Abauntz: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Fitxategi:Abauntzako mapa 20180804 131537 retallat.jpg|thumb|Abauntzako mapa, Nafarroako Museoan |
tNo edit summary |
||
| 19. lerroa: | 19. lerroa: | ||
Pirinioen hegoaldean dagoen [[solutrear]] aztarnategi bakarra den arren, [[magdaleniar]] eta [[aziliar]] aztarnak ere topatu zituzten bertan<ref>{{erreferentzia|izena= Lawrence Guy |abizena= Straus|izenburua=Human occupation of Euskalerria during the Last Glacial Maximum: the Basque Solutrean |url=http://www.aranzadi-zientziak.org/fileadmin/docs/Munibe/1990033040AA.pdf|orrialdea=37| argitaletxea=[[Aranzadi Zientzia Elkartea]]}}</ref>. Leizean, hainbat [[indusketa arkeologiko]] burutu ditu [[Zaragoza]]ko unibertsitateko irakaslea den [[Pilar Utrilla]]k. Haietan, [[1993]]an eta [[1994]]an, grabaketak zituzten hainbat harri topatu zituzten. [[Erradiokarbono]]z datatu eta kalibratu ondoan ondorioztatu zuten markek 13.660 urte zituztela.<ref>Albistea Berria.info-n http://www.berria.info/albisteak/35420/Europako_mendebaldeko_zaharrena_izan_daitekeen_mapa_aurkitu_dute_Abauntzeko_leizezuloan.htm</ref> |
Pirinioen hegoaldean dagoen [[solutrear]] aztarnategi bakarra den arren, [[magdaleniar]] eta [[aziliar]] aztarnak ere topatu zituzten bertan<ref>{{erreferentzia|izena= Lawrence Guy |abizena= Straus|izenburua=Human occupation of Euskalerria during the Last Glacial Maximum: the Basque Solutrean |url=http://www.aranzadi-zientziak.org/fileadmin/docs/Munibe/1990033040AA.pdf|orrialdea=37| argitaletxea=[[Aranzadi Zientzia Elkartea]]}}</ref>. Leizean, hainbat [[indusketa arkeologiko]] burutu ditu [[Zaragoza]]ko unibertsitateko irakaslea den [[Pilar Utrilla]]k. Haietan, [[1993]]an eta [[1994]]an, grabaketak zituzten hainbat harri topatu zituzten. [[Erradiokarbono]]z datatu eta kalibratu ondoan ondorioztatu zuten markek 13.660 urte zituztela.<ref>Albistea Berria.info-n http://www.berria.info/albisteak/35420/Europako_mendebaldeko_zaharrena_izan_daitekeen_mapa_aurkitu_dute_Abauntzeko_leizezuloan.htm</ref> |
||
[[Fitxategi:Abauntzako mapa 20180804 131537 retallat.jpg|thumb|Abauntzako mapa, Nafarroako Museoan]] |
[[Fitxategi:Abauntzako mapa 20180804 131537 retallat.jpg|thumb|left|Abauntzako mapa, Nafarroako Museoan]] |
||
Marka horiek mapa bat osa zezaketen ([[Europa]]ko zaharrena izanen litzatekeena, hortaz), aurrean dagoen [[San Gregorio mendia]]rena hain zuzen. Izan ere, ibaia, ibaiadarrak, lautada eta abar izan daitezkeen irudiak agertzen baitira. Hala argitaratu zuen Utrillak behintzat ''Journal of Human Evolution'' aldizkarian.<ref>[http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6WJS-4WTHB1P-1&_user=971705&_rdoc=1&_fmt=&_orig=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_acct=C000049641&_version=1&_urlVersion=0&_userid=971705&md5=a1248d98f624065c2f4efa25d520651f Aldizkarian agertzen den artikularen laburpena igelesez]</ref> |
Marka horiek mapa bat osa zezaketen ([[Europa]]ko zaharrena izanen litzatekeena, hortaz), aurrean dagoen [[San Gregorio mendia]]rena hain zuzen. Izan ere, ibaia, ibaiadarrak, lautada eta abar izan daitezkeen irudiak agertzen baitira. Hala argitaratu zuen Utrillak behintzat ''Journal of Human Evolution'' aldizkarian.<ref>[http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6WJS-4WTHB1P-1&_user=971705&_rdoc=1&_fmt=&_orig=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_acct=C000049641&_version=1&_urlVersion=0&_userid=971705&md5=a1248d98f624065c2f4efa25d520651f Aldizkarian agertzen den artikularen laburpena igelesez]</ref> |
||
12:15, 9 iraila 2018ko berrikusketa
| Abauntz | |
|---|---|
 | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Nafarroa Garaia |
| Udalerria | Ultzama |
| Koordenatuak | 43°0′48″N 1°38′30″W |
| Ezaugarriak | |
| Garaiera | 700 |
| Bisitagarria | ez |
| Margoak | bai |
| Aztarnak | bai |
Abauntz historiaurreko aztarnategia da, Ultzamako Arraitz herrian dagoena.
Pirinioen hegoaldean dagoen solutrear aztarnategi bakarra den arren, magdaleniar eta aziliar aztarnak ere topatu zituzten bertan[1]. Leizean, hainbat indusketa arkeologiko burutu ditu Zaragozako unibertsitateko irakaslea den Pilar Utrillak. Haietan, 1993an eta 1994an, grabaketak zituzten hainbat harri topatu zituzten. Erradiokarbonoz datatu eta kalibratu ondoan ondorioztatu zuten markek 13.660 urte zituztela.[2]
Marka horiek mapa bat osa zezaketen (Europako zaharrena izanen litzatekeena, hortaz), aurrean dagoen San Gregorio mendiarena hain zuzen. Izan ere, ibaia, ibaiadarrak, lautada eta abar izan daitezkeen irudiak agertzen baitira. Hala argitaratu zuen Utrillak behintzat Journal of Human Evolution aldizkarian.[3]
Euskal mitologiaren arabera, kobazuloa bizileku bezala erabiltzen zuten lamiek, eta ahozko tradizioak honako kondaira transkribatzen du[4]:
| « | Dirudienez Arraizko artzain batek egunero eramaten zien ardi-esnea kobazuloan bizi ziren lamiei, baina egun batean esnea ardien gorotzarekin nahasi zuen, eta lamien haserrea eta sumindura eragin zuen. Hauek, artzainaren iraina ikusita, gau horretan bertan jarraitu zuten harrapatzeko asmoz, baina zorionez, gauerdiko hamabietako kanpai-hotsak jo zituzten Arraizko elizan, eta lamiak haien kobazulora itzuli ziren harrapatzea lortu gabe, artzaina horrela zigor latz batez libratuz. Halere denbora izan zuten madarikatzeko eta zin egiteko zorigaitzak bere etxean ez zirela inoiz faltako. | » |
Erreferentziak
- ↑ Straus, Lawrence Guy. Human occupation of Euskalerria during the Last Glacial Maximum: the Basque Solutrean. Aranzadi Zientzia Elkartea, 37 or..
- ↑ Albistea Berria.info-n http://www.berria.info/albisteak/35420/Europako_mendebaldeko_zaharrena_izan_daitekeen_mapa_aurkitu_dute_Abauntzeko_leizezuloan.htm
- ↑ Aldizkarian agertzen den artikularen laburpena igelesez
- ↑ www.arraitz-orkin.com
 |
Artikulu hau Nafarroako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |