Erraldoiak (folklorea): berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
[[Fitxategi:Goliath-Mme2005.jpg|thumb|250px|Goliat senar-emazteak ([[Ath]])]]
[[Fitxategi:Goliath-Mme2005.jpg|thumb|280px|Goliat senar-emazteak, [[Ath]], [[Belgika]]]]
'''Erraldoiak''' giza irudiak dira, neurri handikoak, [[Europa]] mendebaldeko eta [[Hego Amerika|Hego Ameriketako]] herri batzuetako jaiak alaitzen dituztenak musikaren doinuez dantza egiten dutela. Antzina [[zur]]ez, [[sahats|zumez]] eta [[larru]]z egiten ziren; egun, harrikartoiz edo [[poliester]]rez eraikiak izaten dira, armazoia keretaz, zurez, burdinaz edo aluminioz egina dute, eta oihalez estalita daude. [[Euskal Herria]]n, bereziki [[Nafarroa Garai]]ko herrietako jaietan agertzen dira, eta desfilea egin ohi dute kaleetan zehar, maiz [[buruhandi]] edo kiliki izeneko pertsonaiekin batera. Horrelako hainbat figura direnean, multzoari konpartsa esaten zaio.<ref>{{erreferentzia|izena= |abizena=|url= https://www.gipuzkoa.eus/eu/web/aintzinako-lanbideak/erraldoi-buruhaundi-fabrikatzaileak-aurkezpena| izenburua= Erraldoi eta buruhandiak | argitaletxea= Aintzinako lanbideak, Creative Commons Aitortu-PartekatuBerdin 4.0 Nazioartekoa, gipuzkoa.eus |sartze-data= 2019-4-18}}</ref>

'''Erraldoiak''' [[Europa]] mendebaldeko eta [[Hego Amerika|Hego Ameriketako]] toki askotan ospatzen den kultur ekitaldi baten izena da. Irudi batzuk kaleetatik dantzatzea da eta, normalean, pertsonaia mitologiko edota erregeak adierazten dituzte. [[Euskal Herria]]n, bereziki [[Nafarroa]]ko herrietako jaietan agertzen dira, maiz [[buruhandi]] edo ''kiliki'' izeneko pertsonaiekin batera.

Antzina, [[zur]]ez, [[sahats|zumez]] eta [[larru]]z egiten ziren. Egun, [[poliester]] edota beira-zuntzez eginak dira normalean, eta konpartsetan antolatzen dira erraldoiak.


== Historia ==
== Historia ==

Ez da oso ezaguna, Ameriketara lehen kolonizatzaileak iritsi zirenean, bazeuden eta, [[VII. mendea]]n Europako herrialdeetan ere bai. Hala ere, lehen aipamen idatziak [[Iruñea]]n agertu ziren. [[1201]]ean, Pero-Suciales, Mari-Suciales eta Jucef-Lacurari karriketan zebiltzan [[Fermin Amienskoa|San Ferminen]] prozesioan. Ondoren, pentsatzen da Espainia eta mundu osoan zabaldu zela tradizio hau.
Ez da oso ezaguna, Ameriketara lehen kolonizatzaileak iritsi zirenean, bazeuden eta, [[VII. mendea]]n Europako herrialdeetan ere bai. Hala ere, lehen aipamen idatziak [[Iruñea]]n agertu ziren. [[1201]]ean, Pero-Suciales, Mari-Suciales eta Jucef-Lacurari karriketan zebiltzan [[Fermin Amienskoa|San Ferminen]] prozesioan. Ondoren, pentsatzen da Espainia eta mundu osoan zabaldu zela tradizio hau.
[[Fitxategi:Erraldoaiak_Antiguan.jpg|thumb|300px|Donostiako erraldoien konpartsa.]]
[[Fitxategi:Gigantes pamplona jorge urdanoz.jpg|thumb|280px|Iruñeko erraldoiak.]]


== Ikus, gainera ==
== Ikus, gainera ==
* [[Buruhandi]]
* [[Buruhandi]]
* [[Iruñeko erraldoi eta buruhandien konpartsa]]
* [[Iruñeko erraldoi eta buruhandien konpartsa]]

== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}


== Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
* [http://www.errenteria.net/es/ficheros/40_6066es.pdf Gure erraldoi eta buruhandiak Barañain eta Irunen] Jose Luis Insausti
* [http://www.errenteria.net/es/ficheros/40_6066es.pdf Gure erraldoi eta buruhandiak Barañain eta Irunen] Jose Luis Insausti

{{commonskat}}


[[Kategoria:Euskal Herriko folklorea]]
[[Kategoria:Euskal Herriko folklorea]]

23:52, 18 apirila 2019ko berrikusketa

Goliat senar-emazteak, Ath, Belgika

Erraldoiak giza irudiak dira, neurri handikoak, Europa mendebaldeko eta Hego Ameriketako herri batzuetako jaiak alaitzen dituztenak musikaren doinuez dantza egiten dutela. Antzina zurez, zumez eta larruz egiten ziren; egun, harrikartoiz edo poliesterrez eraikiak izaten dira, armazoia keretaz, zurez, burdinaz edo aluminioz egina dute, eta oihalez estalita daude. Euskal Herrian, bereziki Nafarroa Garaiko herrietako jaietan agertzen dira, eta desfilea egin ohi dute kaleetan zehar, maiz buruhandi edo kiliki izeneko pertsonaiekin batera. Horrelako hainbat figura direnean, multzoari konpartsa esaten zaio.[1]

Historia

Ez da oso ezaguna, Ameriketara lehen kolonizatzaileak iritsi zirenean, bazeuden eta, VII. mendean Europako herrialdeetan ere bai. Hala ere, lehen aipamen idatziak Iruñean agertu ziren. 1201ean, Pero-Suciales, Mari-Suciales eta Jucef-Lacurari karriketan zebiltzan San Ferminen prozesioan. Ondoren, pentsatzen da Espainia eta mundu osoan zabaldu zela tradizio hau.

Iruñeko erraldoiak.

Ikus, gainera

Erreferentziak

  1. Erraldoi eta buruhandiak. Aintzinako lanbideak, Creative Commons Aitortu-PartekatuBerdin 4.0 Nazioartekoa, gipuzkoa.eus (Noiz kontsultatua: 2019-4-18).

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Erraldoiak (folklorea) Aldatu lotura Wikidatan