Guggenheim Bilbao Museoa: berrikuspenen arteko aldeak

Artikulu hau "Kalitatezko 2.000 artikulu 12-16 urteko ikasleentzat" proiektuaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
tNo edit summary
No edit summary
19. lerroa: 19. lerroa:
| oharrak =
| oharrak =
}}
}}
'''Guggenheim Bilbao Museoa''' [[arte modernoa|arte moderno]] eta [[arte garaikidea|garaikideko]] museoa da,<ref name="GMB: About">[http://www.artinfo.com/galleryguide/23119/9637/about/the-guggenheim-bilbao-bilbao/ ARTINFO: Guggenheim Museum Bilbao: About]</ref> [[Bilbo]]n ([[Bizkaia]]) kokatua. [[Frank Gehry]] arkitekto estatubatuarrak [[Ibaizabal]] ibaiaren parean eraiki zuen, Salveko zubiaren ondoan. [[Solomon R. Guggenheim Fundazioa]]k kudeatzen du museoa, eta munduan beste bost museo dauzka.<ref>[http://www.hiru.com/artea/museoak/88885 www.hiru.com: Guggenheim Bilbao Museoa]</ref> Juan Ignacio Vidarte da zuzendaria.
'''Guggenheim Bilbao Museoa''' [[arte modernoa|arte moderno]] eta [[arte garaikidea|garaikideko]] museoa da,<ref name="GMB: About">[http://www.artinfo.com/galleryguide/23119/9637/about/the-guggenheim-bilbao-bilbao/ ARTINFO: Guggenheim Museum Bilbao: About]</ref> [[Bilbo]]n ([[Bizkaia]]) kokatua. [[Frank Gehry]] arkitekto estatubatuarrak [[Ibaizabal]] ibaiaren parean eraiki zuen, Salveko zubiaren ondoan. [[Solomon R. Guggenheim Fundazioa]]k kudeatzen du, munduko beste bost museo bezala.<ref>[http://www.hiru.com/artea/museoak/88885 www.hiru.com: Guggenheim Bilbao Museoa]</ref> Zuzendaria Juan Ignacio Vidarte da.


== Eraikina ==
== Eraikina ==
[[Fitxategi:Guggenheim bilbao02.jpg|ezkerrera|thumb|200px|Museoaren atrioa]]
[[Fitxategi:Guggenheim bilbao02.jpg|ezkerrera|thumb|200px|Museoko atrioa]]
Guggenheim Bilbao Museoa, [[Frank Gehry]] arkitekto estatubatuarrak diseinatu zuen.
Museoa [[Frank Gehry]] arkitekto estatubatuarrak diseinatu zuen.


[[1997]]ko [[urriaren 18]]an zabaldu zuten, bertan [[Jose Antonio Ardanza]] lehendakaria eta [[Espainia]]ko errege [[Joan Karlos I.a Espainiakoa|Joan Karlos I.a]] egon zirelarik. Museoa [[dekonstruktibismoa]]ren estilo arkitektonikoan eraiki zen, eta [[CATIA]] izeneko programa informatikoa erabili zuten museoa osatzen duten titaniozko pieza guztiak diseinatzeko.<ref>[http://www.lemonde.fr/culture/article/2005/03/30/2005-annee-heroique-pour-la-construction_633245_3246.html Le Monde: 2005, année héroïque pour la construction]</ref>
[[1997]]ko [[urriaren 18]]an zabaldu zuten: bertan [[Jose Antonio Ardanza]] lehendakaria eta [[Espainia]]ko errege [[Joan Karlos I.a Espainiakoa|Joan Karlos I.a]] izan ziren. Museoa [[dekonstruktibismoa]]ren estilo arkitektonikoaren arabera eraiki zen, eta [[CATIA]] izeneko programa informatikoa erabili zuten museoa osatzen duten titaniozko pieza guztiak diseinatzeko.<ref>[http://www.lemonde.fr/culture/article/2005/03/30/2005-annee-heroique-pour-la-construction_633245_3246.html Le Monde: 2005, année héroïque pour la construction]</ref>


Guztira 11.000 metro karratuko erakusketa azalera dago, hemeretzi galeria ezberdinetan banatuta. Erakusketa aretoez gain, liburutegi bat, auditorio bat, denda bat, jatetxe bat eta kafetegi batek osatzen dute museoa. Horrez gain, administraritza eta kudeaketa bulegoak, Mazarredo zumarkaleko gunean kokaturik daude.
Guztira 11.000 metro koadroko erakusketa azalera dago, hemeretzi galeriatan banatuta. Erakusketa aretoez gain, liburutegi bat, auditorio bat, denda bat, jatetxe bat eta kafetegi batek osatzen dute. Horietaz aparte, administraritza eta kudeaketa bulegoak Mazarredo zumarkaleko gunean kokaturik daude.


Museoaren ekialdeko atrioak 50 metroko altuera dauka. Museoan erabilitako leihoek ''Natural 62'' dute izena, eta [[Idom]] enpresa bizkaitarrak diseinatu zituen.
Museoaren ekialdeko atrioak 50 metroko altuera du. Leihoek ''Natural 62'' dute izena, eta [[Idom]] enpresa bizkaitarrak diseinatu zituen.


== Eraikuntza ==
== Eraikuntza ==
[[Fitxategi:Bilbao.Guggenheim06.jpg|thumb|200px|Museoaren sarrera]]
[[Fitxategi:Bilbao.Guggenheim06.jpg|thumb|200px|Museoko sarrera]]
Museoa [[Bilbo]]n egitea erabaki zenean eta [[Frank Gehry|Frank O. Gehry]] arkitektoa kontratatu zenean, eraikina non egin erabaki behar izan zen. Udaleko agintariek hasieran [[Azkuna Zentroa|Alondegiako]] gunea eskaini zioten Frank Gehryri, baina honek ezezkoa eman zuen, leku hori txikiegia zelako berak zeukan kontzepturako.
Museoa [[Bilbo]]n egitea erabaki zenean eta [[Frank Gehry|Frank O. Gehry]] arkitektoa kontratatu zenean, eraikina non egin erabaki behar izan zen. Udaleko agintariek hasieran [[Azkuna Zentroa|Alondegiako]] gunea eskaini zioten Frank Gehryri, baina hark ezezkoa eman zuen, leku hori txikiegia zelako berak zeukan kontzepturako.


Orduan [[Abandoibar]]reko guneko orube bat aukeratu zuten, [[Salbeko zubia]]ren eta [[Mazarredo zumarkalea]]ren bitartean, orubeak guztira 32.500 metro karratuko zabalera zeukan. Obrak [[1995]]an hasi ziren, eta bi urte eta erdiz iraun zuten. 30.000 milioi pezeta inguruko kostua izan zuten, eta gehiegizko kostua zelakoan kritika ugari egin ziren. Hasieran, jende asko egon zen museoaren aurka.
Orduan, [[Abandoibar]]reko guneko orubea (guztira 32.500 metro karratuko zabalera zuen) aukeratu zuten, [[Salbeko zubia]]ren eta [[Mazarredo zumarkalea]]ren bitartean. Obrak [[1995]]<nowiki/>ean hasi ziren, eta bi urte eta erdi iraun zuten. 30.000 milioi pezeta inguruko kostua izan zuten, eta gehiegizko kostua zelakoan, kritika ugari egin ziren: hasieran, jende asko aurka agertu zen.


Frank Gehryren erabaki pertsonala izan zen [[titanio]]a erabiltzea. Titanioa aukeratu aurretik beste 29 material desberdinekin aprobak egin ziren. Obrak hasi zirenean titanioak nazioarteko merkatuetan izandako prezio igoerak arriskuan jarri zuen museoaren eraikitzea, baina azkenik [[Errusia]]tik etorritako titanio merkeagoak obrak amaitzea posible egin zuen.
Frank Gehryren erabaki pertsonala izan zen [[titanio]]a erabiltzea. Metal hori aukeratu aurretik, beste 29 materialekin probak egin ziren. Obrak hasi zirenean, titanioak nazioarteko merkatuan izandako prezio-igoerak arriskuan jarri zuen museoa eraikitzea baina, azkenik, [[Errusia]]tik ekarritako titanio merkeagoa erabili zen.


Obretan enpresa hauek hartu zuten parte, besteak beste:
Obretan enpresa hauek hartu zuten parte, besteak beste:
55. lerroa: 55. lerroa:
{{Sakontzeko|Puppy (eskultura)}}
{{Sakontzeko|Puppy (eskultura)}}
[[Fitxategi:El Doggy, a sculture in front of the Guggenheim Museum in Bilbao.JPG|thumb|199x199px|Puppy, lorezko txakurkumea]]
[[Fitxategi:El Doggy, a sculture in front of the Guggenheim Museum in Bilbao.JPG|thumb|199x199px|Puppy, lorezko txakurkumea]]
[[Fitxategi:Spider maman sculture 2014 - panoramio.jpg|thumb|[[Louise Bourgeois]]en ''Ama'', armiarma erraldoia]]
[[Fitxategi:Spider maman sculture 2014 - panoramio.jpg|thumb|[[Louise Bourgeois]]en ''Ama'' armiarma erraldoia]]


Museoaz gain, kanpoaldean konplexua osatzen duten osagaiak daude. Esaterako, [[Puppy (eskultura)|Puppy]] txakurkumea, hamabi metroko altuera duena, Mazarredo Zumarkale parean kokatua, [[Jeff Koons]]en sorkuntza, printzipioz museoaren irekierarako sortua, baina gero, etengabe berriztua eta zaindua, geratu egin dena.
Museoaz gain, kanpoaldean konplexua osatzen duten osagaiak daude; esaterako, [[Puppy (eskultura)|Puppy]] txakurkumea, hamabi metroko altuera duena, Mazarredo Zumarkale parean. [[Jeff Koons]]<nowiki/>en sorkuntza da, printzipioz museoaren irekierarako sortua, baina gero, etengabe berrizturik eta zaindurik, geratu egin da.


Itsasadarreko gunean ''Mamma'' (Ama) izeneko armiarma dago, hamar metroko altuerarekin, [[Louise Bourgeois|Louis Bourgeoisen]] lana<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Ama - Museo Guggenheim Bilbao|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.guggenheim-bilbao.eus/eu/guia-educadores/ama/|aldizkaria=Museo Guggenheim Bilbao|sartze-data=2018-08-31}}</ref>. Itsasadarraren alde berean, apur bat aurrerago hiriko erdialderantz, [[Ramón Rubial]]en estatua topatuko dugu.
Itsasadarreko gunean, [[Louise Bourgeois|Louis Bourgeois]]<nowiki/>en ''Mamma'' (Ama) izeneko 10 metroko armiarma dago<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Ama - Museo Guggenheim Bilbao|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.guggenheim-bilbao.eus/eu/guia-educadores/ama/|aldizkaria=Museo Guggenheim Bilbao|sartze-data=2018-08-31}}</ref>. Itsasadarraren alde berean, apur bat aurrerago hiriko erdialderantz, [[Ramón Rubial]]en estatua dago.


Museoaren aurrealde eta atzealdean, hau da, ekialde eta mendebaldean, bi laku txiki daude, aurrealdeko lakuak museoa eta itsasadarra elkartzea du helburu, eta horretarako zubi moduko bat eraiki zen bien artean. Zubi honek beste elementu artistiko bat osatzen du, eta noizbehinka laino moduko bat ateratzen da zubiaren azpitik.
Museoaren aurrealde eta atzealdean, hau da, ekialde eta mendebaldean, bi aintzira txiki daude: aurrealdeko lakuak museoa eta itsasadarra elkartzea du helburu, eta horretarako zubi moduko bat eraiki zen bien artean. Zubi horrek beste elementu artistiko bat osatzen du, eta noizbehinka laino moduko bat ateratzen da zubiaren azpitik.


[[Fitxategi:Guggenheim Bilbao Museoa, Euskal Herria.jpg|thumb|Museoaren eta [[Salbeko zubia|Salveko zubiaren]] ikuspegi orokorra.]]
[[Fitxategi:Guggenheim Bilbao Museoa, Euskal Herria.jpg|thumb|Museoaren eta [[Salbeko zubia|Salveko zubiaren]] ikuspegi orokorra.]]
67. lerroa: 67. lerroa:


== Museoaren eragina ==
== Museoaren eragina ==
Hasieran kritika ugari jaso zituen udalak eta Bizkaiko foru aldundiak egiten ari zen inbertsioa gehiegizkoa zelako. Horrez gain, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] artista batzuk, [[Jorge Oteiza]] esaterako, uste zuten bertako eskultore eta egileei garrantzia gutxiago emango zitzaiela kanpoko egileen mesedetan.
Hasieran kritika ugari jaso zituen, Udalaren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren inbertsioa gehiegizkoa zelako. Horrez gain, [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] artista batzuek, [[Jorge Oteiza]] esaterako, uste zuten bertako eskultore eta egileei garrantzia gutxiago emango zitzaiela kanpoko egileen mesedetan.


Dena dela, argi eta garbi dago museoak eragin itzela izan duela hirian, esan liteke Bilbo [[Bilbo efektua|turismoaren nazioarteko mapan "ipinia"]] izan dela.<ref name="lee">{{en}} [http://travel.nytimes.com/2007/09/23/travel/23bilbao.html?em&ex=1190606400&en=898bb5be11939f56&ei=5087%0A The New York Times: Bilbao, 10 Years Later]</ref> Urtero ehundaka milaka turista etortzen dira [[Bilbo]]ra museoari buruz entzundakoa euren begiekin ikustera. Horrek hotel, jatetxe eta turismoarekin loturiko hainbat negozioen garapena ekarri du. Horrek, milaka euroko eragina dauka hiriko eta [[Bizkaia|Bizkaiko]] Barne Produktu Gordinean.<ref>[http://www.lefigaro.fr/culture/20071015.FIG000000271_comment_le_guggenheim_a_transforme_bilbao.html Le Figaro: Comment le Guggenheim a transformé Bilbao]</ref>
Dena dela, argi eta garbi dago museoak eragin itzela izan duela hirian: esan liteke Bilbo [[Bilbo efektua|turismoaren nazioarteko mapan "ipini"]] duela.<ref name="lee">{{en}} [http://travel.nytimes.com/2007/09/23/travel/23bilbao.html?em&ex=1190606400&en=898bb5be11939f56&ei=5087%0A The New York Times: Bilbao, 10 Years Later]</ref> Urtero ehundaka milaka turista joaten dira [[Bilbo]]ra museoari buruz entzundakoa euren begiekin ikustera. Horrek hotel, jatetxe eta turismoarekin loturiko hainbat negozioren garapena ekarri du eta milaka euroko eragina dauka hiriko eta [[Bizkaia|Bizkaiko]] Barne Produktu Gordinean.<ref>[http://www.lefigaro.fr/culture/20071015.FIG000000271_comment_le_guggenheim_a_transforme_bilbao.html Le Figaro: Comment le Guggenheim a transformé Bilbao]</ref>


== Museoaren 10. urteurrena ==
== Museoaren 10. urteurrena ==
[[Fitxategi:Guggenheim Bilbao Museum.jpg|thumb|Guggenheim Bilbao Museoa, atzean Iberdrola dorrea]]
[[Fitxategi:Guggenheim Bilbao Museum.jpg|thumb|Guggenheim Bilbao Museoa; atzean, Iberdrola dorrea]]
[[2007]]. urtean zehar Guggenheim Bilbao Museoak 10. urteurrena ospatuko duela eta, hainbat ekitaldi eta egitasmo antolatuko dira. Horien artean, museoak aukeraturiko [[Daniel Buren]] arkitekto [[Frantzia|frantsesaren]] proposamena. Proposamenaren arabera ("Zeharkatzen" izenekoa), museoaren ondoko Salveko zubia eusten duen "arkua" gorriz margotuko da. Egileak dioenez, gorria zubiaren berde kolorearekin bat joango da eta museoaren forma kurboekiko kontrajarria.
[[2007]]. urtean zehar Guggenheim Bilbao Museoak 10. urteurrena ospatu behar zuela eta, hainbat ekitaldi eta egitasmo antolatu ziren. Horien artean, museoak aukeraturiko [[Daniel Buren]] arkitekto [[Frantzia|frantsesaren]] ''Zeharkatzen'' proposamena: haren arabera, museoaren ondoko Salveko zubia eusten duen "arkua" gorriz margotu zen. Egileak zioenez, gorria zubiaren berde kolorearekin bat zihoan eta museoaren forma kurboekiko kontrajarria zen.


Daniel Burenen proposamenaz gain, beste bi aurkeztu ziren museoak antolaturiko lehiaketara, bata [[Liam Gillick]] artista britainiarrarena, eta bestea [[Jenny Holzer]] estatubatuarrarena.
Daniel Burenen proposamenaz gain, beste bi aurkeztu ziren lehiaketara: [[Liam Gillick]] artista britainiarrarena eta [[Jenny Holzer]] estatubatuarrarena.


[[2014]]ko [[abenduaren 3]]an, [[Bilbo]]ko Guggenheim museoa autonomoago bihurtu zuten Eusko Jaurlaritzak, Bizkaiko Aldundiak eta Solomon R. Guggenheim museoak zetozen hogei urteetarako sinatu zuten kudeaketa hitzarmenagatik.<ref>Iñigo Astiz, [http://www.berria.eus/paperekoa/1736/028/001/2014-12-04/bilbokoago_den_guggenheim.htm «Bilbokoago den Guggenheim»], ''Berria'', 2014-12-04</ref>
[[2014]]ko [[abenduaren 3]]an, [[Bilbo]]ko Guggenheim museoa autonomoago bihurtu zuten Eusko Jaurlaritzak, Bizkaiko Aldundiak eta Solomon R. Guggenheim museoak, hurrengo hogei urteetarako sinatu zuten kudeaketa hitzarmenagatik.<ref>Iñigo Astiz, [http://www.berria.eus/paperekoa/1736/028/001/2014-12-04/bilbokoago_den_guggenheim.htm «Bilbokoago den Guggenheim»], ''Berria'', 2014-12-04</ref>


[[2015]]eko [[urtarrilaren 3]]an jakin zenez, guztira .011.363 bisitari jaso zituen Bilboko Guggenheim museoak 2014an.<ref>[http://www.berria.eus/paperekoa/5002267/024/003/2015-01-03/1011.htm «1,011»], ''Berria'', 2015-01-03</ref>
[[2015]]eko [[urtarrilaren 3]]an jakin zenez, guztira 1.011.363 bisitari jaso zituen museoak 2014an.<ref>[http://www.berria.eus/paperekoa/5002267/024/003/2015-01-03/1011.htm «1,011»], ''Berria'', 2015-01-03</ref>


== Filmazioak ==
== Eragina film eta telebistan ==
* [[1999]]an [[James Bond]]en ''[[The World Is Not Enough]]'' [[film (zinema)|filmaren]] hasierako eszena bertan grabatu zuten.
* [[1999]]an [[James Bond]]en ''[[The World Is Not Enough]]'' [[film (zinema)|filmaren]] hasierako eszena bertan grabatu zuten.
* [[Rajinikanth]] [[tamil]] aktoreak bertan grabatu zuen ''[[Sivaji: The Boss]]'' filmeko ''Style'' abestia.<ref>[http://www.indiaglitz.com/channels/tamil/gallery/Events/12540.html Skin Grafting in 'Sivaji']</ref>
* [[Rajinikanth]] [[tamil]] aktoreak bertan grabatu zuen ''[[Sivaji: The Boss]]'' filmeko ''Style'' abestia.<ref>[http://www.indiaglitz.com/channels/tamil/gallery/Events/12540.html Skin Grafting in 'Sivaji']</ref>
* [[Mariah Carey]]k ''Sweetheart'' bere bideoklipa hantxe grabatu zuen.
* [[Mariah Carey]]k ''Sweetheart'' bideoklipa hantxe grabatu zuen.


== Erreferentziak ==
== Erreferentziak ==

14:24, 3 apirila 2019ko berrikusketa

Guggenheim Bilbao Museoa
Museoa, Ibaizabalen ertzean, Bilbon. Irudi gehiago
Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Bizkaia
HerriaBilbo
Arkitektura
Deskribapena
Irekitze data1997ko urriaren 18a
ZuzendariaJuan Ignacio Vidarte
Webguneahttp://www.guggenheim-bilbao.es www.guggenheim-bilbao.es

Guggenheim Bilbao Museoa arte moderno eta garaikideko museoa da,[1] Bilbon (Bizkaia) kokatua. Frank Gehry arkitekto estatubatuarrak Ibaizabal ibaiaren parean eraiki zuen, Salveko zubiaren ondoan. Solomon R. Guggenheim Fundazioak kudeatzen du, munduko beste bost museo bezala.[2] Zuzendaria Juan Ignacio Vidarte da.

Eraikina

Museoko atrioa

Museoa Frank Gehry arkitekto estatubatuarrak diseinatu zuen.

1997ko urriaren 18an zabaldu zuten: bertan Jose Antonio Ardanza lehendakaria eta Espainiako errege Joan Karlos I.a izan ziren. Museoa dekonstruktibismoaren estilo arkitektonikoaren arabera eraiki zen, eta CATIA izeneko programa informatikoa erabili zuten museoa osatzen duten titaniozko pieza guztiak diseinatzeko.[3]

Guztira 11.000 metro koadroko erakusketa azalera dago, hemeretzi galeriatan banatuta. Erakusketa aretoez gain, liburutegi bat, auditorio bat, denda bat, jatetxe bat eta kafetegi batek osatzen dute. Horietaz aparte, administraritza eta kudeaketa bulegoak Mazarredo zumarkaleko gunean kokaturik daude.

Museoaren ekialdeko atrioak 50 metroko altuera du. Leihoek Natural 62 dute izena, eta Idom enpresa bizkaitarrak diseinatu zituen.

Eraikuntza

Museoko sarrera

Museoa Bilbon egitea erabaki zenean eta Frank O. Gehry arkitektoa kontratatu zenean, eraikina non egin erabaki behar izan zen. Udaleko agintariek hasieran Alondegiako gunea eskaini zioten Frank Gehryri, baina hark ezezkoa eman zuen, leku hori txikiegia zelako berak zeukan kontzepturako.

Orduan, Abandoibarreko guneko orubea (guztira 32.500 metro karratuko zabalera zuen) aukeratu zuten, Salbeko zubiaren eta Mazarredo zumarkalearen bitartean. Obrak 1995ean hasi ziren, eta bi urte eta erdi iraun zuten. 30.000 milioi pezeta inguruko kostua izan zuten, eta gehiegizko kostua zelakoan, kritika ugari egin ziren: hasieran, jende asko aurka agertu zen.

Frank Gehryren erabaki pertsonala izan zen titanioa erabiltzea. Metal hori aukeratu aurretik, beste 29 materialekin probak egin ziren. Obrak hasi zirenean, titanioak nazioarteko merkatuan izandako prezio-igoerak arriskuan jarri zuen museoa eraikitzea baina, azkenik, Errusiatik ekarritako titanio merkeagoa erabili zen.

Obretan enpresa hauek hartu zuten parte, besteak beste:

Museoaren ikuspegi orokorra.

Museoaren inguruak

Sakontzeko, irakurri: «Puppy (eskultura)»
Puppy, lorezko txakurkumea
Louise Bourgeoisen Ama armiarma erraldoia

Museoaz gain, kanpoaldean konplexua osatzen duten osagaiak daude; esaterako, Puppy txakurkumea, hamabi metroko altuera duena, Mazarredo Zumarkale parean. Jeff Koonsen sorkuntza da, printzipioz museoaren irekierarako sortua, baina gero, etengabe berrizturik eta zaindurik, geratu egin da.

Itsasadarreko gunean, Louis Bourgeoisen Mamma (Ama) izeneko 10 metroko armiarma dago[5]. Itsasadarraren alde berean, apur bat aurrerago hiriko erdialderantz, Ramón Rubialen estatua dago.

Museoaren aurrealde eta atzealdean, hau da, ekialde eta mendebaldean, bi aintzira txiki daude: aurrealdeko lakuak museoa eta itsasadarra elkartzea du helburu, eta horretarako zubi moduko bat eraiki zen bien artean. Zubi horrek beste elementu artistiko bat osatzen du, eta noizbehinka laino moduko bat ateratzen da zubiaren azpitik.

Museoaren eta Salveko zubiaren ikuspegi orokorra.

Horrez gain, Frank Gehryk Salveko zubia museoarekin elkartu nahi izan zuen, eta horretarako museoaren alboan 57 metroko dorre bat eraiki zuen.[6] Dorreak helburu bakarra du, Abandoibarreko gunea zubiarekin batzea, horretarako eskailera batzuk eraiki ziren. Aurrealdeko lakuaren barruan sua botatzen duten bost su pizgailu daude, normalean arratsalde aldera.

Museoaren eragina

Hasieran kritika ugari jaso zituen, Udalaren eta Bizkaiko Foru Aldundiaren inbertsioa gehiegizkoa zelako. Horrez gain, Euskal Herriko artista batzuek, Jorge Oteiza esaterako, uste zuten bertako eskultore eta egileei garrantzia gutxiago emango zitzaiela kanpoko egileen mesedetan.

Dena dela, argi eta garbi dago museoak eragin itzela izan duela hirian: esan liteke Bilbo turismoaren nazioarteko mapan "ipini" duela.[7] Urtero ehundaka milaka turista joaten dira Bilbora museoari buruz entzundakoa euren begiekin ikustera. Horrek hotel, jatetxe eta turismoarekin loturiko hainbat negozioren garapena ekarri du eta milaka euroko eragina dauka hiriko eta Bizkaiko Barne Produktu Gordinean.[8]

Museoaren 10. urteurrena

Guggenheim Bilbao Museoa; atzean, Iberdrola dorrea

2007. urtean zehar Guggenheim Bilbao Museoak 10. urteurrena ospatu behar zuela eta, hainbat ekitaldi eta egitasmo antolatu ziren. Horien artean, museoak aukeraturiko Daniel Buren arkitekto frantsesaren Zeharkatzen proposamena: haren arabera, museoaren ondoko Salveko zubia eusten duen "arkua" gorriz margotu zen. Egileak zioenez, gorria zubiaren berde kolorearekin bat zihoan eta museoaren forma kurboekiko kontrajarria zen.

Daniel Burenen proposamenaz gain, beste bi aurkeztu ziren lehiaketara: Liam Gillick artista britainiarrarena eta Jenny Holzer estatubatuarrarena.

2014ko abenduaren 3an, Bilboko Guggenheim museoa autonomoago bihurtu zuten Eusko Jaurlaritzak, Bizkaiko Aldundiak eta Solomon R. Guggenheim museoak, hurrengo hogei urteetarako sinatu zuten kudeaketa hitzarmenagatik.[9]

2015eko urtarrilaren 3an jakin zenez, guztira 1.011.363 bisitari jaso zituen museoak 2014an.[10]

Filmazioak

Erreferentziak

  1. ↑ ARTINFO: Guggenheim Museum Bilbao: About
  2. ↑ www.hiru.com: Guggenheim Bilbao Museoa
  3. ↑ Le Monde: 2005, année héroïque pour la construction
  4. ↑ Ferrovial
  5. ↑ «Ama - Museo Guggenheim Bilbao» Museo Guggenheim Bilbao (Noiz kontsultatua: 2018-08-31).
  6. ↑ (Ingelesez) Harvard Design Magazine: Design by Deception: The Politics of Megaproject Approval
  7. ↑ (Ingelesez) The New York Times: Bilbao, 10 Years Later
  8. ↑ Le Figaro: Comment le Guggenheim a transformé Bilbao
  9. ↑ Iñigo Astiz, «Bilbokoago den Guggenheim», Berria, 2014-12-04
  10. ↑ «1,011», Berria, 2015-01-03
  11. ↑ Skin Grafting in 'Sivaji'

Bibliografia

Ikus, gainera

Kanpo loturak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Bilbo
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Guggenheim Bilbao Museoa Aldatu lotura Wikidatan


Bilbo Bilboko museoak Bilbo

Arte Ederren Museoa • Aste Santuko Irudien Museoa • Athletic Club Museoa • Berreginen Museoa • Bilboko itsasadarra Itsas Museoa • Elizbarrutiko Arte Sakratuko Museoa
Euskal Arkeologia, Etnografia eta Kondaira Museoa • Euskararen Etxea • Eusko Abertzaletasunaren Museoa • Guggenheim Bilbao Museoa • Zezenketa Museoa

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Guggenheim_Bilbao_Museoa&oldid=6813430"(e)tik eskuratuta