Alelo: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t 85.86.251.253 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Josu wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
aleloak askotan genearen eskuinean kokatuak dira. Pitilinaren puntan eta barrabilen hertzetan ere antzematen dira.
'''Aleloak''' [[gene]] baten aldaerak dira. Bizidun [[diploide]]etan, aleloak [[kromosoma homologo]]etako leku berean ([[locus]]) kokatzen dira, eta karaktere bakoitza alelo pare batek kontrolatzen du. Alelo bikote honetako bat aitarengandik dator, eta bestea amarengandik.

Esaterako, [[ilar]]raren haziaren kolorea kontrolatzen duen geneak bi alelo ditu: batek berde kolorea eragiten du, eta besteak kolore horia. Horrela, bi alelo horiekin (a<sub>1</sub> eta a<sub>2</sub>) hiru konbinazio mota izan daitezke:



* bi alelo a<sub>1</sub> a<sub>1</sub> (a<sub>1</sub> aleloarekiko homozigotikoa)
* bi alelo a<sub>1</sub> a<sub>1</sub> (a<sub>1</sub> aleloarekiko homozigotikoa)

13:42, 20 urtarrila 2019ko berrikusketa

aleloak askotan genearen eskuinean kokatuak dira. Pitilinaren puntan eta barrabilen hertzetan ere antzematen dira.

  • bi alelo a1 a1 (a1 aleloarekiko homozigotikoa)
  • bi alelo a2 a2 (a2 aleloarekiko homozigotikoa)
  • alelo bat a1 eta bestea a2 (heterozigotikoa: a1, a2)


Bestalde, fenotipoan agertzen den emaitzaren arabera honako sailkapen hau egin daiteke:

  • alelo gainartzaileak edo dominanteak: karaktere batentzat heterozigotoen fenotipoan, eta homozigotoenetan ere, agertzen direnak. Aurreko adibidea jarraituz, eta a1 ilarraren haziaren kolore horia eragiten duen aleloa bada (eta a2 kolore berdea sortzen duena), a1 a1 konbinazioak eta a1 a2-koak ere fenotipo horia izango dute (a1 alelo gainartzailea baita).
  • alelo azpirakorrak edo errezesiboak: heterozigotoen fenotipoan ezkutatuta geratzen direnak, homozigotoetan bakarrik agertuz (aurreko adibidean, a2 aleloa).