Artikutza: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 43°12′47″N 1°47′47″W / 43.21306°N 1.79639°W / 43.21306; -1.79639
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
Ksarasola (eztabaida | ekarpenak)
urtegia, galeria
13. lerroa: 13. lerroa:
|se= 47
|se= 47
}}
}}
'''Artikutza''' geografikoki [[Goizueta]]ko udalerrian baitan dagoen barruti edo eskualdea da. Hala ere, [[Donostia]]ko Udala [[1919]]tik haren jabea da eta iristeko bidea aldiz [[Oiartzun]]go [[Altzibar]] eta [[Karrika (Oiartzun)|Karrika]] auzoetatik abiatzen da. Esparru natural eder honek 3700 hektarea inguru hartzen du, barruan 6 milioi zuhaitz inguru dituen baso zabala gorde duelarik.
'''Artikutza''' geografikoki [[Goizueta]]ko udalerrian baitan dagoen barruti edo eskualdea da. Hala ere, [[Donostia]]ko Udala [[1919]]tik haren jabea da eta iristeko bidea aldiz [[Oiartzun]]go [[Altzibar]] eta [[Karrika (Oiartzun)|Karrika]] auzoetatik abiatzen da. Esparru natural eder honek 3700 hektarea inguru hartzen du, barruan 6 milioi zuhaitz inguru dituen baso zabala gorde duelarik.<ref>{{Erreferentzia|izena=|abizena=|urtea=|izenburua=Artikutza: Informazio orokorra eta sarbidea - Ingurumena - Ataria|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=|ISBN=|hizkuntza=|url=https://www.donostia.eus/ataria/web/ingurumena/natura-biodibertsitatea/artikutza/informazio-orokorra-eta-sarbidea|aldizkaria=www.donostia.eus|sartze-data=2019-04-27}}</ref>

Bestela, [[Artikutzako urtegia]] edo Enobietakoa [[1947]]tik [[1953]] arte eraiki zuten, gaur egun zaharkitua gelditu den arren [[Añarbeko urtegia|Añarbekoak]] ordezkatuz.


[[Euskal Herria|Euskal Herriko]] ingurunerik euritsuena eta zaharrenetarikoa da.
[[Euskal Herria|Euskal Herriko]] ingurunerik euritsuena eta zaharrenetarikoa da.


== Urtegiko Enobieta erreka birsortzen ==
[[File:Artikutzako etxaldearen barnean obiliko zen lokomotora langilekin (Pedro Amuchastegi funtsa).jpg|thumb|left|Artikutzako etxaldearen barnean obiliko zen lokomotora langilekin]]
[[Fitxategi:Arturo Elosegi Berria2019-02-02.png|ezkerrera|thumb|300x300px|[[Arturo Elosegi]] ekologoa Enobieta errekaren birsortzea aztertzen (Arg: [[Berria]])]]
Bestela, [[Artikutzako urtegia]] (''[[Enobieta]] errekakoa'') [[1947]]tik [[1953]] arte eraiki zuten, baina Inoiz ez zen egonkortu behar bezala. 1992az geroztik jardueratik kanpo zegoen. [[Donostia]] urez hornitzeko egin zuten, baina ibaian beheragotxo dagoen [[Añarbeko urtegia|Añarbeko urtegiak]] egin izan du hori 1976tik Artikutzakoren laguntzarik gabe. 2017an Donostiako udalak urtegia deuseztatzeko erabaki zuen. 2019an Ekonobieta erraka birsortzeko prozesua aukera paregabe bat da tamaina horretako lan batek biodibertsitatean duen eragina aztertzeko. Mundu osoan zaharkituta edota erabilerarik kanpo geratu diren urtegien kopurua handitzen ari denean, ez dago informazio nahikoa gisa honetako aktibitate batek ingurumenean.<ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Jokin|abizena=Sagarzazu|urtea=2019-02-02|izenburua=Birsortzeko, hustu|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=10-11|ISBN=|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1913/010/001/2019-02-02/birsortzeko_hustu.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2019-04-27}}</ref>

Ibaien errestaurazioan aditu den [[Euskal Herriko Unibertsitatea|EHUko]] ikertzaile [[Arturo Elosegi|Arturo Elosegik]] Artikutzako urtegia ikertzen ari da ibaien errestaurazioko aplikazio praktiko gisa. 2017an hasi ziren urez husten, segurtasun arazoak zituelako eta ez zelako erabiltzen, eta 70 urte lehenagoko egoerara itzuli nahi dute ingurua. Natura ikertzeko laborategi bat da, eta nazioartetik ikerlariak etortzen dira, Artikutzakoa Europako basorik zaharrenetariko bat delako. Kantauri itsasoko ertzean hoberen mantendu den espazioetako bat da '''Artikutza'''. Urtegia Goizuetako lurretan (Nafarroa) badago ere, Donostiako Udalaren esku dago ustiaketa. Biodibertsitate handiko eremua da. Ia mende batez ezohiko modu batean zaindu eta babestu du administrazioak.<ref name=":0" />

[[File:Artikutzako etxaldearen barnean obiliko zen lokomotora langilekin (Pedro Amuchastegi funtsa).jpg|thumb|left|Artikutzako etxaldearen barnean ibili zen lokomotora langileekin|alt=|300x300px]]


== Bitxikeriak ==
== Bitxikeriak ==
Artikutzan grabatu ziren [[ETB 1]] telebistaren [[Balbemendi]] telesaileko hainbat kanpoaldeko eszena.
Artikutzan grabatu ziren [[ETB 1]] telebistaren [[Balbemendi]] telesaileko hainbat kanpoaldeko eszena.


== Erreferentziak ==
{{Erreferentzia zerrenda}}<br />
== Kanpo loturak ==
== Kanpo loturak ==
* {{eu}}{{es}} [http://www.donostia.eus/info/ciudadano/pyj_artikutza.nsf/fwHome?ReadForm&idioma=eus&id=A509887620556 Artikutzari buruzko webgunea]
*[https://www.donostia.eus/ataria/web/ingurumena/natura-biodibertsitatea/artikutza/informazio-orokorra-eta-sarbidea Artikutzari buruzko webgunea] Donostiako udala
* {{es}}[http://www.ingeba.org/liburua/ludicos/ludic12.htm Informazio zabala "Ingeba" webgunean]
* {{es}}[http://www.ingeba.org/liburua/ludicos/ludic12.htm Informazio zabala "Ingeba" webgunean]
* [http://www.donostia.eus/info/ciudadano/pyj_artikutza.nsf/voWebContenidosId/NT000009DE?OpenDocument&idioma=eus&id=A509887620556&cat=Boletines%20y%20galer%C3%ADa%20de%20im%C3%A1genes&doc=D ''Artikutzako ttanttak'' Artikutzako buletina]
* [http://www.donostia.eus/info/ciudadano/pyj_artikutza.nsf/voWebContenidosId/NT000009DE?OpenDocument&idioma=eus&id=A509887620556&cat=Boletines%20y%20galer%C3%ADa%20de%20im%C3%A1genes&doc=D ''Artikutzako ttanttak'' Artikutzako buletina]


== Galeria ==
{{Goizuetako auzo aurkibidea}}
<gallery mode="packed-hover">
Fitxategi:64461-Artikutza Urdallue-bidea.svg|Artikutza Urdallue-bidea
Fitxategi:Artikutza lainoa.jpg
Fitxategi:Artikutza 1.JPG
Fitxategi:2017 07 19 artikutza 14.jpg
Fitxategi:Life After Life (119927951).jpeg
Fitxategi:Artikutza 0001.jpg
</gallery>{{Goizuetako auzo aurkibidea}}


[[Kategoria:Goizuetako auzoak]]
[[Kategoria:Goizuetako auzoak]]

01:50, 28 apirila 2019ko berrikusketa

Artikutza
 Euskal Herria
Artikutzako etxegunea.
Map
Kokapena
Herrialdea Nafarroa
UdalerriaGoizueta
Administrazioa
Posta kodea
Geografia
Koordenatuak43°12′47″N 1°47′47″W / 43.21306°N 1.79639°W / 43.21306; -1.79639
Demografia
Biztanleria4 (2020:  0)

Artikutza geografikoki Goizuetako udalerrian baitan dagoen barruti edo eskualdea da. Hala ere, Donostiako Udala 1919tik haren jabea da eta iristeko bidea aldiz Oiartzungo Altzibar eta Karrika auzoetatik abiatzen da. Esparru natural eder honek 3700 hektarea inguru hartzen du, barruan 6 milioi zuhaitz inguru dituen baso zabala gorde duelarik.[1]

Euskal Herriko ingurunerik euritsuena eta zaharrenetarikoa da.

Urtegiko Enobieta erreka birsortzen

Arturo Elosegi ekologoa Enobieta errekaren birsortzea aztertzen (Arg: Berria)

Bestela, Artikutzako urtegia (Enobieta errekakoa) 1947tik 1953 arte eraiki zuten, baina Inoiz ez zen egonkortu behar bezala. 1992az geroztik jardueratik kanpo zegoen. Donostia urez hornitzeko egin zuten, baina ibaian beheragotxo dagoen Añarbeko urtegiak egin izan du hori 1976tik Artikutzakoren laguntzarik gabe. 2017an Donostiako udalak urtegia deuseztatzeko erabaki zuen. 2019an Ekonobieta erraka birsortzeko prozesua aukera paregabe bat da tamaina horretako lan batek biodibertsitatean duen eragina aztertzeko. Mundu osoan zaharkituta edota erabilerarik kanpo geratu diren urtegien kopurua handitzen ari denean, ez dago informazio nahikoa gisa honetako aktibitate batek ingurumenean.[2]

Ibaien errestaurazioan aditu den EHUko ikertzaile Arturo Elosegik Artikutzako urtegia ikertzen ari da ibaien errestaurazioko aplikazio praktiko gisa. 2017an hasi ziren urez husten, segurtasun arazoak zituelako eta ez zelako erabiltzen, eta 70 urte lehenagoko egoerara itzuli nahi dute ingurua. Natura ikertzeko laborategi bat da, eta nazioartetik ikerlariak etortzen dira, Artikutzakoa Europako basorik zaharrenetariko bat delako. Kantauri itsasoko ertzean hoberen mantendu den espazioetako bat da Artikutza. Urtegia Goizuetako lurretan (Nafarroa) badago ere, Donostiako Udalaren esku dago ustiaketa. Biodibertsitate handiko eremua da. Ia mende batez ezohiko modu batean zaindu eta babestu du administrazioak.[2]

Artikutzako etxaldearen barnean ibili zen lokomotora langileekin

Bitxikeriak

Artikutzan grabatu ziren ETB 1 telebistaren Balbemendi telesaileko hainbat kanpoaldeko eszena.

Erreferentziak

  1. «Artikutza: Informazio orokorra eta sarbidea - Ingurumena - Ataria» www.donostia.eus (Noiz kontsultatua: 2019-04-27).
  2. a b Sagarzazu, Jokin. (2019-02-02). «Birsortzeko, hustu» Berria: 10-11. (Noiz kontsultatua: 2019-04-27).


Kanpo loturak

Galeria