakideakOullins, Pierre-Bénite, Saint-Cyr-au-Mont-d'Or, Saint-Didier-au-Mont-d'Or, Saint-Fons, Sainte-Foy-lès-Lyon, Tassin-la-Demi-Lune, Vénissieux, Villeurbanne, Bron, Caluire-et-Cuire, Champagne-au-Mont-d'Or, Collonges-au-Mont-d'Or, Écully, Francheville, La Mulatière eta Oullins-Pierre-Bénite (en) Itzuli
Informazio gehigarria
SorreraLugdunum erromatar hiria
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakJeriko, Leipzig, Łódź, Varna, Birmingham, Milan, Frankfurt am Main, Saint Louis, Guangzhou, Beer-Xeva, Minsk, Yokohama, Craiova, San Petersburgo, Manila, Erevan, Beirut, Curitiba, Alepo, Mykolaiv, Pécs, Kutaisi, Göteborg udalerria, Samarkanda, Košice, Uagadugu, Kiev, Ho Chi Minh Hiria, Bălți eta Setif
https://www.lyon.fr

Lyon Auvernia-Rhône-Alpeak eskualdeko eta Lyongo Metropoliko (69M) hiriburua da, Rodano (Rhône) eta Saona ibaien lotunean kokatua. Biztanle kopuruari dagokionez estatuko hirugarren hiria da, Paris eta Marseillaren atzetik, baina hiri ingurune guztia kontutan hartuta bigarrena, 2.118.132 biztanleriarekin.

Erromatar garaian Galiako hiriburua izan zen, Erdi Aroan hiri komertzial bilakatuko zena eta XIX. mendean lehenengo mailako finantza tokia. Zeta produkzio monopolioarekin lehenengo eta ondoren ehungintza eta industria kimikoarekin bizkortu zen ekonomia. Gaur egun industria kimikoan, farmazeutikoan eta bioteknologikoan espezializatutako hiria dugu.

Horretaz gain Frantziako bigarren hiri unibertsitarioa da, 120.000 ikasle inguru izaten ditu urtero, hiru unibertsitate eta hamaika ingeniaritza eta eskolatan banatuak. Ondare historikoa eta arkitektonikoa ere ezin dugu ahaztu, UNESCOk Gizateriaren Ondare izendatua du hiriaren parte zabal bat.

Erakunde internazional batzuk ere bertan dute egoitza, Interpol, Euronews eta Minbiziaren Ikerketarako Nazioarteko Agentziak besteak beste.

Lyongo teilatu eta tximinien ikuspegia

Historia

K. a. 43. urtean sortua izan zen Lyon Fourviere mendixkan, Lugdunum izeneko kolonia erromatar bezala, Julio Cesarren ordezkari militarra zen Lucius Munatius Plancusen eskutik. Bertan zeltiarren gotorleku bat zegoen, Lug[o]dunon izeneko Lugus jainko zeltiarra, “argia” y dúnon “kastroa”).

Klima

    Datu klimatikoak (Lyon)    
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 17.9 21.9 25.7 30.1 34.2 38.4 39.8 40.5 35.8 28.4 23.0 20.2 40.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 6.2 8.4 12.4 15.3 20.0 23.5 27.0 26.7 22.3 16.7 10.2 7.1 16.3
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 0.1 1.2 3.3 5.6 9.9 13.1 15.6 15.3 11.9 8.4 3.6 1.5 7.5
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) −23.0 −22.5 -10.5 -4.4 -3.8 2.3 6.1 4.6 0.2 -4.5 -9.4 −24.6 −24.6
Pilatutako prezipitazioa (mm) 52.9 50.5 54.8 72.3 87.7 80.2 62.0 69.0 88.3 94.7 75.1 55.5 843.1
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 9 9 9 10 11 9 7 7 8 10 9 10 108
Eguzki orduak 69 97 172 180 225 232 275 259 187 111 70 55 1932
Iturria: Météo France[1]

Barrutiak

Hiriak bederatzi barrutitan (arrondissement) banaturik dago. Hona hemen auzo nagusiak:

  • 1. barrutia: La Croix-Rousseko aldapak, Terreaux, Martinière/St-Vincent
  • 2. barrutia: Cordeliers, Bellecour, Ainay, Perrache, Confluent
  • 3. barrutia: Guillotière (iparraldea), Préfecture, Part-Dieu, Villette, Dauphiné/Sans Souci, Montchat, Grange Blanche (iparraldea), Monplaisir (iparraldea)
  • 4. barrutia: La Croix-Rousseko ordokia, Serin
  • 5. barrutia: Vieux Lyon (Saint-Paul, Saint-Jean eta Saint-Georges), Saint-Just, Saint-Irénée, Fourvière, Point du Jour, Ménival, Battières, Champvert (hegoaldea)
  • 6. barrutia: Brotteaux, Bellecombe, Parc de la Tête d'Or, Cité Internationale
  • 7. barrutia: Guillotière (hegoaldea), Jean Macé, Gerland
  • 8. barrutia: Monplaisir (hegoaldea), Bachut, États-Unis, Grand Trou/Moulin à Vent, Grange Blanche (hegoaldea), Laënnec, Mermoz, Monplaisir-la-Plaine
  • 9. barrutia: Vaise, Duchère, Rochecardon, St-Rambert-l'Île-Barbe, Gorge de Loup, Observance, Champvert (iparraldea)

Demografia


Kultura

Elkarteak

Olympique Lyonnais hiriko futbol talde nagusia eta Frantzia osoko garrantzitsuenetarikoa da.

Jaialdiak

Soinu gauak, Guillotière terrazetan.
  • Fête des Lumières (Argien festa)[2]: Hiri guztiko eraikuntza eta monumentuak musikaz eta argiz janzten dira. Lau egunetan luzatzen da eta egun handia abenduak 8 izaten da. XIX. mendean sortutako jaialdi hau lyondarrentzat oso berezia da. Gaur egun 4 miloi bisitari inguru jasotzen dituen nazioarteko gertakaria da.
  • Les Nuits de Fourvière (Fourvière mendixkako gauak): Musika, antzerki eta zine jaialdia, mendixka horretan kokatzen den erromatar antzokian ospatzen dena (121.221 ikusle 2010ean).[3]
  • Les Nuits sonores[4]: Musika elektronikoaz gozatzeko jaialdi paregabea, maiatzeko asteburu batean ospatzen da hiriko parte ezberdinetan. 2011ko edizioan 80.000 ikusle izan zituen.[5]

Hauetaz gain, Lyonen bi bienal ere ospatzen dira[6], batak egungo artea uztartzen du, besteak dantza; ekainean salsa jaialdi bat, Y Salsa Festival[7]; martxoan literatura jaialdi bat, Quais du polar[8] eta 2009tik hona zinema jaialdi bat ere martxan dago, Grand Lyon[9].

Lyondar ezagunak

Hiri senidetuak

Lyon honako herri senidetuak ditu:[10]

Erreferentziak

  1. ↑ Météo France. Prévisions météo de Météo-France. .
  2. ↑ www.fetedeslumieres.lyon.fr
  3. ↑ (Frantsesez) Les Nuits de Fourvière. Communiqué de presse BILAN 2010. .
  4. ↑ www.nuits-sonores.com
  5. ↑ (Frantsesez) ONLYLYON. NUITS SONORES : AFFLUENCE ET BILAN ARTISTIQUE EXCEPTIONNELS. .
  6. ↑ www.biennale-de-lyon.org
  7. ↑ www.y-salsa.com
  8. ↑ www.quaisdupolar.com
  9. ↑ www.lumiere2010.org
  10. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q 2008 Mairie de Lyon. Partner Cities of Lyon and Greater Lyon. .
  11. ↑ Birmingham City Council. Partner Cities. .
  12. ↑ Guangzhou Foreign Affairs Office. Sister Cities of Guangzhou. .
  13. ↑ 2008 Stadt Frankfurt am Main. Frankfurt -Partner Cities. .
  14. ↑ © 2009 Leipzig City Council, Office for European and International Affairs. Leipzig – International Relations. .
  15. ↑ Yokohama Convention & Visitors Bureau. Official Yokohama City Tourism Website: Sister Cities. .
  16. ↑ © 2007 UM_. Twin Cities. .
  17. ↑ © 2005–2009 www.yerevan.am. Yerevan Municipality – Sister Cities. .
  18. ↑ 2008 Municipality of Milan (Comune di Milano). Milano – Città Gemellate. .
  19. ↑ 2008 The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee. Twin towns of Minsk. .
  20. ↑ Lyon.fr. Montreal partner city. .
  21. ↑ Saint Petersburg City Government. Saint Petersburg in figures – International and Interregional Ties. .

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Lyon Aldatu lotura Wikidatan


Frantzia Gizateriaren Ondarea Frantzian Frantzia

Albiko aita santuen hiria • Alpeen inguruko historiaurreko palafitoak • Amiensko katedrala • Arc-et-Senansko errege gatzaga • Arlesko monumentu erromatar eta erromanikoak • Avignongo Aita Santuen jauregia eta zubia • Bordeleko kaiak • Bourgesko katedrala • Carcasona • Chartresko katedrala • Chauvet leizea • Pianako kalatuak • Vézère ibarreko Historiaurreko Guneak eta Leize Apainduak • Done Jakue bidea* • Belgika eta Frantziako ezkila-dorreak • Fontainebleauko jauregia • Monte Perdido • Lascauxko kobazuloa • Le Havre • Loira ibarra • Lyon • Fontenayko abadia • Canal du Midi • Mont-Saint-Michel • Nancyko plazak • Kaledonia Berriko urmaelak • Orangeko erromatar antzokia eta garaipen-arkua • Paris, Senaren ibaiertzak • Provins • Reimsko katedrala, San Remigioren basilika eta Tau jauregia • Pont du Gard • Saint-Savin-sur-Gartempeko abadia • Vaubanen gotorlekuak • Saint-Émilion • Salins-les-Bainsko gatzaga • Estrasburgo • Versaillesko jauregia eta parkea • Vézelayko basilika eta muinoa

* Euskal Herrian
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lyon&oldid=6411034"(e)tik eskuratuta