Ekozona: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa: 1. lerroa:
'''Ekozonak''' edo '''erreinu biogeografikoak''' [[landare]]en eta [[animalia|animalien]] banaketa eredu geografikoetan eta haien eboluzioan eta historian oinarritutako eskualde [[biogeografia|biogeografiko]] handienak dira. Ekozonak izaki bizidunen garapen independentea izan duten Lurrazaleko area handiak dira, eta elementu geologiko erraldoiez (ozeanoz, basamortu handiz edo mendilerro altuz) banaturik daude. Elementu hauek hesi gisa jokatzen dute landareen eta animalien migrazioak oztopatuz.
'''Ekozonak''' edo '''erreinu biogeografikoak''' [[landare]]en eta [[animalia|animalien]] banaketa eredu geografikoetan eta haien eboluzioan eta historian oinarritutako eskualde [[biogeografia|biogeografiko]] handienak dira. Ekozonak izaki bizidunen garapen independentea izan duten Lurrazaleko area handiak dira, eta elementu geologiko erraldoiez (ozeanoz, basamortu handiz edo mendilerro altuz) banaturik daude. Elementu hauek hesi gisa jokatzen dute landareen eta animalien migrazioak oztopatuz.


Ekozonen eta biomen arteko desberdintasun nagusia da lehen multzoan izaki bizidunen historia ebolutiboa kontuan hartzen dela. Biometan, berriz, izaki bizidunek baldintza klimatikoen eta beste baldintza batzuen aurrean nola moldatu diren hartzen da kontuan. Bioma bat ekozona bat baino gehiagotan ager daiteke. Esaterako, [[koniferoen baso epel]] deritzon biomaren adibideak daude [[Europa]]n eta [[Zeelanda Berria]]n, baina lehena [[Paleartikoa|Palearktikoan]] dago eta bigarrena [[Australasia]] izeneko ekozonan dago.
Ekozonen eta biomen arteko desberdintasun nagusia da lehen multzoan izaki bizidunen historia ebolutiboa kontuan hartzen dela. Biometan, berriz, izaki bizidunek baldintza klimatikoen eta beste baldintza batzuen aurrean nola moldatu diren hartzen da kontuan. Bioma bat ekozona bat baino gehiagotan ager daiteke. Esaterako, [[koniferoen baso epel]] deritzon biomaren adibideak daude [[Europa]]n eta [[Zeelanda Berria]]n, baina lehena [[Paleartikoa|Palearktikoan]] dago eta bigarrena [[Australasia]] izeneko ekozonan dago.


Ekozona hitza, hemen azaldutako esangurarekin, duela gutxi hasi zen erabiltzen. Badaude beste hitz batzuk kontzeptu bera adierazteko: '''erreinu''', '''eskualde''' edo '''kontinente'''.
Ekozona hitza, hemen azaldutako esangurarekin, duela gutxi hasi zen erabiltzen. Badaude beste hitz batzuk kontzeptu bera adierazteko: '''erreinu''', '''eskualde''' edo '''kontinente'''.


== WWFren ekozonak ==
== WWFren ekozonak ==
[[Fitxategi:Ecozones.svg|thumb|300px|right|Munduko zortzi ekozonen mapa]]
[[Fitxategi:Ecozones.svg|thumb|300px|eskuinera|Munduko zortzi ekozonen mapa]]


Ekozonen sailkapena Pielouk (1979) eta Udvardyk (1975) finkatutako erreinu biogeografikoetan oinarrituta dago. [[Munduko Natura Funtsa|Naturarentzako Mundu Funtsak]] (WWF) biologoen talde bat bildu zuten ekozonak finka zitzaten, eta hauek zortzi ekozona sortu zituzten.
Ekozonen sailkapena Pielouk (1979) eta Udvardyk (1975) finkatutako erreinu biogeografikoetan oinarrituta dago. [[Munduko Natura Funtsa|Naturarentzako Mundu Funtsak]] (WWF) biologoen talde bat bildu zuten ekozonak finka zitzaten, eta hauek zortzi ekozona sortu zituzten.

06:21, 18 otsaila 2019ko berrikusketa

Ekozonak edo erreinu biogeografikoak landareen eta animalien banaketa eredu geografikoetan eta haien eboluzioan eta historian oinarritutako eskualde biogeografiko handienak dira. Ekozonak izaki bizidunen garapen independentea izan duten Lurrazaleko area handiak dira, eta elementu geologiko erraldoiez (ozeanoz, basamortu handiz edo mendilerro altuz) banaturik daude. Elementu hauek hesi gisa jokatzen dute landareen eta animalien migrazioak oztopatuz.

Ekozonen eta biomen arteko desberdintasun nagusia da lehen multzoan izaki bizidunen historia ebolutiboa kontuan hartzen dela. Biometan, berriz, izaki bizidunek baldintza klimatikoen eta beste baldintza batzuen aurrean nola moldatu diren hartzen da kontuan. Bioma bat ekozona bat baino gehiagotan ager daiteke. Esaterako, koniferoen baso epel deritzon biomaren adibideak daude Europan eta Zeelanda Berrian, baina lehena Palearktikoan dago eta bigarrena Australasia izeneko ekozonan dago.

Ekozona hitza, hemen azaldutako esangurarekin, duela gutxi hasi zen erabiltzen. Badaude beste hitz batzuk kontzeptu bera adierazteko: erreinu, eskualde edo kontinente.

WWFren ekozonak

Munduko zortzi ekozonen mapa

Ekozonen sailkapena Pielouk (1979) eta Udvardyk (1975) finkatutako erreinu biogeografikoetan oinarrituta dago. Naturarentzako Mundu Funtsak (WWF) biologoen talde bat bildu zuten ekozonak finka zitzaten, eta hauek zortzi ekozona sortu zituzten.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ekozona Aldatu lotura Wikidatan