Aktualismo: berrikuspenen arteko aldeak
t robota Erantsia {{HezkuntzaPrograma}} |
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-{{HezkuntzaPrograma}} +{{HezkuntzaPrograma|Biologia eta geologia}}) |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{HezkuntzaPrograma}} |
{{HezkuntzaPrograma|Biologia eta geologia}} |
||
[[Fitxategi:Hutton Unconformity, Jedburgh.jpg|thumb]] |
[[Fitxategi:Hutton Unconformity, Jedburgh.jpg|thumb]] |
||
'''Aktualismoa''' edo '''Uniformismoa''' (baita '''Uniformitarismoa''' ere) oinarrizko printzipioa da [[geologia]]ren ikerketan. [[James Hutton]]ek [[XVIII. mendea]]n proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira<ref>{{Erreferentzia|izena=S. J.|abizena=Gould|izenburua=Is uniformitarianism necessary?|orrialdeak=223–228|hizkuntza=en|data=1965-03-01|url=http://www.ajsonline.org/content/263/3/223|aldizkaria=American Journal of Science|alea=3|zenbakia=263|issn=0002-9599|doi=10.2475/ajs.263.3.223|sartze-data=2017-10-10}}</ref>. |
'''Aktualismoa''' edo '''Uniformismoa''' (baita '''Uniformitarismoa''' ere) oinarrizko printzipioa da [[geologia]]ren ikerketan. [[James Hutton]]ek [[XVIII. mendea]]n proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira<ref>{{Erreferentzia|izena=S. J.|abizena=Gould|izenburua=Is uniformitarianism necessary?|orrialdeak=223–228|hizkuntza=en|data=1965-03-01|url=http://www.ajsonline.org/content/263/3/223|aldizkaria=American Journal of Science|alea=3|zenbakia=263|issn=0002-9599|doi=10.2475/ajs.263.3.223|sartze-data=2017-10-10}}</ref>. |
||
18:29, 3 urtarrila 2019ko berrikusketa
Aktualismoa edo Uniformismoa (baita Uniformitarismoa ere) oinarrizko printzipioa da geologiaren ikerketan. James Huttonek XVIII. mendean proposatu zuen eta esaldi batean laburbil daiteke: "orainaldia iraganaren giltza da". Printzipio honen arabera gaur egungo prozesu geologiko guztiak iraganean ere modu berean gertatu dira eta, beraz, prozesu geologikoak denboran aldaezinak dira[1].
Lau aktualismo forma
Aktualismoa ideia bakar bat dela pentsa badaiteke ere, berez lau ideia ezberdin biltzen ditu, Stephen Jay Gouldek 1965an idatzitako artikuluan [2] ematen dituenak, hain zuzen:
- Legearen aktualismoa edo uniformitatea.
- Motaren aktualismoa edo uniformitatea.
- Graduaren aktualismoa edo uniformitatea.
- Emaitzaren aktualismoa edo uniformitatea.
Aktualismoaren lehen esanahia oso onartua da zientzialarien artean. Laugarrena ukatua izan da XIX. mendetik aurrera. Bigarrena eta hirugarrena oraindik ere eztabaidatuak dira, nahiz eta XX. mendean onarpen handiagoa izan duten.