Poligono: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-{{HezkuntzaPrograma}} +{{HezkuntzaPrograma|Matematika}})
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{HezkuntzaPrograma|Matematika}}
{{HezkuntzaPrograma|Matematika}}


{{Argitzeko|Irudi geometrikoari|Poligono (argipena)}}
{{Argitzeko|Irudi geometrikoa|Poli: asko
Gono: angelu}}


[[Fitxategi:Assorted polygons.svg|thumb|320px|Poligono batzuk]]
[[Fitxategi:Assorted polygons.svg|thumb|320px|Poligono batzuk]]
Poligonoa angelu asko dekoen forma geometriko bat da.
'''Poligono''' bat [[irudi geometriko]] bat da [[zuzenki|segmentu]] zuzen edo kurbatuaz mugatu ez-lerrokatuaz osatua dagoena. Adibide moduan, [[pentagono (argipena)|pentagonoak]] bost [[ertz (geometria)|alde]] dituen poligono bat da. Hitza [[greziar]]retik dator: ''polys''-''asko'' eta ''gwnos''-''angeluak''.


Poligonoak alde (eta angelu) kopurua kontuan izanik sailkatzen dira:
== Poligono erregularrak ==
{{Nagusia|Poligono erregular}}
Alde guztiak berdinak dituen poligonoak '''poligono erregular''' izena hartzen du.


* Hirukia: 3 alde eta 3 angelu ditu
''n'' baldin bada alde kopurua poligono horrek dituen diagonal kopurua <math>n(n-3)/2</math> formulak ematen du.
* Laukia: 4 alde eta 4 angelu ditu
* Pentagonoa: 5 angelu eta 5 alde ditu
* Hexagonoa: 6 angelu eta 6 alde ditu  


Neurri bereko alde eta angeluak dituzten poligonoei''poligono erregularrak'' esaten zaie.
Poligono erregular baten [[azalera]] modu honetan kalkula daiteke:


A = [[Azalera]]<br />
<br />
n = alde kopurua<br />
l = alde baten luzera<br />
a = [[apotema]]<br />
Hurrengo formulak izango ditugu:


**
* <math>A = \frac{n \cdot l \cdot a}{2}</math>
* <math>a={{l}\over{2\,\tan \left({{\pi}\over{n}}\right)}}</math>
* <math>A={{n\,l^2}\over{4\,\tan \left({{\pi}\over{n}}\right)}}</math>

Definizioz alde gutxien dituen poligonoa [[hiruki]]a da, 3 alderekin. Alde kopurua [[infinitu]]a izan daiteke.

=== [[Lauki]]ak ===
Lau aldeko eta lau angeluko poligonoak dira. Lau angeluen baturak 360º ematen du.
* [[Paralelogramo]]ak: Aldeak binaka [[paralelo (argipena)|paralelo]] dituzten laukiak dira.
** [[Karratu]]a: Lau alde berdin eta lau angelu berdin (zuzenak).
** [[Laukizuzen]]a: Aldeak binaka berdin eta lau angelu berdin (zuzenak).
** [[Erronbo]]a: Lau alde berdin eta angeluak binaka berdin (Bi zorrotz eta bi kamuts).
** [[Erronboide]]a: Aldeak binaka berdin eta angeluak binaka berdin (Bi zorrotz eta bi kamuts).

<gallery>
irudi:SQUARE SHAPE.svg|[[Karratu]]a
irudi:Rectangle 4x5.svg|[[Laukizuzen]]a
irudi:Rombo 2.png|[[Erronbo]]a
irudi:Rhomboid.png|[[Erronboide]]a
</gallery>

* Ez-paralelogramoak: Binaka paraleloak ez dituzten laukiak dira.
** [[Trapezio]]a: Bi alde paralelo eta beste biak paraleloak ez dituzten laukiak dira.
** [[Trapezoide]]ak: Aldeen paralelorik ez duten laukiak dira.

{{Poligonoak}}


{{commonskat}}
{{commonskat}}

21:17, 28 martxoa 2019ko berrikusketa

Artikulu hau Irudi geometrikoa buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «[[Poli: asko
Gono: angelu]]».
Poligono batzuk

Poligonoa angelu asko dekoen forma geometriko bat da.

Poligonoak alde (eta angelu) kopurua kontuan izanik sailkatzen dira:

  • Hirukia: 3 alde eta 3 angelu ditu
  • Laukia: 4 alde eta 4 angelu ditu
  • Pentagonoa: 5 angelu eta 5 alde ditu
  • Hexagonoa: 6 angelu eta 6 alde ditu  

Neurri bereko alde eta angeluak dituzten poligonoeipoligono erregularrak esaten zaie.


Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Poligono Aldatu lotura Wikidatan