Ipar Irlandako talde armatuak: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Birzuzenketak konpontzen |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
[[Fitxategi:Patsy O'Hara.JPG|250px| |
[[Fitxategi:Patsy O'Hara.JPG|250px|eskuinera|thumb|INLAko kide baten omenezko murala]] |
||
'''Ipar Irlandako talde armatuak''' ondoren zerrendatuko ditugu. [[Ipar Irlanda]]ko gatazkan parte hartutako sektore nagusien arabera banatuko ditugu. Hau da, errepublikar edo irlandar [[nazionalismo|nazionalistak]], alde batetik, eta unionista edo loialistak, bestetik. |
'''Ipar Irlandako talde armatuak''' ondoren zerrendatuko ditugu. [[Ipar Irlanda]]ko gatazkan parte hartutako sektore nagusien arabera banatuko ditugu. Hau da, errepublikar edo irlandar [[nazionalismo|nazionalistak]], alde batetik, eta unionista edo loialistak, bestetik. |
||
| 6. lerroa: | 6. lerroa: | ||
=== Errepublikarrak === |
=== Errepublikarrak === |
||
* [[Irlandako Armada Errepublikarra - Ofiziala|Irlandako Armada Errepublikarra-Ofiziala]] (''Official IRA'') ([[1969]]-[[1973]]), gerra zibiletik zetozen adarrak 1973an armak utzi zituen, bere barnean ikuspegi [[marxismo|marxista]] gailenduta. |
* [[Irlandako Armada Errepublikarra - Ofiziala|Irlandako Armada Errepublikarra-Ofiziala]] (''Official IRA'') ([[1969]]-[[1973]]), gerra zibiletik zetozen adarrak 1973an armak utzi zituen, bere barnean ikuspegi [[marxismo|marxista]] gailenduta. |
||
* [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra]] (''Provisional IRA - PIRA''), [[1969]]ko zatiketan sortu zen adar [[nazionalismo|nazionalista]]. |
* [[Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra]] (''Provisional IRA - PIRA''), [[1969]]ko zatiketan sortu zen adar [[nazionalismo|nazionalista]]. |
||
* [[Jarraipeneko Irlandako Armada Errepublikarra]] (''Continuity Irish Republican Army - CIRA''), [[1986]]ko Behin-behineko IRAren zatiketa, [[Sinn Féin]]ek Ipar Irlandako parlamentuan eserlekuak hartzearen kontrakoa. |
* [[Jarraipeneko Irlandako Armada Errepublikarra]] (''Continuity Irish Republican Army - CIRA''), [[1986]]ko Behin-behineko IRAren zatiketa, [[Sinn Féin]]ek Ipar Irlandako parlamentuan eserlekuak hartzearen kontrakoa. |
||
** [[Irlandar Boluntarioak|Óglaigh na hÉireann]], CIRAren [[2006]]ko banaketa. |
** [[Irlandar Boluntarioak|Óglaigh na hÉireann]], CIRAren [[2006]]ko banaketa. |
||
| 15. lerroa: | 15. lerroa: | ||
=== Unionistak edo loialistak === |
=== Unionistak edo loialistak === |
||
[[Fitxategi:Carrickfergus.jpg|250px| |
[[Fitxategi:Carrickfergus.jpg|250px|eskuinera|thumb|UVFren murala]] |
||
* [[Esku Gorriaren Defendatzaileak]] (''Red Hand Defenders - RHD''). [[1998]]an LVF eta UDAtik sortutako taldea. |
* [[Esku Gorriaren Defendatzaileak]] (''Red Hand Defenders - RHD''). [[1998]]an LVF eta UDAtik sortutako taldea. |
||
* [[Loialista Boluntarioen Indarra]] (''Loyalist Volunteer Force - LVF''). UVFren zatiketa batetik sortutako taldea. |
* [[Loialista Boluntarioen Indarra]] (''Loyalist Volunteer Force - LVF''). UVFren zatiketa batetik sortutako taldea. |
||
10:33, 23 otsaila 2019ko berrikusketa
Ipar Irlandako talde armatuak ondoren zerrendatuko ditugu. Ipar Irlandako gatazkan parte hartutako sektore nagusien arabera banatuko ditugu. Hau da, errepublikar edo irlandar nazionalistak, alde batetik, eta unionista edo loialistak, bestetik.
Ipar Irlandako talde armatuei paramilitar deritzaie, talde hauen gehiengoak jarraitzen duen egitura eta ikuspegi militarista dela-eta.
Errepublikarrak
- Irlandako Armada Errepublikarra-Ofiziala (Official IRA) (1969-1973), gerra zibiletik zetozen adarrak 1973an armak utzi zituen, bere barnean ikuspegi marxista gailenduta.
- Behin-behineko Irlandako Armada Errepublikarra (Provisional IRA - PIRA), 1969ko zatiketan sortu zen adar nazionalista.
- Jarraipeneko Irlandako Armada Errepublikarra (Continuity Irish Republican Army - CIRA), 1986ko Behin-behineko IRAren zatiketa, Sinn Féinek Ipar Irlandako parlamentuan eserlekuak hartzearen kontrakoa.
- Óglaigh na hÉireann, CIRAren 2006ko banaketa.
- Saoirse na hÉireann, CIRAren 2006ko banaketa.
- Benetako Irlandako Armada Errepublikarra (Real Irish Republican Army - RIRA), 1997ko Behin-behineko IRAren zatiketa.
- Irlandako Nazio Askapenerako Armada (Irish National Liberation Army - INLA), 1974an IRA Ofizialetik sortutako erakunde marxista.
- Irlandako Herriaren Askapenerako Erakundea (Irish Peoples´ Liberation Organization - IPLO), INLAren 1987ko banaketa, 1992an PIRAk desegindakoa.
Unionistak edo loialistak
- Esku Gorriaren Defendatzaileak (Red Hand Defenders - RHD). 1998an LVF eta UDAtik sortutako taldea.
- Loialista Boluntarioen Indarra (Loyalist Volunteer Force - LVF). UVFren zatiketa batetik sortutako taldea.
- Orangeko Boluntarioak (Orange Volunteers - OV). 1998an sortutako taldea.
- Ulsterko Boluntarioen Indarra (Ulster Volunteer Force - UVF). Loialisten arteko bigarren erakunderik indartsuena. 2007ko maiatzaren 3an bere kanpaina militarra bukatutzat jo zuen.
- Esku Gorriaren Komandoak (Red Hand Commandos - RHC)
- Ulsterren Defentsarako Elkartea (Ulster Defence Association - UDA) edo Ulsterko Askatasunaren Borrokalariak (Ulster Freedom Fighters - UFF). Loialisten talde armatu handiena.
- Benetako Ulsterko Askatasunaren Borrokalariak (Real Ulster Freedom Fighters - RUFF). 2006an agertutako taldea.