Indigena: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-thumb|right +thumb)
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
5. lerroa: 5. lerroa:
Ez dira herri indigena eta [[etnia]] kontzeptuak nahastu behar. Herri indigenak lurralde bati atxikiak agertzen dira beti, etniak ez bezala. Horrela, herri indigenak etniak dira baina badira etniak herri indigenak ez direnak. Adibidez, [[afroamerikar]]rek etnia ezberdinak osatzen dituzte Amerikan, baina ez dira herri indigenak, Ameriketako indigenak [[amerindiar]]rak baitira.
Ez dira herri indigena eta [[etnia]] kontzeptuak nahastu behar. Herri indigenak lurralde bati atxikiak agertzen dira beti, etniak ez bezala. Horrela, herri indigenak etniak dira baina badira etniak herri indigenak ez direnak. Adibidez, [[afroamerikar]]rek etnia ezberdinak osatzen dituzte Amerikan, baina ez dira herri indigenak, Ameriketako indigenak [[amerindiar]]rak baitira.


Nazio-estatuen zabalkuntzak, kapitalismoaren garapenak eta [[globalizazio]]ak herri hauetako askoren desagerpena ekarri du. Adibidez, [[Amerika]]ko [[amerindiar]] herri asko desagertu ziren espainiar kolonizazio eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuen]] zabalkuntzaren ondorioz. Egun, badira [[Gobernuz kanpoko erakunde|Gobernuz Kanpoko Erakundeak]] herri indigena eta hauen [[habitat]]aren aldeko defentsa bultzatzen dutenak, hala nola [[Survival International]].
Nazio-estatuen zabalkuntzak, kapitalismoaren garapenak eta [[globalizazio]]ak herri hauetako askoren desagerpena ekarri du. Adibidez, [[Amerika]]ko [[amerindiar]] herri asko desagertu ziren espainiar kolonizazio eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuen]] zabalkuntzaren ondorioz. Egun, badira [[Gobernuz kanpoko erakunde|Gobernuz Kanpoko Erakundeak]] herri indigena eta hauen [[habitat]]aren aldeko defentsa bultzatzen dutenak, hala nola [[Survival International]].


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==

08:22, 23 otsaila 2019ko berrikusketa

Sami herria egun Norvegia, Suedia, Finlandia eta Errusiako estatuetan barreiaturik bizi den herri bat da.

Indigenak edo herri indigenak estatu modernoak sortu eta muga politikoak ezarri baino lehen, lurralde batean bizi ziren herriei deritze. Horretaz gainera, herri indigenek beste zenbait ezaugarri ere badituzte, nazio edo estatu bati erreferentzia eginez definitzen diren herriek askotan betetzen ez dituztenak, hala nola, herri indigenak berak bere burua talde kultural bereizi moduan ikustea eta inguruko herriek ere izaera berezi hori onartzea, hizkuntza eta egitura sozial eta politiko bereziak izatea, ekoizpen-modu nagusiari (kapitalismoari, kasu) jarraitzen ez dioten ekonomia izatea eta ingurumen naturalarekiko atxikimendu tradizional bat izatea. Indigena izendapenaz gainera, ohikoa da herri eta herri hauetako kideei aborigen, natibo, autoktono edo besterik gabe bertakoa deitzea.

Ez dira herri indigena eta etnia kontzeptuak nahastu behar. Herri indigenak lurralde bati atxikiak agertzen dira beti, etniak ez bezala. Horrela, herri indigenak etniak dira baina badira etniak herri indigenak ez direnak. Adibidez, afroamerikarrek etnia ezberdinak osatzen dituzte Amerikan, baina ez dira herri indigenak, Ameriketako indigenak amerindiarrak baitira.

Nazio-estatuen zabalkuntzak, kapitalismoaren garapenak eta globalizazioak herri hauetako askoren desagerpena ekarri du. Adibidez, Amerikako amerindiar herri asko desagertu ziren espainiar kolonizazio eta Estatu Batuen zabalkuntzaren ondorioz. Egun, badira Gobernuz Kanpoko Erakundeak herri indigena eta hauen habitataren aldeko defentsa bultzatzen dutenak, hala nola Survival International.

Ikus, gainera

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Indigena Aldatu lotura Wikidatan