Cesare Pavese: berrikuspenen arteko aldeak
13. lerroa: | 13. lerroa: | ||
1950eko abuztuaren 26an Turineko ''Roma'' hotelean bere buruaz beste egin zuen. |
1950eko abuztuaren 26an Turineko ''Roma'' hotelean bere buruaz beste egin zuen. |
||
== Literatur estiloa eta ibilbidea== |
== Literatur estiloa eta ibilbidea == |
||
Idazle neorrealistatzat jotzen da. Bere lehen poema liburuan, ''Lavorare stanca,'' lirika estetizistaren kontrako poema narratiboak proposatzen zituen, non protagonistak langile, nekazari edo prostitutak izan zitezkeen<ref>{{Erreferentzia|izena=Aldekoa, Iñaki, (1961-|abizena=)|izenburua=Literatura unibertsala : batxilergoa 2|argitaletxea=EIZIE|data=L.G. 2012|url=https://www.worldcat.org/oclc/863220291|isbn=9788497467551|pmc=863220291|sartze-data=2018-11-05}}</ref>. Baina guztiraren gainetik bere obra eta bizitza osoa balditnzatuko duen ezaugarria, gizakion izugarrizko bakardadea da. Sentimendu horri aurre egiten gogoz saiatu zen, dela bizitza sozialaren bidez, dela amodioaren bidez, arrakastarik gabe bere poema ezagunean, ''Verrá la mortte e avrá i tuoi occhi,'' ikusten den bezala. Bere lanak itxuraz errealistak izan arren, errealismo hori gainditzen duen ukitu lirikoa dute eta hain maite zuen "mitoarekin" lotzen ziren<ref>{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=Bizitza lanbide|urtea=1997|abizena=Pavese|izena=Cesare|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Ibaizabal|ISBN=}}</ref>. |
Idazle neorrealistatzat jotzen da. Bere lehen poema liburuan, ''Lavorare stanca,'' lirika estetizistaren kontrako poema narratiboak proposatzen zituen, non protagonistak langile, nekazari edo prostitutak izan zitezkeen<ref>{{Erreferentzia|izena=Aldekoa, Iñaki, (1961-|abizena=)|izenburua=Literatura unibertsala : batxilergoa 2|argitaletxea=EIZIE|data=L.G. 2012|url=https://www.worldcat.org/oclc/863220291|isbn=9788497467551|pmc=863220291|sartze-data=2018-11-05}}</ref>. Baina guztiraren gainetik bere obra eta bizitza osoa balditnzatuko duen ezaugarria, gizakion izugarrizko bakardadea da. Sentimendu horri aurre egiten gogoz saiatu zen, dela bizitza sozialaren bidez, dela amodioaren bidez, arrakastarik gabe bere poema ezagunean, ''Verrá la mortte e avrá i tuoi occhi,'' ikusten den bezala. Bere lanak itxuraz errealistak izan arren, errealismo hori gainditzen duen ukitu lirikoa dute eta hain maite zuen "mitoarekin" lotzen ziren<ref>{{Cite book|hizkuntza=|izenburua=Bizitza lanbide|urtea=1997|abizena=Pavese|izena=Cesare|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Ibaizabal|ISBN=}}</ref>. |
||
53. lerroa: | 50. lerroa: | ||
|} |
|} |
||
== |
== Euskaratutako idazlanak<ref>{{Cite web|url=http://nordanor.eus/bilatu?n=l&e_or=pavese&e_xt=&e_st=&e_eg=&e_it=&e_ar=&e_ge=&e_sh=&e_xh=&e_sd1=&e_sd2=&e_xd1=&e_xd2=|izenburua=NdN Euskal itzulpengintzaren datu basea {{!}} EIZIE|sartze-data=2018-10-30|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref> == |
||
80. hamarkadan hasi zen euskaraz ezagutarazten Paveseren lana. Bere lanak liburuetatik haratago, bere poeta izaerari ondo baino hobeto egokitzen zaion literatur aldizkari, [[Xaguxarra]], [[Susa]], [[Maiatz]], [[Egan (aldizkaria)|Egan]], Hegats eta, azkenik, [[Senez (aldizkaria)|Senezen]] edota antologia-liburuen bidez, [[Alkohola poemak|Alkoola poemak]], [[Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak]] edo [[Bertzerenak]] ezagutu ahal izan du euskal irakurleak. |
|||
{| class="sortable" |
{| class="sortable" |
||
| valign="top" | |
| valign="top" | |
15:14, 5 azaroa 2018ko berrikusketa
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da wikilari bat. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
Cesare Pavese | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Santo Stefano Belbo, 1908ko irailaren 9a |
Herrialdea | Italiako Erresuma (1908ko irailaren 9a - 1946ko ekainaren 18a) Italia (1946ko ekainaren 18a - 1950eko abuztuaren 27a) |
Bizilekua | Santo Stefano Belbo Turin Brancaleone Turin Erroma Turin |
Heriotza | Turin, 1950eko abuztuaren 27a (41 urte) |
Hobiratze lekua | Santo Stefano Belbo |
Heriotza modua | suizidioa: droga-gaindosia |
Familia | |
Ezkontidea(k) | ezkongabea |
Hezkuntza | |
Heziketa | Sociale (en) Liceo Classico Massimo D'Azeglio (en) Turingo Unibertsitatea (1926 - 1930) lizentzia : English studies (en) |
Hizkuntzak | italiera ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | hizkuntzalaria, idazlea, itzultzailea, literary editor (en) , gidoilaria, literatura-kritikaria, kazetaria, biografoa eta poeta |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Genero artistikoa | olerkigintza eleberria |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | ateismoa |
Cesare Pavese (Santo Stefano Belbo, Cuneo, Piemonte, 1908ko irailaren 9a– Torino, 1950eko abuztuaren 27a) italierazko idazlea eta poeta izan zen.
Torinoko unibertsitatean letretako lizentziatua, tesia Walt Whitmanen poesiari buruz egin zuen. Einaudi[1] argitaletxean hasi zen lanean ingelesezko literaturaren itzultzaile eta editore: S. Lewis, H. Melville, S. Anderson, Dos Passos, Stein, Defoe.
1935ean, zenbait hilabete gartzelan egon ondoren Brancaleonen (Calabria)[2] hiru urtez erbesteratzera kondenatu zuten, nahiz eta 1936an Indultu bati esker itzuli egin zen.
Bigarren Mundu Gerran (1939-1945) ez zuen ez armadan ez partisanoen taldeetan parte hartu, baina ondoren Italiako Alderdi Komunistan (PCI) sartu zen eta L'Unitá aldizkarian idatzi zuen.[3]
Azkeneko urteetan bere lanak onespena jaso zuen, 1950eko ekainean jaso zuen Strega sariak erakusten duen bezala.
1950eko abuztuaren 26an Turineko Roma hotelean bere buruaz beste egin zuen.
Literatur estiloa eta ibilbidea
Idazle neorrealistatzat jotzen da. Bere lehen poema liburuan, Lavorare stanca, lirika estetizistaren kontrako poema narratiboak proposatzen zituen, non protagonistak langile, nekazari edo prostitutak izan zitezkeen[4]. Baina guztiraren gainetik bere obra eta bizitza osoa balditnzatuko duen ezaugarria, gizakion izugarrizko bakardadea da. Sentimendu horri aurre egiten gogoz saiatu zen, dela bizitza sozialaren bidez, dela amodioaren bidez, arrakastarik gabe bere poema ezagunean, Verrá la mortte e avrá i tuoi occhi, ikusten den bezala. Bere lanak itxuraz errealistak izan arren, errealismo hori gainditzen duen ukitu lirikoa dute eta hain maite zuen "mitoarekin" lotzen ziren[5].
Idazlanak
Eleberri eta ipuinak
Saiakerak, gutunak, egunkaria
Poesia
Euskaratutako idazlanak[6]
80. hamarkadan hasi zen euskaraz ezagutarazten Paveseren lana. Bere lanak liburuetatik haratago, bere poeta izaerari ondo baino hobeto egokitzen zaion literatur aldizkari, Xaguxarra, Susa, Maiatz, Egan, Hegats eta, azkenik, Senezen edota antologia-liburuen bidez, Alkoola poemak, Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak edo Bertzerenak ezagutu ahal izan du euskal irakurleak.
|
|
Erreferentziak
- ↑ (Italieraz) Giulio Einaudi Editore. 2018-09-30 (Noiz kontsultatua: 2018-10-25).
- ↑ Pavese, Cesare. (1997). «Hitzaurrea» Bizitza lanbide. Ibaizabal ISBN 84-8325-044-6..
- ↑ Literatura unibertsala : batxilergoa 2. EIZIE L.G. 2012, 262 or. ISBN 9788497467551. PMC 863220291. (Noiz kontsultatua: 2018-10-25).
- ↑ ), Aldekoa, Iñaki, (1961-. (L.G. 2012). Literatura unibertsala : batxilergoa 2. EIZIE ISBN 9788497467551. PMC 863220291. (Noiz kontsultatua: 2018-11-05).
- ↑ Pavese, Cesare. (1997). Bizitza lanbide. Ibaizabal.
- ↑ NdN Euskal itzulpengintzaren datu basea | EIZIE. (Noiz kontsultatua: 2018-10-30).
Ikus, gainera
Kanpo loturak
- Cesare Paveseren lan euskaratuak on-line, Euskarari Ekarriak webgunea.